Рыгор Пірамовіч: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 10:41, 14 сакавіка 2007

Рыгор ПІРАМОВІЧ, сапраўдн. Грыгор Пірумян [пол. Grzegorz Piramowicz; 25 лістапада 1735, Львоў - 14 лістапада 1801], педагог, пісьменнік, асветнік, праф. філасофіі. З армянскай купецкай сям'і.

Вучыўся ў езуіцкіх калегіюмах у Луцку і Львове. Належаў да ордэну езуітаў (1754-73). У 1767 у якасці выхавацеля сыноў львоўскага каштяляна здзейсніў падарожжа ў Францыю і Італію, дзе пазнаёміўся з рознымі плынямі ў філасофіі і педагогіцы. У 1770-1773 выкладаў філасофію ў езуіцкім калегіюме ў Львове. Пасля забароны ордэна езуітаў П. перасяліўся ў Варшаву і ў 1773 г. быў прызначаны чальцом Адукацыйнай камісіі Рэчы Паспалітай, у 1773-1794 яе сакратар. Адначасова з 1774 быў пробашчам у Кураве, а з 1776 і ў Коньскаволі. Адзін з укладальнікаў асноўнага закона (1781) аб арганізацыі асветы ў Рэчы Паспалітай. Выконваў функцыі інспектара народных школ. Пасля стварэння пры Адукацыйнай камісіі "Тоwarzystwa do ksiąg elementarnych", якое мела задачай выданне кніг для народнага чытання і выпрацоўку праграм выкладання ў пачатковых школах, П. выпрацаваў статут гэтага таварыства і стаў самым энергічным яго працаўніком, у 1775-1787 сакратар таварыства. Пасля удзелу ў Таргавіцкай канфедэрацыі П. страціў усе свае пасады, змушаны быў шукаць прытулку па дварах магнатаў, жыў у эміграцыі. Па нявысветленых падствах ён быў часова зняволены ў турму аўстра-венгерскім урадам (1797), пакінуў пасады ў Кураве і Коньскаволі. У 1797-1800 знаходзіўся пад наглядам паліцыі ў Кракаве. Удзельнічаў у працы Варшаўскага таварыства сяброў навукі. Памёр плябанам касцёла ў Межырычэ.

П. складаў вершы, віншавальныя оды, публіцыстычныя нарысы, складаў хрэстаматыі для пачатковых школ, прамовы на розныя ўрачыстыя выпадкі і д.т.п. З яго твораў (да 70) большасць застаецца ў рукапісах.

Творы

"Nauka obyczajova dla ludu", 1785.
"Poirunosci nauczyciela", 1787.

Пад рэд. П. выйшлі:

"Fedra... bajki wybrane", 1767. (сб. казак)
"Wymowa i poezya dla szkol narodowych pierwszy raz wydana", 1792-1819. (падручнік рыторыкі)
"Elementare dla szkol parafialnych narodowych, zawierajacy", 1785. (буквар для парафіяльных школ)
"Mowa w Dzien Rocznicy Otwarcia Towarzystwa do ksiag elementarnych, 1776", 1788. (сб. прамоў таварыства)
??, 1889. (сб. вершаў для дзетак і юнакоў)

Літаратура

Mizia Т. Ideologie oswiatowa G. Piramowicza. // Rozpra z dziejow oswiaty. t.1., Wroctaw, 1958;
Mrozowska K. G. Piramowicz jano sekrtarz Towarzystwa do ksiag elementarnych. // Studia i materialy do dziejow nauki polskiej. t.6., Warsz., 1958.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 '''Рыгор ПІРАМОВІЧ''', сапраўдн. '''Грыгор Пірумян''' [пол. ''Grzegorz Piramowicz''; [[Wp/be/25 лістапада|25 лістапада]] 1735, [[wp/be/Львоў|Львоў]] - [[Wp/be/14 лістапада|14 лістапада]] 1801], педагог, пісьменнік, асветнік, праф. філасофіі. З армянскай купецкай сям'і.
-Вучыўся ў езуіцкіх калегіўмах у Луцку і Львове. Належаў да ордэну езуітаў (1754-73). У 1767 у якасці выхавацеля сыноў львоўскага каштяляна здзейсніў падарожжа ў Францыю і Італію, дзе пазнаёміўся з рознымі плынямі ў філасофіі і педагогіцы. У 1770-1773 выкладаў філасофію ў езуіцкім калегіўме ў Львове. Пасля забароны ордэна езуітаў П. перасяліўся ў Варшаву і ў 1773 г. быў прызначаны чальцом [[Wp/be/Адукацыйная камісія|Адукацыйнай камісіі]] Рэчы Паспалітай, у 1773-1794 яе сакратар. Адначасова з 1774 быў пробашчам у [[Wp/be/вёска Кураў (Пулаўскі павет, Люблінскае ваяводства, Польшча)|Кураве]], а з 1776 і ў Коньскаволі. Адзін з укладальнікаў асноўнага закона (1781) аб арганізацыі асветы ў Рэчы Паспалітай. Выконваў функцыі інспектара народных школ. Пасля стварэння пры Адукацыйнай камісіі "Тоwarzystwa do ksiąg elementarnych", якое мела задачай выданне кніг для народнага чытання і выпрацоўку праграм выкладання ў пачатковых школах, П. выпрацаваў статут гэтага таварыства і стаў самым энергічным яго працаўніком, у 1775-1787 сакратар таварыства. Пасля удзелу ў Таргавіцкай канфедэрацыі П. страціў усе свае пасады, змушаны быў шукаць прытулку па дварах магнатаў, жыў у эміграцыі. Па нявысветленых падствах ён быў часова зняволены ў турму аўстра-венгерскім урадам (1797), пакінуў пасады ў Кураве і Коньскаволі. У 1797-1800 знаходзіўся пад наглядам паліцыі ў Кракаве. Удзельнічаў у працы Варшаўскага таварыства сяброў навукі. Памёр плябанам касцёла ў Межырычэ.
+Вучыўся ў езуіцкіх калегіюмах у Луцку і Львове. Належаў да ордэну езуітаў (1754-73). У 1767 у якасці выхавацеля сыноў львоўскага каштяляна здзейсніў падарожжа ў Францыю і Італію, дзе пазнаёміўся з рознымі плынямі ў філасофіі і педагогіцы. У 1770-1773 выкладаў філасофію ў езуіцкім калегіюме ў Львове. Пасля забароны ордэна езуітаў П. перасяліўся ў Варшаву і ў 1773 г. быў прызначаны чальцом [[Wp/be/Адукацыйная камісія|Адукацыйнай камісіі]] Рэчы Паспалітай, у 1773-1794 яе сакратар. Адначасова з 1774 быў пробашчам у [[Wp/be/вёска Кураў (Пулаўскі павет, Люблінскае ваяводства, Польшча)|Кураве]], а з 1776 і ў Коньскаволі. Адзін з укладальнікаў асноўнага закона (1781) аб арганізацыі асветы ў Рэчы Паспалітай. Выконваў функцыі інспектара народных школ. Пасля стварэння пры Адукацыйнай камісіі "Тоwarzystwa do ksiąg elementarnych", якое мела задачай выданне кніг для народнага чытання і выпрацоўку праграм выкладання ў пачатковых школах, П. выпрацаваў статут гэтага таварыства і стаў самым энергічным яго працаўніком, у 1775-1787 сакратар таварыства. Пасля удзелу ў Таргавіцкай канфедэрацыі П. страціў усе свае пасады, змушаны быў шукаць прытулку па дварах магнатаў, жыў у эміграцыі. Па нявысветленых падствах ён быў часова зняволены ў турму аўстра-венгерскім урадам (1797), пакінуў пасады ў Кураве і Коньскаволі. У 1797-1800 знаходзіўся пад наглядам паліцыі ў Кракаве. Удзельнічаў у працы Варшаўскага таварыства сяброў навукі. Памёр плябанам касцёла ў Межырычэ.
 П. складаў вершы, віншавальныя оды, публіцыстычныя нарысы, складаў хрэстаматыі для пачатковых школ, прамовы на розныя ўрачыстыя выпадкі і д.т.п. З яго твораў (да 70) большасць застаецца ў рукапісах.