Песня пра Бярэзіну
«Песня пра Бярэзіну» (ням.: «Beresinalied») — адна з нацыянальных швейцарскіх песень. Асацыіруецца з бітвай на Бярэзіне, у ходзе якой загінула тысяча з 1300 швейцарскіх наёмнікаў, якія на той момант заставаліся ў жывых з 8000, што суправаджалі Напалеона падчас яго ўварвання ў Расію.
Верш пад назвай «die Nachtreise» («Начное падарожжа») быў напісаны нямецкім драматургам, акторам і вучоным Карлам Людвігам Гізэке і апублікаваны ў 1792 годзе ў часопісе «Göttinger Musen-Almanach». Пасля дадзены верш быў пакладзены на музыку, якая некалькі разоў перапрацовалася, лічыцца, што мелодыя, якая выконваецца цяпер, бярэ пачатак у варыянце нямецкага музыканта Іагана Эмануэля Мюлера[1][2][3], пры гэтым у асобных крыніцах аўтарам музыкі названы Фрыдрых Вільке[4].
Ва «Успамінах пра рускі паход» («Denkwürdigkeiten aus dem Russischen Feldzug») швейцарац Томас Леглер так апісвае пярэдадзень і ход бітвы на Бярэзіне: «28 лістапада выпаў снег. Была палова восьмай раніцы, калі я ішоў побач з камандзірам Блатманам. Ён нагадаў мне песню: «Нашае жыццё — гэта падарожжа праз ноч і холад», якую я і раней часта напяваў, маю любімую песню. Блатман папрасіў мяне спець яе і цяпер. Я пачаў, заўважыў з глыбокім уздыхам: «Так, гэта, нажаль, праўдзівыя словы…» Неўзабаве гэтую мелодыю падхапілі і іншыя афіцэры, і гэта ранішняя гадзіна прайшла ў пенні і размовах. Было дзевяць гадзін, калі гарматнае ядро з д’ябальскім грукатам праляцела над нашмі галовамі. Агонь з абодвух бакоў быў смяротным, шмат хто з афіцэраў быў адразу паранены, іншыя забіты, сярод ніх і наш камандзір Блатман, якому куля прабіла мозг». Пасля вайны 1812 года песня стала папулярнай у Швейцарыі, сімвалізуя мужнасць швейцарскіх салдат[2].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
- ↑ Verhandlungen des Historischen Vereins für Oberpfalz und Regensburg. том 97, 1956, стар. 393(недаступная спасылка)
- ↑ а б Березина в Люцерне // Л.Клот, «Наша газета»
- ↑ Березина. Российско-швейцарский учебно-научный центр РГГУ Архівавана 20 лютага 2015.
- ↑ Leiden und Sterben in Kriegslazaretten Schweizer Ärtemissionen im II.weltkrieg Teil 5 Kriegstagebücher aus den Lazaretten von Smolensk, Winter 1941/42/ Par ernst Baumann. Hubert De Reynier Taschenbuch, 375 Pages, Publié 2009 Par Wünsche, Frank