Чыксулуб

Чыксулу́б (на мове мая: Чыкшулу́б, Chicxulub, [tʃikʃu'lub] — «дэман кляшчоў», назва паказвае на спрадвеку высокую распаўсюджанасць паразітаморфных кляшчоў (руск.) (бел. ў гэтай мясцовасці) — старажытны метэарытны кратар дыяметрам каля 180 км^[2] і першапачатковай глыбінёй да 17—20 км^[3], які знаходзіцца на паўвостраве Юкатан у Мексіцы. Мяркуецца, што кратэр утварыўся каля 65 млн гадоў таму^[4] ў канцы мелавога перыяду у выніку ўдару астэроіда дыяметрам каля 10 км.

Анімацыя, якая паказвае ўдар, і наступнае фарміраванне кратэра (University of Arizona, Space Imagery Center).

Зноскі

↑ Nicholas M. Short. Crater Morphology; Some Major Impact Structures (англ.)(недаступная спасылка). The Remote Sensing Tutorial. Federation of American Scientists (29 лістапада 2005). Архівавана з першакрыніцы 28 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2013.
↑ Kring, David A. «The dimensions of the Chicxulub impact crater and impact melt sheet.» // Journal of Geophysical Research: Planets (1991—2012) 100.E8 (1995): 16979-16986. doi:10.1029/95JE01768: «the Chicxulub impact crater is inferred to be ∼180 km in diameter and to contain a ∼3 to 7 km thick melt sheet and breccia»
↑ Sharpton, V. L., Burke, K., Camargo-Zanoguera, A., Hall, S. A., Lee, D. S., Marin, L. E., … & Urrutia-Fucugauchi, J. (1993). Chicxulub multiring impact basin: Size and other characteristics derived from gravity analysis. // Science, 261.5128 (1993), pp. 1564—1567: «the Chicxulub-forming impact event excavated to a depth of ~17 to 20 km deep.»
↑ Dinosaur extinction: Scientists estimate 'most accurate' date (нявызн.). bbc.com (8 лютага 2013).

[1] Nicholas M. Short. Crater Morphology; Some Major Impact Structures (англ.)(недаступная спасылка). The Remote Sensing Tutorial. Federation of American Scientists (29 лістапада 2005). Архівавана з першакрыніцы 28 кастрычніка 2012. Праверана 15 верасня 2013.

[2] Kring, David A. «The dimensions of the Chicxulub impact crater and impact melt sheet.» // Journal of Geophysical Research: Planets (1991—2012) 100.E8 (1995): 16979-16986. doi:10.1029/95JE01768: «the Chicxulub impact crater is inferred to be ∼180 km in diameter and to contain a ∼3 to 7 km thick melt sheet and breccia»

[3] Sharpton, V. L., Burke, K., Camargo-Zanoguera, A., Hall, S. A., Lee, D. S., Marin, L. E., … & Urrutia-Fucugauchi, J. (1993). Chicxulub multiring impact basin: Size and other characteristics derived from gravity analysis. // Science, 261.5128 (1993), pp. 1564—1567: «the Chicxulub-forming impact event excavated to a depth of ~17 to 20 km deep.»

[4] Dinosaur extinction: Scientists estimate 'most accurate' date (нявызн.). bbc.com (8 лютага 2013).

[1]

[2]

[3]

[4]