Беатус Моргана
| ||
| Магіус[d] | ||
| Беатус Моргана. 940-я | ||
| Бібліятэка і музей Моргана[d][1] | ||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | ||
Беатус Моргана (Нью-Ёрк, Бібліятэка Пірпанта Моргана, MS 644) — ілюмінаваны рукапіс з мініяцюрамі мастака Магіуса, які з’яўляецца копіяй Каментарыя да Апакаліпсіса, напісанага ў VIII стагоддзі іспанскім манахам Беатам Ліебанскім, у якім апісваецца Канец часоў і Страшны суд. Створаны ў X стагоддзі, Беатус Моргана з’яўляецца адным з найстарэйшых прыкладаў адраджэння іспанскай апакаліптычнай традыцыі. Па стылю ён быў створаны масарабамі (хрысціяне ў мусульманскіх іспанскіх землях).[2] Апакаліпсіс і Каментарый на гэты тэкст Пісання Беата Ліебанскага стаў адным з самых важных рэлігійных тэкстаў Сярэднявечча, і часта ілюстраваўся вельмі падрабязна.
Змест[правіць | правіць зыходнік]
Беатус Моргана, які таксама называюць Лас-Уэльгаскім Апакаліпсісам,[3] , змяшчае папярэднія матэрыялы з бліскуча напісанымі партрэтамі евангелістаў (ff. 1-9), Каментарый да Апакаліпсіса Беата Ліебанскага (ff. 10-233), вытрымкі з «De ad finitatibus et gradibus» Ісідара Севільскага і яго «Этымалогій» (ff. 234р-237r), каментарыі Святога Ераніма да кнігі прарока Данііла, (ff. 239—293) і трэці пераказ Апакаліпсісу (ФФ. 294—299). Апошні ўяўляе сабой канспект з розных крыніц і, мабыць, больш позні дадатак. Яго цяперашнія памеры 387 мм x 285 мм. Раннія фоліа паказваюць выдаленне арыгінальнага золата і перамалёўку літар Магіусам, стваральнікам рукапісу, і яго памочнікамі[4].
300 аркушаў манускрыпта зроблены з высокаякаснага пергаменту, тоўстага і аднароднага па колеры. Палі шырокія, шрыфт і ілюмінаванне добра захаваліся. Некалькі фоліа пашкоджаны вільгаццю або агнём. Колеры добра захаваліся і засталіся насычанымі. Магіус быў вызначаны як стваральнік працы ў калафоне на f. 293 і згадваецца на f. 233. Калафон таксама падае зашыфраваную дату і адсылкі на абата і манастыр Святога Міхаіла.
Супастаўленне арыгінальных дзесцяў цяжка вызначыць з-за страты некаторых лістоў. У ходзе аб’яднання біфоліа[5] ў дзесці, сярэднявечныя пераплётчыкі мелі патрэбу ў сістэме, з дапамогай якой яны маглі б злучыць асобныя дзесці ў правільным парадку. Стандартным інструментам, якім карысталіся для гэтага, былі кустоды. Беатус Моргана, аднак, не выкарыстоўвае гэты метад. Замест гэтага ў рукапісе зроблена сістэма подпісаў, якія складаюцца з рымскіх лічбаў, за якімі рушыць літара «Q». Маюцца два мініяцюрных нясучых фоліа, падпісаных такім чынам. Нявыкарыстаныя дзесці ўключаюць па восем лістоў (4 біфоліа). Большасць подпісаў знаходзіцца ў куце ніжняй мяжы апошняга верса. Той факт, што гэтыя подпісы выкарыстоўваюць рымскія лічбы, а не арабскія, сведчыць супраць мясцовых пераплётчыкаў або масарабскіх працоўнікоў у манастырскім скрыпторыі. У той жа час яны разглядаюцца як доказ датыроўкі рукапісу першай паловай Х стагоддзя. Адкрытыя фоліа (ff. 1-9), выглядаюць больш познім дадаткам, не толькі па прычыне, што ім не хапае гэтых подпісаў, але і таму, што яны складаюцца з двух набораў па тры біфоліа.
Галерэя[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Walther I. F. Codices Illustres — Cologne: Taschen, 2018. — P. 107. — ISBN 978-3-8365-7261-3
- ↑ Facsimiles of Illuminated Manuscripts of the Medieval Period(недаступная спасылка). www.library.arizona.edu. Архівавана з першакрыніцы 15 кастрычніка 2015. Праверана 19 лістапада 2015.
- ↑ Apocalypse Then: Medieval Illuminations from the Morgan. Праверана 10 October 2014.
- ↑ Beatus of San Salvador de Távara Ca. 968 / 970. Madrid. Archivo Historico Nacional. Ms 1097 B (1240). Painted by Magius, finished after his death by his pupil Emeterius.
- ↑ Біфоліа — фоліа, складзенае пасярэдзіне, каб атрымаць два ліста
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Forbes, Andrew ; Henley, David (2012). Apocalypse: The Illustrated Book of Revelation. Chiang Mai: Cognoscenti Books. ASIN: B008WAK9SS
- Walther, Ingo F. & Wolf, Norbert (2005) Codices Illustres: the world’s most famous illuminated manuscripts, 400 to 1600. Köln, Taschen
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Paper on the manuscript Архівавана 3 чэрвеня 2018.
- Image of Last Judgment (fols. 219v-20) The Morgan Library & Museum Web site
- Image of The Vision of the Lamb (fol. 87) The Morgan Library & Museum Web site
- Image of Vision of the Heavenly Jerusalem (fol. 222v) The Morgan Library & Museum Web site
- The Art of medieval Spain, A.D. 500—1200, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art Libraries (fully available online as PDF), which contains material on Morgan Beatus (no. 78)