Тэтраграматон: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др інтэрвікі |
|||
Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Тэтраграматон''', альбо '''тэтрагарма''' (ад |
'''Тэтраграматон''', альбо '''тэтрагарма''' (ад {{lang-el|τετραγράμματον}} – чатыры літары) — спалучэнне чатырох зычных старажытнаяўрэйскай мовы ЙГВГ ці ЙХВХ (יוהו), якія абазначаюць імя Бога. Сустракаецца 6828 разоў у Старым Запавеце Бібліі і больш за 200 разоў у старажытных перакладах Новага Запавету на яўрэйскую мову. Дакладнае вымаўленне тэтраграматону невядома. Сярод навукоўцаў папулярны формы "Яхвэ" і "Ягвэ", сярод рэлігійных дзеячаў і пісьменнікаў - "Іегова". Напрыклад у трылогіі "На ростанях" Якуб Колас тройчы выкарыстоўвае форму імя "Іегова".<ref>Я. Колас На ростанях. Трылогія. Мн.:"Юнацтва", 1981 с. 217, 248, 250</ref> Тэтраграматон таксама шырока выкарыстоўваўся як элемент упрыгоджвання сярэднявечнай і рэнесанснай архітэктуры. Сустракаецца на манетах і ў рэлігійных тэкстах. |
||
== Тэтраграматон у беларускіх перакладах Бібліі == |
== Тэтраграматон у беларускіх перакладах Бібліі == |
||
Звычайна перакладчыкі Бібліі пры перадачы старазапаветных тэкстаў з біблейскага іўрыту замяняюць тэтраграматон з імем Бога на словы "Госпад" ці "Бог" замест "Іегова" ці "Ягвэ"<ref>Трэба адзначыць, што гэтай традыцыі следуюць |
Звычайна перакладчыкі Бібліі пры перадачы старазапаветных тэкстаў з біблейскага іўрыту замяняюць тэтраграматон з імем Бога на словы "Госпад" ці "Бог" замест "Іегова" ці "Ягвэ"<ref>Трэба адзначыць, што гэтай традыцыі следуюць не ўсе перакладчыкі, напрыклад, у перакладзе Старога Запавету на рускую мову, зробленным архімандрытам Макарыям у ХІХ ст., тэтраграматон перададзены як "Іегова" практычна ў палове тэкстаў, дзе ен сустракаецца </ref>. Такая традыцыя адлюстравана і ў беларускіх перакладах Бібліі. [[Францыск Скарына]] ў сваім перакладзе "Бібліі рускай" паслядоўна перадаваў тэтраграму словамі "Бог", "Госпад" ці "Узвышні". На сучаснай беларускай мове выдадзена 2 поўных перакладу Бібліі: пераклад Васіля Семухі (2002 г.) і пераклад Уладзіслава Чарняўскага (2012 г.) У перакладзе В. Семухі тэтраграматон 7 раз перадаецца як "Ягова"<ref>Менавіта ў кнігах: Быцце, раздзел 22, верш 14; Выхад, раздзел 6, верш 3 (зноска), раздзел 15, верш 3, раздзел 17, верш 5, раздзел 33, верш 19 і раздзел 34, верш 5; Суддзяў раздзел 6 верш 24 </ref>, а у перакладзе У. Чарняўскага 4 разы як "Ягвэ"<ref>Менавіта ў кнігах: Выхад, раздзел 6, верш 3, раздзел 15, верш 3, раздзел 17, верш 5; Суддзяў раздзел 6 верш 24 </ref>. |
||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Біблія]] |
||
{{Link GA|de}} |
|||
[[af:JHWH]] |
|||
[[als:JHWH]] |
|||
[[ar:يهوه]] |
|||
[[arc:ܝܗ]] |
|||
[[bar:JHWH]] |
|||
[[cs:JHVH]] |
|||
[[da:Tetragrammaton]] |
|||
[[de:JHWH]] |
|||
[[el:Τετραγράμματο]] |
|||
[[en:Tetragrammaton]] |
|||
[[es:Yahveh#Escritura]] |
|||
[[et:YHWH]] |
|||
[[eo:Biblia Tetragramo]] |
|||
[[fa:یهوه]] |
|||
[[fr:YHWH]] |
|||
[[hi:यहोवा]] |
|||
[[hr:Tetragram]] |
|||
[[id:Tetragrammaton]] |
|||
[[ia:Tetragrammaton]] |
|||
[[is:JHVH]] |
|||
[[it:Tetragramma biblico]] |
|||
[[he:השם המפורש]] |
|||
[[sw:YHWH]] |
|||
[[lt:Tetragramatonas]] |
|||
[[hu:JHVH]] |
|||
[[mk:Тетраграматон]] |
|||
[[ms:Tetragramaton]] |
|||
[[mwl:Jeobá]] |
|||
[[nl:JHWH]] |
|||
[[no:Tetragrammet]] |
|||
[[nn:JHVH]] |
|||
[[nds:JHWH]] |
|||
[[pl:JHWH (tetragram)]] |
|||
[[pt:Tetragrama YHVH]] |
|||
[[ro:YHWH]] |
|||
[[ru:Тетраграмматон]] |
|||
[[sq:JHVH]] |
|||
[[simple:YHWH]] |
|||
[[sk:Tetragramatón]] |
|||
[[sl:Tetragramaton]] |
|||
[[sh:Tetragram]] |
|||
[[sv:Tetragrammaton]] |
|||
[[tl:Tetragrammaton]] |
|||
[[ta:யாவே]] |
|||
[[th:พระยาห์เวห์]] |
|||
[[zh:神名]] |
Версія ад 23:28, 18 мая 2012
Тэтраграматон, альбо тэтрагарма (ад грэч. τετραγράμματον – чатыры літары) — спалучэнне чатырох зычных старажытнаяўрэйскай мовы ЙГВГ ці ЙХВХ (יוהו), якія абазначаюць імя Бога. Сустракаецца 6828 разоў у Старым Запавеце Бібліі і больш за 200 разоў у старажытных перакладах Новага Запавету на яўрэйскую мову. Дакладнае вымаўленне тэтраграматону невядома. Сярод навукоўцаў папулярны формы "Яхвэ" і "Ягвэ", сярод рэлігійных дзеячаў і пісьменнікаў - "Іегова". Напрыклад у трылогіі "На ростанях" Якуб Колас тройчы выкарыстоўвае форму імя "Іегова".[1] Тэтраграматон таксама шырока выкарыстоўваўся як элемент упрыгоджвання сярэднявечнай і рэнесанснай архітэктуры. Сустракаецца на манетах і ў рэлігійных тэкстах.
Тэтраграматон у беларускіх перакладах Бібліі
Звычайна перакладчыкі Бібліі пры перадачы старазапаветных тэкстаў з біблейскага іўрыту замяняюць тэтраграматон з імем Бога на словы "Госпад" ці "Бог" замест "Іегова" ці "Ягвэ"[2]. Такая традыцыя адлюстравана і ў беларускіх перакладах Бібліі. Францыск Скарына ў сваім перакладзе "Бібліі рускай" паслядоўна перадаваў тэтраграму словамі "Бог", "Госпад" ці "Узвышні". На сучаснай беларускай мове выдадзена 2 поўных перакладу Бібліі: пераклад Васіля Семухі (2002 г.) і пераклад Уладзіслава Чарняўскага (2012 г.) У перакладзе В. Семухі тэтраграматон 7 раз перадаецца як "Ягова"[3], а у перакладзе У. Чарняўскага 4 разы як "Ягвэ"[4].
Зноскі
- ↑ Я. Колас На ростанях. Трылогія. Мн.:"Юнацтва", 1981 с. 217, 248, 250
- ↑ Трэба адзначыць, што гэтай традыцыі следуюць не ўсе перакладчыкі, напрыклад, у перакладзе Старога Запавету на рускую мову, зробленным архімандрытам Макарыям у ХІХ ст., тэтраграматон перададзены як "Іегова" практычна ў палове тэкстаў, дзе ен сустракаецца
- ↑ Менавіта ў кнігах: Быцце, раздзел 22, верш 14; Выхад, раздзел 6, верш 3 (зноска), раздзел 15, верш 3, раздзел 17, верш 5, раздзел 33, верш 19 і раздзел 34, верш 5; Суддзяў раздзел 6 верш 24
- ↑ Менавіта ў кнігах: Выхад, раздзел 6, верш 3, раздзел 15, верш 3, раздзел 17, верш 5; Суддзяў раздзел 6 верш 24