Кяхцінскі дагавор (1727)

Кяхцінскі дагавор 1727 – пра размежаванне і гандль паміж Расійскай імперыяй і Кітаем.

Падпісаны 21 кастрычніка 1727 г. у г. Кяхта (Бурація) рускім паслом С.Л.Уладзіславічам-Рагузінскім і ўпаўнаважанымі кітайскага ўрада Чабінай, Тэгутам і Тулешынам. Для ўмацавання добрасуседскіх адносін, якія склаліся пасля падпісання Нерчынскага дагавора 1689 г., абодва ўрады пагадзіліся аддаць на забыццё ўсе назапашаныя да 1727 г. дзела пра перабежчыкаў, абавязваючыся ў той жа час надалей вырабляць выдачу іх без прамаруджання. Дагавор зафіксаваў руска-кітайскую мяжу на ўчастку ад р.Аргунь (на усходзе) да перавала Шабін-дабаг (на захадзе). Раней вызначаную адмысловым Бурынскім дагаворам 1727 г. Гандаль рускіх у Пекіне абмяжоўваўся дазволам адпраўляць адзін раз у тры гады караван колькасцю не больш 200 чал. Аднак дзякуючы адкрыццю безмытнага памежнага гандлю ў гарадах Кяхта і Цурухайту агульны аб’ём гандлёвых аперацый у параўнанні з папярэднім перыядам значна ўзрастаў. Дагавор юрыдычна аформіў існаванне ў Пекіне Рускай духоўнай місіі. Урэгуляванне мясцовых памежных спрэчак ускладалася на памежных адміністратараў абодвух бакоў. Заключныя артыкулы вызначалі парадак прыёму пасольстваў і юрысдыкцыю парушальнікаў мяжы. Дагавор служыў прававой асновай узаемаадносін Расійскай імперыі з Кітаем аж да сярэдзіны XIX ст. (да прыняцця Айгускага дагавора 1858 г. і Пекінскага трактата 1860 г.) Па меры яго асобныя артыкулы ўдакладняліся адпаведнымі дагаворамі.

Крыніцы

• Русско-китайские отношения 1689 – 1916: Документы. – М., 1958.