Гульні з быком (фрэска)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Гульні з быком, фрэска)
невядома[2]
Гульні з быком. каля 1550 да н.э.[1] і каля 1450 да н.э.[2]
Матэрыял фарба для фрэскі[d]
Тэхніка фрэска
Памеры 80[3][4] ×  см
Археалагічны музей Іракліёна[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гульні з быком — фрэска, найбольш поўна адноўленая з некалькіх тынкаваных панэлей, першапачаткова размешчаных на ўсходняй сцяне палаца ў Кносе на Крыце. Хоць тэхнічна гэты твор з’яўляецца фрэскай, панэлі распісваліся па тынкоўцы рэльефнай сцяны і таму класіфікуюцца як пластычнае мастацтва.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

На фрэсцы намаляваная таўракатапсія — рытуальныя скачкі праз быка. Велізарны бык у шалёным галопе. Яго знарочыста падоўжаная постаць магутнай сваёй масай запаўняе амаль усю фрэску. Велізарныя памеры падкрэсліваюць яго боскае паходжанне. Як і ў Егіпце, маштаб сімвалізаваў значнасць адлюстроўванага[5].

Не дакранаючыся капытамі да зямлі, імчыцца велізарны бык, цяжка нагнув сваю магутную галаву, выставіўшы ўперад рогі. Выгіб яго тулава нагадвае вялікі гімнастычны снарад. Адзін з акрабатаў схапіўся за рогі і збіраецца скокнуць на спіну быка, а іншы, выставіўшы перад сабой рукі, рыхтуецца да грацыёзнага сальта прама над галавой жывёлы[6]. Якая б ні была разбуральная стыхійная моц быка, ёсць надзея, што чалавек пераможа ў гэтай сутычцы. Зграбныя і вывастраныя рухі акрабатаў, а бакавыя фігуры візуальна як бы стрымліваюць напор быка. Чалавек рана ці позна возьме верх над неўтаймаванай стыхіяй прыроды. Яны апранутыя аднолькава — з павязкай на сцёгнах, таліі сцягнутыя металічнымі паясамі. Падкрэслены шырыня грудзей, тонкасць таліі, гнуткасць і мускулістасць рук і ног. Гэтыя асаблівасці лічыліся прыкметамі прыгажосці. Такія небяспечныя практыкаванні з раз’юшаным быком мелі не толькі відовішчны, але і сакральны сэнс. Мастак настолькі па-майстэрску захаваў вясёлую і нязмушаную гульню акрабатаў, што мы забываем аб смяротнай небяспецы падобных трукаў. Фрэска ўспрымаецца як гімн прыгажосці і спрыту чалавека, які перамагае грозную і магутную прыроду. І хоць мастакі яшчэ не валодаюць прыёмамі аб’ёмна-прасторавага малюнка, іх кампазіцыі не здаюцца застылымі і знежывелымі.

Фарбы (колеравая гама)[правіць | правіць зыходнік]

Мастак выкарыстаў пяць фарбаў: чорную, белую, блакітную, жоўтую і чырвоную, яны ствараюць багатую каляровую палітру. Ім, як і егіпецкім фрэскам, уласцівая ўмоўнасць колеру: мужчынскія фігуры пішуцца цёмнай цагляна-чырвонай фарбай, а жаночыя — светлай[4].

Рэканструкцыя фрэскі[правіць | правіць зыходнік]

У рэканструкцыі фрэска складзена з кавалачкаў некалькіх роспісаў на тую ж тэму, якія ішлі серыяй адзін за адным і паказвалі паслядоўныя стадыі скачку[4]. Калі б яны захаваліся, перад археолагамі адкрылася б нешта накшталт кадраў сучаснага фільма[7].

Зноскі

  1. http://odysseus.culture.gr/h/4/eh430.jsp?obj_id=7915 Праверана 30 кастрычніка 2016.
  2. а б Make Lists, Not War — 2013.
  3. Разам з каймой.
  4. а б в Бекетт В.; Пер. с англ. В. Нетесовой. История живописи. — М.: Астрель: АСТ, 2007. — С. 14-15. — 400 с.: ил. с.
  5. «Игры с быком»
  6. Эгейское искусство — Искусство (I часть) — Каталог файлов — История и культура СПб 329
  7. Развлечения Минойской цивилизации. Игры с быком Архівавана 15 мая 2017. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]