Японская бязрогая

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Японская бязрогая (яп.: 無角和種, Mukaku Washu) — дробная мясная парода  (руск.) кароў родам з Японіі, якая знаходзіцца пад пагрозай знішчэння. Гэта адна з шасці мясцовых японскіх парод буйной рагатай жывёлы[1] і адна з чатырох японскіх парод, вядомых як вагю  (руск.), астатнімі з’яўляюцца японская чорная, японская карычневая і японская шортгорн  (англ.)[2]:420. Уся буйная рагатая рогатая жывёла пароды вагю атрымана ў пачатку XX стагоддзя ў выніку скрыжавання  (руск.) мясцовай японскай жывёлы з імпартаваным пагалоўем, у асноўным з Еўропы[3]:5. У выпадку японскай безрогай галоўны замежны ўплыў быў ад шатландскай абердын-ангускай пароды  (руск.)[4].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Буйную рагатую жывёлу завезлі ў Японію з Кітая ў той жа час, што і вырошчванне рысу  (ВД), прыкладна ў другім стагоддзі нашай эры, у перыяд Яёй[5]:209. Прыблізна да часу рэстаўрацыі Мэйдзі ў 1868 годзе іх выкарыстоўвалі толькі ў якасці цяглавай жывёлы  (англ.) ў сельскай гаспадарцы, лясной гаспадарцы, горназдабыўной справе і на транспарце, а таксама ў якасці крыніцы ўгнаенняў. Спажыванне малака было невядома, і — па культурных і рэлігійных прычынах — мяса не елі. Буйная рагатая жывёла была вельмі каштоўнай і занадта дарагой для беднага фермера[3]:2.

Японія была фактычна ізалявана ад астатняга свету з 1635 па 1854 год; у гэты час не было магчымасці інтрамісіі чужародных генаў у пагалоўе буйной рагатай жывёлы. Паміж 1868 годам, годам рэстаўрацыі Мэйдзі, і 1887 годам было завезена каля 2600 галоў замежнай буйной рагатай жывёлы. Спачатку было мала цікавасці да скрыжавання іх з мясцовымі жывёламі, але прыкладна з 1900 года гэта стала шырока распаўсюджаным. Працэс раптоўна спыніўся ў 1910 годзе, калі высветлілася, што ў той час як скрыжаваныя пароды могуць быць больш буйнымі і мець лепшыя малочныя якасці, іх працаздольнасць і якасць мяса былі ніжэйшымі. З 1919 года розныя гетэрагенныя  (англ.) рэгіянальныя папуляцыі, якія ўтварыліся ў выніку гэтага кароткага перыяду скрыжавання, былі зарэгістраваны і адабраны  (руск.) як «палепшаны японскі скот». Чатыры асобныя пароды былі ахарактарызаваны, заснаваныя ў асноўным на тым, які тып замежнага буйной рагатай жывёлы найбольш паўплываў на гібрыды, і былі прызнаныя пародамі ў 1944 годзе. Гэта былі чатыры пароды вагю  (руск.): японская чорная, японская карычневая, японская бязрогая і японская шортгорн  (англ.)[3]:8.

Японская бязрогая развілася на паўднёвым захадзе Хонсю, у прэфектуры Ямагуты. Асноўны замежны ўплыў быў ад шатландскай абердын-ангускай пароды  (руск.)[3]:8.

У 2007 годзе FAO  (руск.) прызнала статус Японскай чорнай пароды як «крытычны»[6]. У 1978 годзе агульная колькасць папуляцыі складала 2242 асобіны; у 2008 годзе — 132[4]. Нягледзячы на тое, што парода не знаходзіцца пад пагрозай неадкладнага знікнення, яна мае патрэбу ў экстраных мерах па яе абароне. Грамадская карпарацыя японскай бязрогай была створана адміністрацыяй прэфектуры Ямагуты для аховы і захавання пароды і яе генетычных рэсурсаў  (англ.)[7]

Характарыстыкі[правіць | правіць зыходнік]

Афарбоўка асобін пароды Японская бязрогая чорная; абодва полы бязрогія  (англ.)[4].

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Breeds reported by Japan: Cattle. Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations. Accessed January 2017.
  2. T. Muramoto, M. Higashiyama, T. Kondo (2005). Effect of pasture finishing on beef quality of Japanese Polled steers. Asian-Australian Journal of Animal Science 18: 420-426.
  3. а б в г Kiyoshi Namikawa (2016 [1992]). Breeding history of Japanese beef cattle and preservation of genetic resources as economic farm animals. Kyoto: Wagyu Registry Association. Accessed January 2017.
  4. а б в Breed data sheet: Japanese Polled/Japan. Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations. Accessed January 2017.
  5. Valerie Porter, Lawrence Alderson, Stephen J.G. Hall, D. Phillip Sponenberg (2016). Mason's World Encyclopedia of Livestock Breeds and Breeding (sixth edition). Wallingford: CABI. ISBN 9781780647944.
  6. Barbara Rischkowsky, D. Pilling (eds.) (2007). List of breeds documented in the Global Databank for Animal Genetic Resources, annex to The State of the World's Animal Genetic Resources for Food and Agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN 9789251057629. Accessed January 2017.
  7. [National Institute of Agrobiological Sciences] (2005). Country Report: Japan, annex to The State of the World's Animal Genetic Resources for Food and Agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN 9789251057629. Accessed January 2017.