Эзоп

Эзоп на карціне Д. Веласкеса (~1640)

Эзоп, Эсоп (ст.-грэч. Αἴσωπος; VI ст. да н.э.) — старажытнагрэчаскі байкапісец.

Паводле фальклорных традыцый — народны мудрэц, выродлівы раб з Фрыгіі ці з Фракіі, жыў на в. Самас, пазней вольнаадпушчаны, служыў у лідыйскага цара Крэза, быў несправядліва абвінавачаны жрацамі ў Дэльфах і скінуты са скалы.

Літаратурная апрацоўка кароткіх празаічных баек, што прыпісваюцца Эзопу, наданне ім метрыкі пачалося ў V ст. да н.э. (найбольш позняя апрацоўка належыць Федру і грэчаскаму байкапісцу Бабрыю). Зборнік баек Эзопа склаў Дэметрый Фалерскі (4 ст. да н.э.). Захаваліся зборнікі візантыйскай эпохі, у т.л. выдадзены грэчаскім манахам Максімам Планудам у 1300. Простыя і займальныя сюжэты яго баек спалучаюцца з мараллю, заснаваны на жыццёвым вопыце чалавека з нізоў. Яны паўплывалі на творчасць Ж. Лафантэна, І. Крылова, К. Крапівы і інш. На беларускую мову байкі Эзопа пераклалі У. Валасевіч, А. Жлутка.

Беларускія пераклады

• Моваю Эзопа: Байкі. Мн., 1987;
• Эзоп. Дзесяць баек // Далягляды, 89. Мн., 1989.