Прагляд зыходнага тэксту старонкі Апалон-17

{{Значэнні|Апалон}}
{{Касмічная экспедыцыя
 |Імя                           = ''Апалон-17''
<!-- Эмблема экспедыцыі -->
 |Эмблема                       = Apollo_17-insignia.png
<!--Палётныя даныя карабля -->
 |Ракета-носьбіт               = [[Сатурн-5]] SA-512
 |Стартавая пляцоўка            = [[Касмічны цэнтр Кенэдзі]] комплекс 39А, [[Фларыда (штат)|Фларыда]], [[ЗША]]
 |Запуск                        = [[7 снежня]], [[1972]]<br />05:33:00 [[GMT]]
 |Пасадка карабля               = [[19 снежня]], [[1972]]<br />19:24:59 [[GMT]]
 |Працягласць палёту карабля   = 301 гадзіна 51 хвіліна 59 секунд
 |Маса                         = камандны модуль 30 369 кг <br />месяцавы модуль 16 456 кг
 |NSSDC_ID                      = 1972-096A
 |NORAD_ID                      = 06300
<!--Палётныя даныя экіпажа -->
 |Членаў экіпажа                = 3
 |Пазыўны                      = Камандны модуль: «Амерыка», Месяцавы модуль: «Чэленджэр» 
<!--Фота экіпажа -->
 |Фатаграфія                    = Apollo_17 crew.jpg
 |Апісанне Фота                 = ''злева направа: Харысан Шміт, Юджын Сернан, Роналд Эванс''
<!--Звязаныя экспедыцыі -->
 |Папярэдняя                    = [[Выява:Apollo-16-LOGO.png|100px]] [[Апалон-16]]
 |Наступная                     = [[Выява:Skylab1-Patch.png|100px]] [[Скайлэб-2]]
}}
'''«Апалон-17»''' ({{lang-en|Apollo 17}}) — пілатуемы касмічны карабель, на якім была ажыццёўлена шостая і апошняя ў рамках «[[Апалон (касмічная праграма)|праграмы Апалон]]» высадка людзей на [[Месяц (спадарожнік Зямлі)|Месяц]]. Гэта быў першы начны запуск ракеты «Сатурн-5»; карабель быў запушчаны [[7 снежня]] [[1972]] года і вярнуўся на Зямлю [[19 снежня]]. На сённяшні дзень гэтая місія застаецца апошнім пілатаваным палётам да Месяца і апошняй высадкай людзей на яго паверхню.

== Экіпаж ==
* [[Юджын Сернан]] — камандзір, 3-і палёт;
* [[Роналд Эванс]] — пілот каманднага модуля, 1-ы палёт;
* [[Харысан Шміт]] — пілот месяцавага модуля, 1-ы палёт.

Сернан — вопытны астранаўт, які прайшоў праграму «Джэміні» і ўжо лятаў да Месяца на «[[Апалон-10]]», дзе ён быў пілотам месяцавага модуля і ўдзельнічаў у манеўрах і стыкоўцы на месяцавай арбіце. Эванс — пачатковец. У якасці пілота месяцавага модуля спачатку быў абраны Джо Энгл, але калі стала відавочна, што «Апалон-17» будзе апошнім, у рамках праграмы «Апалон» палётам на Месяц, навуковая супольнасць вымусіла [[НАСА]] ўключыць у склад каманды астранаўта-навукоўца. Выбар трапіў на Шміта, вопытнага прафесійнага геолага, які быў выведзены са складу экіпажа «[[Апалон-18]]» і замяніў Энгла на борце «Апалона-17».

== Запасны экіпаж ==
* [[Джон Уотс Янг]] — камандзір, 5-ы палёт;
* [[Сцюарт Руса]] — пілот каманднага модуля, 2-і палёт;
* [[Чарлз Дзьюк]] — пілот месяцавага модуля, 2-і палёт.

== Дзейнасць місіі  ==
[[Выява:A17-plaque.JPG|thumb|left|200px|Пласціна, пакінутая на Месяцы экіпажам карабля]]
Адным з двух людзей, якія ў апошні раз ступілі на Месяц, быў першы астранаўт-навуковец, геолаг Харысан («Джэк») Шміт. У той час, як Эванс здзяйсняў віткі вакол Месяца, Шміт і Сернан за час трох вылазак, якія доўжыліся 7,2, 7,6 і 7,3 гадзіны, сабралі рэкордныя 110 кг пароды. Экіпаж прайшоў на месяцавым аўтамабілі 34 км па Даліне Таўр-Літраў, адкрыў у кратары Шорці так званы «аранжавы бруд», які ўяўляе сабой аранжавыя шарыкі са шклопадобнага матэрыялу, і пакінуў на месяцавай паверхні комплекс самага складанага абсталявання.

Пласціна, пакінутая на лесвіцы ніжняй прыступкі «Чэленджэра», абвяшчае: «Тут Чалавек завяршыў сваё першае даследаванне Месяца, снежань 1972 г. новай эры. Няхай дух міру, з якім мы прыбылі, адаб’ецца ў жыццях ўсяго чалавецтва». На пласціне намаляваныя два зямныя паўшар’і і відаць бок Месяца, а таксама подпісы Сернана, Эванса, Шміта і прэзідэнта Ніксана.

== Спасылкі ==
{{commons|Apollo 17|Апалон-17}}
* {{ref-en}} [http://www.astronautix.com/flights/apollo17.htm Apollo 17]
* {{ref-en}} [http://www.lpi.usra.edu/lunar/missions/apollo/apollo_17/experiments/ Apollo 17 Mission Science Experiments — навуковыя эксперыменты]
* {{ref-en}} [http://articles.adsabs.harvard.edu//full/1973LPSC....4.2865H/0002867.000.html SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS)] Справаздача па даследаванні месяцавай атмасферы
* [http://moon.google.com Месцы пасадак Апалонаў на Месяцы]
* {{ref-en}} [http://www.solarviews.com/eng/apo17.htm Apollo 17 Summary]
* {{ref-en}} [http://www.hq.nasa.gov/alsj/a17/a17.launch.html Return to Orbit] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210410083032/https://www.hq.nasa.gov/alsj/a17/a17.launch.html |date=10 красавіка 2021 }} — Запіс узлёту з Месяца
* [http://www.apollotv.net Тэлеперадачы падчас прац] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20190830171304/http://www.apollotv.net/ |date=30 жніўня 2019 }}
* {{ref-en}} [http://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1972-096A Кароткі агляд палёту]
* {{ref-en}} [http://lsda.jsc.nasa.gov/books/apollo/s4ch4.htm Вынікі біялагічнага эксперыменту з касмічнымі прамянямі] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20120716234711/http://lsda.jsc.nasa.gov/books/apollo/s4ch4.htm |date=16 ліпеня 2012 }}
{{Вонкавыя спасылкі}}
{{Запускі па праграме «Апалон»}}

[[Катэгорыя:Падзеі 7 снежня|1972]]
[[Катэгорыя:Снежань 1972 года|7]]
[[Катэгорыя:Пілатуемыя касмічныя апараты]]
[[Катэгорыя:Праграма «Апалон»]]
[[Катэгорыя:Касманаўтыка ЗША]]
[[Катэгорыя:Даследаванне Месяца]]
[[Катэгорыя:Штучныя спадарожнікі Месяца]]