Прагляд зыходнага тэксту старонкі Аварыя на газаправодах «Паўночны паток» і «Паўночны паток-2»

[[File:Nord Stream gasbideak.jpg|thumb|Карта, якая паказвае размяшчэнне трубаправодаў. Большую частку шляху яны праходзяць блізка адзін да аднаго, але адхіляюцца паблізу месцаў уцечак.]]
'''Аварыя на газаправодах «Паўночны паток» і «Паўночны паток-2»''' — прарыў магістраляў [[газаправод]]аў «[[Паўночны паток]]» і «[[Паўночны паток-2]]» кампаніі [[Nord Stream Aktiengesellschaft]], які здарыўся ў ноч на [[26 верасня]] [[2022]] года<ref name="расследуют причины">{{Cite web|url=https://www.dw.com/ru/germania-i-dania-rassleduut-priciny-utecki-na-severnom-potoke/a-63253621|title=ФРГ и Дания расследуют причины утечки на "Северном потоке"|date=2022-09-27|publisher=[[Deutsche Welle]]|accessdate=2022-09-27}}</ref>.

== Кантэкст ==
Аварыя адбылася на фоне эскалацыі [[Уварванне Расіі ва Украіну (2022)|расійскага ўварвання ва Украіну]]<ref name="Диверсия или авария">{{Cite web|url=https://www.bbc.com/russian/news-63030088|title=Диверсия или авария? Главный газопровод из России в Европу “Северный поток” дал течь сразу в трех местах|date=2022-09-27|publisher=Русская служба Би-би-си|accessdate=2022-09-27}}</ref>. За дзень да аварыі на газаправодах [[Нарвегія|нарвежскае]] агенцтва [[Petroleum Safety Authority Norway]], якое кантралявала бяспеку нафтагазавай здабычы, заявіла, што над марскімі [[нафтавая платформа|платформамі па здабычы нафты]] заўважаны неапазнаныя [[беспілотны лятальны апарат|дроны]]<ref name="Диверсия или авария" />.

На момант аварыі «Паўночны паток-2» не быў запушчаны, бо 22 лютага [[Германія]] спыніла працэс яго запуску ў адказ на прызнанне [[Расія]]й незалежнасці самаабвешчаных [[ДНР]] і [[ЛНР]]<ref name="расследуют причины" />, а «Паўночны паток-1» з лета 2022 дзейнічаў на 20 % ад сваёй прапускной здольнасці, а ў канцы жніўня пастаўкі газу па гэтым трубаправодзе былі практычна цалкам спынены<ref name="В обеих нитках">{{Cite web|url=https://www.dw.com/ru/v-obeih-nitkah-severnogo-potoka-upalo-davlenie/a-63247806|title=В обеих нитках "Северного потока" упало давление|date=2022-09-27|publisher=[[Deutsche Welle]]|accessdate=2022-09-27}}</ref><ref name="назвали диверсию">{{Cite web|url=https://www.dw.com/ru/pricinoj-vzryvov-na-gazoprovodah-sp-nazvali-diversiu/a-63259876|title=Причиной взрывов на газопроводах "СП" назвали диверсию|date=2022-09-27|publisher=[[Deutsche Welle]]|accessdate=2022-09-28}}</ref>.

== Аварыя ==
На магістралях гэтых газаправодаў у трох месцах адбыліся ўцечкі: дзве на «1» і адна — на «2»<ref name="расследуют причины" />. Кампанія [[Nord Stream (кампанія)|Nord Stream]] заявіла, што аварыя адбылася на ўсіх трох нітках адначасова<ref name="с участием водолазов" />. Усе пашкоджанні адбыліся ў [[выключная эканамічная зона|выключнай эканамічнай зоне]] [[Данія|Даніі]] на паўночны-ўсход ад вострава [[Борнхальм]]<ref name="расследуют причины" />.

У раёне ўцечак былі зафіксаваны сейсмічныя штуршкі: адзін — у ноч з 25 на 26 верасня, і другі — увечары 26 верасня<ref name="в день повреждения" />. Выданне [[Reuters]] са спасылкай на германскі [[Сейсмалогія|сейсмалагічны]] цэнтр GFZ адзначыла, што [[землетрасенне|землетрасенні]] былі зафіксаваны на фоне вельмі нізкай сейсмічнай актыўнасці ў гэтым рэгіёне. Прычынай штуршкоў былі выбухі<ref name="в день повреждения">{{Cite web|lang=ru|url=https://www.svoboda.org/a/seysmologi-zafiksirovali-vzryvy-v-denj-povrezhdeniya-nord-stream/32054512.html|title=Сейсмологи зафиксировали взрывы в день повреждения Nord Stream|website=Радио Свобода|access-date=2022-09-27}}</ref>.

== Версіі ==
Эксперты адзначалі, што паколькі падводныя газаправоды ламаюцца вельмі рэдка, адначасовая аварыя на двух новых трубах адразу ў трох месцах хутчэй за ўсё з’яўляецца [[дыверсія]]й<ref name="Диверсия или авария" />. Крыніцы нямецкай газеты «[[Der Tagesspiegel]]» паведамілі: ''«Мы не можам уявіць сабе ўжо ніякі іншы сцэнар, акрамя запланаванай атакі. Усё кажа, што гэта не супадзенне»''. На думку журналістаў Der Tagesspiegel, для дыверсіі маглі выкарыстоўваць вадалазаў або [[Падводная лодка|падводную лодку]]. Газета паведаміла пра існаванне двух версій, якія разглядаюцца ў ходзе расследавання: згодна з першай з іх, за атакай на газаправод стаіць [[Украіна]] ці праўкраінскія сілы, а па другой версіі, падрыў магістралі здзейсніла Расія<ref name="с участием водолазов">{{Cite web|url=https://meduza.io/news/2022/09/27/der-tagesspiegel-oba-gazoprovoda-severnyy-potok-mogli-podvergnutsya-tselenapravlennoy-atake-s-uchastiem-vodolazov-ili-podlodki|title=Der Tagesspiegel: оба газопровода «Северный поток» могли подвергнуться целенаправленной атаке — с участием водолазов или подлодки|date=2022-09-27|publisher=Meduza|accessdate=2022-09-27}}</ref>.

30 верасня [[Прэзідэнт Расіі]] [[Уладзімір Пуцін]] абвінаваціў «англасаксаў» у арганізацыі выбухаў на «Паўночных патоках»<ref>[https://tass.ru/politika/15922921 tass.ru]</ref>. 12 кастрычніка расійскі лідар заявіў, што арганізатары тэракта на «Паўночных патоках» ставілі перад сабой мэту падарваць энергетычную бяспеку цэлага кантынента, блакіраваць крыніцы таннай энергіі. Таксама ён падкрэсліў, што за дыверсіяй на «Паўночных патоках» стаіць той, хто імкнецца канчаткова разарваць сувязі Расіі і [[Еўрасаюз]]а, аслабіць Еўропу. Паводле яго слоў, бенефіцыяры інцыдэнтаў на трубаправодзе зразумелыя — гэта [[ЗША]] і краіны з альтэрнатыўнымі маршрутамі паставак<ref>[https://blr.belta.by/world/view/metaj-arganizatarau-terakta-na-paunochnyh-patokah-bylo-blakiravats-krynitsy-tannaj-energii-putsin-120535-2022/ blr.belta.by]</ref>.

== Наступствы ==
Службы бяспекі Германіі выказалі здагадку, што тры трубы газаправодаў «Паўночны паток-1» і «Паўночны паток-2» могуць назаўжды апынуцца непрыдатнымі для выкарыстання<ref>{{Cite news|title=Tagesspiegel: «Северные потоки» после взрывов могут не заработать|author=Мария Федотова|url=https://www.kommersant.ru/doc/5583108|website=Коммерсантъ|date=2022-09-28}}</ref>.

== Гл. таксама ==
* [[Сусветны энергетычны крызіс (2021—2022)]]
* [[Газавы канфлікт паміж Расіяй і Еўрапейскім Саюзам]]

{{зноскі}}
[[Катэгорыя:Катастрофы 2022 года]]
[[Катэгорыя:Падзеі 26 верасня]]
[[Катэгорыя:Верасень 2022 года]]
[[Катэгорыя:Тэхнагенныя катастрофы]]