Тамерлан Курэйшавіч Гарчханаў
| Тамерлан Курэйшавіч Гарчханаў | |
|---|---|
| інгуш.: Горчхан-наькъан Къурейша воӀ Тамерлан | |
| Нараджэнне |
1932 |
| Смерць |
11 снежня 1994 |
| Адукацыя | |
| Дзейнасць | траўматолаг, урач, галоўны ўрач, медыцынскі адміністратар, міністр |
Тамерлан Курэйшавіч Гарчханаў (інгуш.: Горчхан-наькъан Къурейша воӀ Тамерлан; 1932, Інгушская аўтаномная вобласць, Паўночна-Каўказскі край) — савецкі і расійскі ўрач-траўматолаг, міністр аховы здароўя і сацыяльнай абароны Рэспублікі Інгушэція.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Тамерлан Курэйшавіч Гарчханаў нарадзіўся ў 1932 годзе[1] ў Інгушскай аўтаномнай вобласці Паўночна-Каўказскага краю, цяпер Рэспубліка Інгушэція. Паводле некаторых звестак паходзіў з чачэна-інгушскай народнасці арстхойцы.
У дзяцінстве разам з сям’ёй і ўсім інгушскім народам быў дэпартаваны 23 лютага 1944 года ў Казахскe. ССР у ссылцы страціў бацькоў.
Скончыў Карагадзінскі медыцынскі інстытут.
З 1960 года працаваў траўматолагам у Назранаўскім раёне Чачэна-Інгушскай АССР, хутка стаў загадчыкам аддзялення, потым — намеснікам галоўнага ўрача бальніцы.
Працаваў у Курганскім навукова-даследчым інстытуце эксперыментальнай і клінічнай артапедыі і траўматалогіі (КНДІЭКАТ) пад кіраўніцтвам акадэміка Гаўрыіла Абрамавіча Ілізарава[2].
Працаваў доўгі час у Грозным[3]. Пазней узначальваў рэспубліканскую паліклініку, быў галоўным урачом Назранаўскай клінічнай бальніцы.
З 20 жніўня 1994 года — міністр аховы здароўя і сацыяльнай абароны Рэспубліка Інгушэція, на гэтай пасадзе ён паспеў прапрацаваць каля трох з паловай месяцаў[4].
Тамерлан Курэйшавіч Гарчханаў 11 снежня 1994 года заступіў шлях калоне танкаў расійскіх войскаў, якія накіроўваліся да сталіцы Чачэнскай Рэспублікі Ічкерыя гораду Грознаму, паставіўшы свой аўтамабіль папярок аўтадарогі і заклікаючы да міру і гуманізму, заклікаў расійскіх вайскоўцаў спыніцца. Ён быў жорстка збіты вайскоўцамі і кінуты на абочыну дарогі, а левы бок машыны быў пашкоджаны танкамі, якія прайшлі да Грознага[1]. Ад безвыходнасці сітуацыі ў Гарчханава здарыўся шырокі інфаркт міякарда[5]. Да бальніцы давезці яго не паспелі. Пахавалі яго ў той жа дзень, па мусульманскаму звычаю. Т. К. Гарчханаў стаў адной з першых нявінных ахвяр Першай чачэнскай вайны[4].
Памяць[правіць | правіць зыходнік]
У памяць аб Т. К. Гарчханаве у цэнтры вёскі Макхеты Вядзенскага раёна Чачэнскай Рэспублікі пабудавана і ў 2017 годзе[6] сярэднявечная Чачэна-Інгушская баявая вежа «Вежа Тамерлана»[7]. Агульная вышыня вежы — 22 метры. Шырыня ў падставе — 7 метраў. На 6 паверхах вежы размешчаны экспазіцыі розных гістарычных эпох. Будаўнічыя работы праводзіліся пад кіраўніцтвам Далхада Ісалдзібірава. Ініцыятар будаўніцтва кандыдат гістарычных навук Саід-Хамзат Махмудавіч Нунуеў.
Сям’я[правіць | правіць зыходнік]
Быў жанаты, гадаваў чацвярых дзяцей:
- Дачка Тамара Гарчханава (нар. 1959), галоўны ўрач ДБУАЗ «Гарадская паліклініка», г. Назрань[8]
- Сын Магамед (1964—1992), трагічна загінуў падчас асеціна-інгушскага канфлікту. 31 кастрычніка 1992 года быў узяты ў закладнікі каля інтэрната медінстытута разам з аднакурснікам і сябрам Мустафой Цалаевым і забіты[1].
- Сын Беслан[9]
- Сын (нар. 1984)
Зноскі
- ↑ а б в Терентьева Л. 1994.
- ↑ Ахмет Газдиев. БАШНЯ ТАМЕРЛАНА.. Архівавана з першакрыніцы 9 снежня 2021.
- ↑ ГОРЧХАНОВ ТАМЕРЛАН КУРЕЙШЕВИЧ.. Архівавана з першакрыніцы 9 снежня 2021.
- ↑ а б Информационное агентство «Чеченинфо». 1994 г. Т. Горчханов. Чеченская трагедия и «Башня Тамерлана» (руск.) (14 снежня 2015). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2016. Праверана 19 ліпеня 2016.
- ↑ История героя, спасавшего чеченцев: 27 лет со дня смерти Тамерлана Горчханова.. Архівавана з першакрыніцы 27 красавіка 2022. Праверана 9 снежня 2021.
- ↑ В с.п. Махкеты состоится открытие мемориального комплекса имени Тамерлана Горчханова (руск.). ИА Мангазея (19 чэрвеня 2017). Праверана 19 сакавіка 2020.
- ↑ В Чечне построили «Башню Тамерлана» — символ вайнахского единения. Праверана 18 ліпеня 2016.
- ↑ Горчханова Тамара Тамерлановна.. Архівавана з першакрыніцы 9 снежня 2021. Праверана 10 снежня 2022.
- ↑ В центре села Махкеты Веденского района Чеченской Республики строится боевая башня в память о Тамерлане Горчханове.. Архівавана з першакрыніцы 9 снежня 2021.