Прагляд зыходнага тэксту старонкі Першае камп’енскае перамір’е

{{Значэнні2|Другое камп’енскае перамір’е}}{{coord|49.4275|2.906389|type:landmark_scale:2000|display=title}}
[[Выява:Armisticetrain (slight crop).jpg|thumb|250px|alt=чорна-белая фатаграфія|Прадстаўнікі саюзнікаў пры падпісанні перамір’я. [[Фердынанд Фош]], другі справа, каля [[Камп’енскі вагон|свайго вагона]] ў [[Камп’енскі лес|Камп’енскім лесе]].]]
'''Першае камп’енскае перамір’е''' (''Камп’енскае перамір’е 1918 года'') — пагадненне аб спыненні ваенных дзеянняў у [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайне]], заключанае [[11 лістапада]] [[1918]] года паміж [[Антанта]]й і [[Германская імперыя|Германіяй]] у [[Францыя|французскім]] рэгіёне [[Пікардыя]] недалёка ад горада [[Камп’ень]]. Канчатковыя вынікі вайны падвёў [[Версальскі мірны дагавор]].

== Акалічнасці ==
[[Выява:NYTimes-Page1-11-11-1918.jpg|thumb|250px|Першая паласа ''[[The New York Times]]'' 11 лістапада 1918 г.]]
29 верасня 1918 года вярхоўнае камандаванне германскай арміі паінфармавала кайзера [[Вільгельм II Гогенцолерн|Вільгельма II]] і [[Рэйхсканцлер|імперскага канцлера]] графа [[Георг фон Гертлінг|Георга фон Гертлінга]], якія знаходзіліся ў штаб-кватэры ў [[Спа]] (Бельгія), што ваеннае становішча Германіі безнадзейна. [[Генерал-кватэрмайстар]] [[Эрых Людэндорф]], які, відаць, асцерагаўся катастрофы, заявіў, што ён не гарантуе, што фронт утрымаецца ў наступныя 24 гадзіны і запатрабаваў запытаць у сіл [[Антанта|саюзнікаў]] неадкладнага спынення агню. Акрамя таго, ён параіў прыняць асноўныя ўмовы прэзідэнта ЗША [[Вудра Вільсан]]а ([[Чатырнаццаць пунктаў Вільсана|«Чатырнаццаць пунктаў»]]) і дэмакратызаваць імперскі ўрад, у надзеі на лепшыя ўмовы міру. Гэта дазволіць захаваць твар імперскай арміі і перавесці адказнасць за капітуляцыю і яе наступствы непасрэдна на дэмакратычныя партыі і парламент. 1 кастрычніка ён сказаў афіцэрам свайго штаба: «Цяпер яны павінны легчы ў тую пасцелю, якую яны прыгатавалі для нас».

3 кастрычніка замест Георга фон Гертлінга новым канцлерам быў прызначаны ліберал прынц [[Максіміліян Бадэнскі]]. Яму было даручана пачаць перамовы аб перамір’і.{{Sfn|Czernin|1964|p=}}

5 кастрычніка 1918 года Германія папрасіла Вільсана пачаць перамовы аб ўмовах перамір’я. Аднак пры наступным абмене паведамленнямі высвятлілася, што вільсанаўскія ўказанні «на адрачэнне кайзера як найважнейшую ўмову дасягнення міру не сустрэлі разумення. Дзяржаўныя дзеячы Рэйха тады яшчэ не былі гатовыя разглядаць такі жахлівы для іх варыянт.»{{Sfn|Czernin|1964|p=7}} У якасці папярэдняй умовы перамоў Вільсан патрабаваў вываду нямецкіх войскаў з усіх акупаваных тэрыторый, спыненне падводнай вайны і адрачэнне Кайзера, запісаўшы 23 кастрычніка: «Калі ўрад Злучаных Штатаў павінен дамаўляцца з вярхоўным камандаваннем і манархічнай верхавінай Германіі цяпер або, па ўсёй верагоднасці, пазней з-за міжнародных абавязацельстваў Германскай імперыі, ён павінен патрабаваць не міру, а капітуляцыі».{{Sfn|Czernin|1964|p=9}}

Падпісанне адбылося ў 5 гадзін 10 хвілін раніцы 11 лістапада ў [[Камп’енскі вагон|чыгуначным вагоне]] [[маршал]]а [[Фердынанд Фош|Фердынанда Фоша]] ў [[Камп'енскі лес|Камп’енскім лесе]]. Англійскі адмірал {{не перакладзена|Рослін Уіміс|Рослін Уіміс|en|Rosslyn Wemyss, 1st Baron Wester Wemyss}} і камандуючы войскамі Антанты маршал Фош прынялі нямецкую дэлегацыю, якую ўзначальваў генерал-маёр {{не перакладзена|Дэтлаф фон Вінтэрфельт|Вінтэрфельт|de|Detlof von Winterfeldt}}. Перамір’е набыло моц а 11 гадзіне раніцы. Быў дадзены 101 залп — апошнія залпы Першай сусветнай вайны.

== Умовы ==
Асноўныя ўмовы перамір’я:
* Спыненне ваенных дзеянняў на працягу шасці гадзін з моманту падпісання перамір’я, г.зн. 11 лістапада ў 11 гадзін дня.
* Неадкладна пачаць і завяршыць у 15 дзённы тэрмін эвакуацыю ўсіх нямецкіх войскаў з [[Францыя|Францыі]], [[Бельгія|Бельгіі]], [[Люксембург]]а і [[Эльзас-Латарынгія|Эльзаса-Латарынгіі]].
* Услед за гэтым у 17 дзённы тэрмін эвакуацыя ўсіх нямецкіх войскаў з тэрыторыі на заходнім беразе [[Рэйн]]а плюс у радыусе 30 км ад мастоў на правым беразе Рэйна ў гарадах [[Майнц]], [[Кобленц]] і [[Кёльн]] з наступнай акупацыяй гэтых тэрыторый войскамі саюзнікаў і ЗША.
* Эвакуацыя ўсіх нямецкіх войскаў на [[Усходні фронт Першай сусветнай вайны|ўсходнім фронце]] на тэрыторыю Германіі, на пазіцыі станам на 1 жніўня 1914 года, эвакуацыя павінна была адбыцца, калі Антанта злічыць, што на гэтых тэрыторыях ёсць адпаведныя ўмовы.
* Адмова ад [[Брэсцкі мір|дагаворы ў Брэст-Літоўску]] з Расіяй і [[Бухарэсцкі мірны дагавор (1918)|Бухарэсцкага мірнага дагавора]] з [[Каралеўства Румынія|Румыніяй]].
* Марская блакада Германіі флотам Вялікабрытаніі застаецца ў сіле.
* [[Інтэрнаванне]] ўсіх падводных лодак і іншых сучасных караблёў ваеннага флоту Германіі.
* Здача ў добрым стане 5000 гармат, 25000 кулямётаў, 3000 [[Марціра-мінамёт|марцір-мінамётаў]], 1700 самалётаў, 5000 лакаматываў і 150000 вагонаў.

=== Брэст-Літоўскі дагавор ===
Паводле ўмоў перамір’я Германія павінна была [[Дэнансацыя|дэнансаваць]] [[Брэсцкі мір|Брэст-Літоўскі дагавор]] з расійскім урадам бальшавікоў. Германскія войскі павінны былі заставацца на тэрыторыі Расіі да прыбыцця войскаў Антанты, аднак, паводле дамоўленасці з германскім камандаваннем тэрыторыі, з якіх выводзіліся германскія войскі, пачала займаць [[Чырвоная армія]]<ref>''Горинов М. М., Горский А. А., Дайнес В. О. и др.'' История России с древности до наших дней: Пособие для поступающих в ВУЗы. / Под ред. М. Н. Зуева. — {{М.}}: Высшая школа, 1994.</ref>. Паводле іншых звестак, наступу Чырвонай арміі на Украіну папярэднічала дамоўленасць не з урадам Германіі, а з салдацкімі Саветамі германскіх частак, якія адводзіліся з Украіны.<ref>[http://militera.lib.ru/h/savchenko_va/index.html ''Савченко В. А.'' Двенадцать войн за Украину — Харьков: Фолио, 2006. — 415 с.] — [http://militera.lib.ru/h/savchenko_va/06.html Гл. 6. Вторая война большевиков против УНР (декабрь 1918 − октябрь 1919).]</ref> Толькі [[Ваенная прысутнасць Антанты ва Украіне|ў некаторых пунктах (Севастопаль, Адэса) германскія войскі былі заменены войскамі Антанты]].

== Святкаванне ==
[[Дзень перамір'я]] святкуецца ў наступных краінах былой Антанты:
* [[Садружнасць нацый|Брытанская садружнасць]]
* [[ЗША]]
* [[Бельгія]]
* [[Францыя]]
* [[Канада]]

== Гл. таксама ==
* [[Камп’енскі вагон]]
* [[Версальскі мірны дагавор]]
* [[Камп’енскае перамір’е 1940]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{кніга|аўтар=Czernin Ferdinand.|загаловак=Versailles, 1919|спасылка=http://books.google.co.uk/books?id=sNhmAAAAMAAJ|access-date=4 February 2012|месца=New York City|год=1964|выдавецтва=[[:en:G. P. Putnam's Sons|Putnam]]|ref=Czernin}}

== Спасылкі ==
* {{commonscat-inline|World War I Armistice}}
* {{Wikisource-inline|en:Armistice between the Allied Governments and Germany|Першае камп'енскае перамір'е}}

{{Першая сусветная вайна}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Лістапад 1918 года]]
[[Катэгорыя:Падзеі 11 лістапада]]
[[Катэгорыя:Першая сусветная вайна]]
[[Катэгорыя:Дагаворы Францыі перыяду Трэцяй рэспублікі]]
[[Катэгорыя:Перамір’і]]