Прагляд зыходнага тэксту старонкі Прэзідэнцкія выбары ў ЗША (2016)

{{Картка выбараў
|назва                            = Выбары прэзідэнта ЗША 2016
|подпіс назвы                     = 
|дата                             = 8 лістапада 2016
|папярэднія                       = Прэзідэнцкія выбары ў ЗША 2012
|год папярэдніх                   = 2012
|наступныя                        = Прэзідэнцкія выбары ў ЗША (2020)
|год наступных                    = 2020
|тэрыторыя                        = ЗША
|варыянт сцяга                    = 
|партрэт1                         = [[Файл:Donald Trump official portrait (3x4a).jpg|200x200px]]
|колер1                           = #CE2029
|кандыдат1                        = '''[[Дональд Трамп]]'''
|партыя1                          = [[Рэспубліканская партыя ЗША|Рэспубліканская партыя]]
|акруга главы1                    = [[Нью-Ёрк (штат)|Нью-Ёрк]]
|колькасць галасоў выбаршчыкаў1   = '''304'''
|колькасць выбарчых акруг1        = '''30 + [[Другі раён кангрэсмэнаў штата Мэн|Мэн-02]]'''
|колькасць галасоў1               = 62,984,828
|дзель галасоў1                   = 46.1%
|партрэт2                         = [[Файл:Hillary Clinton crop.jpg|200x200px]]
|колер2                           = #34AAE0
|кандыдат2                        = [[Хілары Клінтан]]
|партыя2                          = [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычная партыя]]
|акруга главы2                    = [[Нью-Ёрк (штат)|Нью-Ёрк]]
|колькасць галасоў выбаршчыкаў2   = 227
|колькасць выбарчых акруг2        = 20 + [[Вашынгтон|АК]]
|колькасць галасоў2               = 65,853,514
|дзель галасоў2                   = 48.2%
|карташаблон                      = {{Карта прэзідэнцкіх выбараў у ЗША 2016}}
|шырыня карты                     = 
|альт. тэкст карты                = 
|подпіс картыш                    = Карта выбараў 2016 года на аснове прапарцыйнага размеркавання паводле [[Перапіс насельніцтва ў ЗША 2010|перапісу 2010 года]].
}}

'''Прэзідэнцкія выбары ў ЗША 2016 года''' — 58-я выбары [[Прэзідэнт ЗША|прэзідэнта]] [[Злучаныя Штаты Амерыкі|Злучаных Штатаў Амерыкі]], якія праходзілі ў аўторак 8 лістапада 2016 года. Кандыдат ад [[Рэспубліканская партыя ЗША|Рэспубліканскай партыі]] бізнесмэн [[Дональд Трамп]] і кандыдат на пасаду [[Віцэ-прэзідэнт ЗША|віцэ-прэзідэнта]] [[Губернатар штата Індыяна|дзеючы губернатар штата Індыяна]] [[Майк Пэнс]] перамаглі кандыдата ад [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]] былога [[Дзяржаўны сакратар ЗША|дзяржсакратара]] [[Хілары Клінтан]] і кандыдата на пасаду віцэ-прэзідэнта [[Сенат ЗША|дзеючага сенатара]] [[Цім Кейн|Ціма Кейна]]. Чакаецца, што Трамп уступіць на пасаду ў якасці [[Спіс прэзідэнтаў ЗША|45-га прэзідэнта ЗША]] 20 студзеня 2017 года, а Майк Пэнс стане [[Спіс віцэ-прэзідэнтаў ЗША|48-м віцэ-прэзідэнтам]].

Жыхары краіны абралі выбаршчыкаў, якія, у сваю чаргу, будуць галасаваць, грунтуючыся на выніках сваёй юрысдыкцыі, за будучага прэзідэнта і віцэ-прэзідэнта праз [[Калегія выбаршчыкаў (ЗША)|Калегію выбаршчыкаў]] 19 снежня 2016 года.

Серыя [[Прэзідэнцкія праймерыз у ЗША|прэзідэнцкіх праймерыз і партыйных нарад]] у [[Спіс штатаў і тэрыторый ЗША|50 штатах]], [[Вашынгтон|акрузе Калумбія]] і тэрыторыях ЗША адбылася з лютага па чэрвень 2016 года. Гэты працэс вылучэння партыямі кандыдатаў таксама быў ускоснымі выбарамі, дзе выбаршчыкі галасавалі за дэлегатаў на [[Прэзідэнцкія канвенцыі па прызначэннях у ЗША|канвенцыю па вылучэнню кандыдатаў ад партый]], якія ў сваю чаргу абіралі кандыдатаў у прэзідэнты ад сваіх партый. 19 ліпеня 2016 года кандыдатам у прэзідэнты ад [[Рэспубліканская партыя ЗША|Рэспубліканскай партыі]] стаў бізнесмен і тэлевядучы [[Дональд Трамп]], які перамог у [[Праймерыз Рэспубліканскай партыі 2016|праймерыз Рэспубліканскай партыі]] сенатара штата Тэхас [[Тэд Круз|Тэда Круза]], губернатара штата Агая [[Джон Кейсік|Джона Кейсіка]], сенатара ад штата Фларыда [[Марка Рубіа]] і іншых кандыдатаў. У выпадку абрання Трамп стане самым узроставым прэзідэнтам ЗША, абраным на пасаду. 26 ліпеня 2016 года кандыдатам у прэзідэнты ад [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]] стала былы [[Дзяржаўны сакратар ЗША|дзяржсакратар]] і сенатар ад штата Нью-Ёрк [[Хілары Клінтан]], якая перамагла ў [[Праймерыз Дэмакратычнай партыі 2016|праймерыз Дэмакратычнай партыі]] сенатра ад штата Вермонт [[Бэрні Сандэрс]]а. Клінтан стала першай жанчынай-кандыдатам у прэзідэнты ЗША, вылучаным ад буйной палітычнай партыі.

Апроч таго, на выбарах удзельнічалі [[Кандыдаты ад трэціх партый і незалежныя кандыдаты на прэзідэнцкіх выбарах у ЗША 2016|кандыдаты ад трэціх партый і незалежныя кандыдаты]], два з якіх мелі матэматычную магчымасць перамагчы на выбарах: кандыдат ад [[Лібертарыянская партыя ЗША|Лібертарыянскай партыі]] і былы губернатар штата Нью-Мексіка [[Гэры Джонсан]], за якога жыхары маглі галасаваць ва ўсіх 50 штатах і ў акрузе Калумбія (538 выбаршчыкаў), і кандыдат ад [[Зялёная партыя ЗША|Зялёнай партыі]] [[Джыл Стайн]], за якую жыхары маглі галасаваць у 44 штатах і акрузе Калумбія (480 выбаршчыкаў). Імёны Джонсан і Стайн, якія таксама вылучаліся ў кандыдаты ад сваіх партый на [[Прэзідэнцкія выбары ў ЗША 2012|выбарах 2012 года]], былі ўнесены ў [[Агульнанацыянальныя апытанні да прэзідэнцкіх выбараў у ЗША 2016|буйныя агульнанацыянальныя апытанні]]. Па меншай меры яшчэ 24 кандыдаты ад трэціх партый і незалежныя кандыдаты з'яўляліся ў выбарчых бюлетэнях у некаторых штатах. Былы галоўны палітычны дырэктар [[Рэспубліканская канферэнцыя Палаты прадстаўнікоў ЗША|Рэспубліканскай канферэнцыі]] ў [[Палата прадстаўнікоў ЗША|Палаце прадстаўнікоў]] і былы афіцэр [[ЦРУ]] [[Эван Мак-Малін]] лідыраваў, па меншай меры, [[Агульнадзяржаўныя апытанні да прэзідэнцкіх выбараў у ЗША 2016|у адным апытанні]] ў сваім родным [[Юта|штаце Юта]].

9 лістапада 2016 года Дональд Трамп забяспечыў сабе больш за 270 галасоў выбаршчыкаў, большасць з 538 членаў Калегіі выбаршчыкаў, неабходную для таго, каб стаць [[Абраны прэзідэнт ЗША|абраным прэзідэнтам ЗША]]. Яго перамога, якая лічылася малаімавернай паводле большасці перадвыбарных прагнозаў, у сродках масавай інфармацыі была названа «шакавальнай».

== Працэдура ==

[[Другі артыкул Канстытуцыі ЗША|Другі артыкул]] [[Канстытуцыя ЗША|Канстытуцыі ЗША]] прадугледжвае, што [[Прэзідэнт ЗША|прэзідэнт]] і [[Віцэ-прэзідэнт ЗША|віцэ-прэзідэнт]] ЗША павінны быць прыроджанымі грамадзянамі краіны ва ўзросце не менш за 35 гадоў і жыць на тэрыторыі ЗША не менш за 14 апошніх гадоў. Кандыдаты на пасаду прэзідэнта, як правіла, спрабуюць атрымаць прызначэнне ад адной з палітычных партый. У такім выпадку кожная партыя распрацоўвае метад выбара кандыдата, які лічыць самым прыдатным (напрыклад [[Унутрыпартыйныя выбары|праймерыз]]). Традыцыйна папярэднія выбары з'яўляюцца [[Непрамыя выбары|непрамымі выбарамі]], у якіх выбаршчыкі галасуюць за партыйных дэлегатаў, якія бяруць на сябе абавязацельствы кандыдата. Пасля гэтага дэлегаты ад партыі атрымліваюць афіцыйнае прызначэнне кандыдата, які балатуецца ад партыі. Усеагульныя выбары ў лістападзе таксама з'яўляюцца ўскоснымі выбарамі, дзе народ ЗША галасуе за дэлегатаў [[Калегія выбаршчыкаў ЗША|Калегіі выбаршчыкаў]]. Гэтыя выбаршчыкі непасрэдна абіраюць прэзідэнта і віцэ-прэзідэнта.

[[Барак Абама]], дзеючы прэзідэнт ад [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]] і былы [[Сенат ЗША|сенатар]] ад [[Ілінойс|штата Ілінойс]], не меў права балатавацца на трэці тэрмін паводле [[Дваццаць другая папраўка да Канстытуцыі ЗША|Дваццаць другой папраўкі да Канстытуцыі]]. У адпаведнасці з дадзенай папраўкай тэрмін яго прэзідэнцтва заканчваецца 20 студзеня 2017 года ў 12:00 EST.

== Вынікі ==

{{у планах}}
{{Вонкавыя спасылкі}}
[[Катэгорыя:Прэзідэнцкія выбары ў ЗША (2016)| ]]
[[Катэгорыя:Выбары 2016 года]]
[[Катэгорыя:Лістапад 2016 года]]
[[Катэгорыя:Падзеі 8 лістапада]]