Арыярамн
Арыярамн | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Тэісп | ||||||
Пераемнік | Арсам | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне | VII стагоддзе да н.э. | ||||||
Смерць | VII стагоддзе да н.э. | ||||||
Род | Ахеменіды | ||||||
Бацька | Тэісп | ||||||
Дзеці | Арсам |
Арыярамн (стар.-перс.: Ariyāramna, грэч. Ἀριαράμνης; каля 645 да н.э. — ?) — легендарны цар Парсы, ядра будучай Персідскай імперыі.
Імя Ariyāramna перакладаецца як «той, хто прыносіць мір арыям (іранцам)». Верагодна, быў братам Кіра І і сынам Тэіспа, але гэта не пацверджана. У любым выпадку, быў прадстаўніком роду Ахеменідаў. Згодна з Бехістунскім надпісам, які з’яўляецца ці не адзіным сведчаннем пра Арыярамна, быў першым царом Парсы, якая ўтварылася пасля расколу дзяржавы Тэіспа і ўключала 10 з 12 персідскіх плямёнаў. Пасля захопу яго ўладанняў мідыйскім царом Кіяксарам II страціў сваю пасаду, якая дасталася ці яго сыну Арсаму, ці Кіру І.
Табліцы з Гамадана
[правіць | правіць зыходнік]У 1930 у раёне Гамадана былі знойдзеныя 2 залатыя табліцы з тэкстам ад першае асобы на старажытнаперсідскай. На табліцах распавядаецца пра кіраванне Арыярамна і яго сына Арсама. Ніжэй прыведзены тэкст адной з табліц:
- Ariyâramna \ xšyathiya \ vazraka \ xšâyath
- iya \ xšâyathiyânâm \ xšâyathiya \ Pârsâ
- \ Cišpaiš \ xšâyathiyahyâ \ puça \ Haxâmanišah
- yâ \ napâ \ thâtiy \ Ariyâramna \ xšâyathiya
- \ iyam \ dahyâuš \ Pârsâ \ tya \ adam \ dârayâ
- \ miy \ hya \ uvaspâ \ umartiyâ \ manâ \ baga
- \ vazraka \ Auramazdâ \ frâbara \ vasnâ \ Au
- ramazdâha \ adam \ xšâyathiya \ iyam \ da
- hyâuš \ amiy \ thâtiy \ Ariyâramna
- \ xšâyathiya \ Auramazdâ \ manâ \ upastâ
- m \ baratuv
Арыярамн, вялікі цар, цар цароў, цар Персіі, сын цара Тэіспа, унук Ахемена. Кажа цар Арыярамн: Гэтая краіна Персія, якой я валодаю, поўнай добрых коней, добрых людзей, вялікі бог Агурамазда дараваў яе мне. Міласцю Агурамазды, я цар гэтай краіны. Цар Арыярамн кажа: дапамажы мне, Агурамазда.
Але сёння дадзеныя таблічкі значнай часткай даследчыкаў лічацца падробкай, ці то сучаснай, ці старажытнай, бо былі знойдзены на некантралюемых раскопках.
Зноскі
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Ariaramnes Архівавана 17 лютага 2011.