Віктар Канстанцінавіч Стахоўскі
| Віктар Канстанцінавіч Стахоўскі | |
|---|---|
| Нараджэнне | 1928 |
| Смерць |
1978 |
| Месца пахавання | |
Віктар Стахоўскі (1928—1978) — дзеяч беларускага нацыянальнага супраціву, сябра пастаўскай групы беларускай моладзевай падпольнай паваеннай арганізацыі Саюз беларускіх патрыётаў (СБП).[1] Стваральнік Пастаўскага краязнаўчага музею.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў 1928 г. Пасля адкрыцця ў Паставах педагагічнай навучальні пачаў вучыцца ў гэтай установе. У 1946—1947 далучыўся да нелегальнай беларускай арганізацыі «За Беларусь», якая пазней улілася да Саюза беларускіх патрыётаў, належаў да пастаўскай групы.
У лютым 1947 года савецкая ўлада пачала арышты сябраў СБП: у давер да сябраў пастаўскай групы раней увайшоў афіцэр МДБ Алег Стахоўскі, які выдаваў сябе за ўдзельніка антысавецкай арганізацыі і падштурхоўваў да тэрарызму, а на дадатак канспірацыя арганізацыі была слабай. Пасля судовага працэсу Віктар Стахоўскі атрымаў 10 гадоў пазбаўлення волі і разам з некаторымі іншымі сябрамі трапіў да лагеру каля Караганды.
Вызвалены з канцлагеру раней тэрміну праз цяжкую форму энцэфаліту, вярнуўся ў Паставы. Завочна скончыў Маскоўскі інстытут культуры. Працаваў дырэктарам сельскага Дому культуры, а потым рэжысёрам у Пастаўскім народным тэатры. Сам выконваў некаторыя ролі, маляваў дэкарацыі. Неаднаразова выконваў работы па афармленні гораду.
Стварыў Пастаўскі краязнаўчы музей, які быў заснаваны ў студзені 1974 г., а 26 лютага 1976 г. прыняў першых наведвальнікаў. Пасля гэтага быў адхілены ад пасады дырэктара музею, бо быў палітычным вязнем і не належаў да КПСС. Гэтая душэўная траўма налажылася на пакуты і хваробы, якія Віктар Стахоўскі атрымаў у савецкім лагеры, і ў 1978 г. ён заўчасна памёр не дажыўшы да 50 гадоў. Ягоны сябар і паплечнік па СПБ Антон Фурс успамінаў: «Не здзейсніў і сотай долі таго, на што быў здатны». Пахаваны на могілках у Паставах.
Зноскі
- ↑ http://slounik.org/154906.html Біяграфія Віктара Стахоўскага
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Гарт. З успамінаў пра Саюз Беларускіх Патрыётаў. Мн., 1997. С. 78, 79, 84, 165, 252, 340.
- Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік, — Мінск, 1999. ISBN 985-6374-07-3.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Уладзімер Арлоў. Імёны Свабоды: Віктар Стахоўскі
- Пастаўскаму раённаму краязнаўчаму музею — 40 гадоў Архівавана 25 верасня 2020.
- Алеся Умпіровіч, Антось Фурс. Споведзь няспраўджаных надзеяў