Чалавечы голас

Чалавечы голас

Чалавечы голас — гукі, утвараемыя людзьмі для размоў, спеваў, смеху, плачу, крыку і г.д. з дапамогай галасавых складак.

Вышыня голасу залежыць ад частаты ваганняў галасавых звязак, якая, у сваю чаргу, абумоўлена іх даўжынёй, таўшчынёй і напругай; сіла голасу - ад размаху ваганняў галасавых звязак, якая вызначаецца сілай напору выдыханага паветра. Тэмбр голасу абумоўліваецца далучэннем да асноўнага тону дадатковых тонаў (абертонаў), якія ўзнікаюць пераважна ў рэзанатарнай частцы галасавога апарата; індывідуальная тэмбравыя афарбоўка голасу дазваляе па голасе адрозніваць людзей.

Фарміраванне голасу адбываецца паступова (часам скачкападобна) па меры развіцця арганізма, яго цэнтральнай нервовай і эндакрыннай сістэм. Голас нованароджаных і грудных дзяцей аднолькавы ва ўсіх па вышыні (прыкладна 1-я актавы ) і тэмбры; адрозніваецца толькі па сіле. З узростам паступова пашыраецца дыяпазон гукаў па вышыні і сіле, афармляецца тэмбр, які звычайна не змяняецца да старасці. Да старасці адбываецца звужэнне дыяпазону гукаў па вышыні і сіле. Найбольш інтэнсіўная змена голасу - мутацыя , адбываецца ў перыяд палавога паспявання ва ўзросце ад 11-12 да 18-19 гадоў і працягваецца ад 5-6 мес да 5 гадоў. У гэты час гартань хлопчыкаў павялічваецца больш чым у 1/2 разы, а ў дзяўчынак на траціну; галасавыя звязкі гіперэмуюцца, таму ў падлеткаў падчас мутацыі адзначаецца падвышаная стамляльнасць пры галасавой працы, а таксама часта ахрыпласць.

Парушэнне галасавой функцыі ўзнікае ў выніку паталагічных змен у любым аддзеле галасавога апарата, але найбольш часта - у выніку паталагічных змен у гартані (ларынгіт). Нярэдка змены галасавой функцыі ўзнікаюць пры прафесійным (напрыклад, у спевакоў, педагогаў ) або бытавой галасавой стоме, а ў дзяцей і падлеткаў у выніку вельмі гучнага размовы і спеваў, а таксама размоў і спеваў у тэсітуры, якая выходзіць за межы, уласцівыя гэтаму ўзросту. Змены голасу могуць утварыцца таксама пры захворваннях сардэчна-сасудзістай сістэмы, нервовай сістэмы і інш. і праяўляюцца з рознай інтэнсіўнасцю - ад лёгкай ахрыпласці (хрыпаты) да поўнай афаніі.