Перайсці да зместу

Домік Чэхава

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Славутасць
Домік Чэхава
руск.: Домик Чехова
47°12′25″ пн. ш. 38°55′53″ у. д.HGЯO
Краіна  Расія
Горад Таганрог, вул. Чэхава, 69
Дата заснавання 1924
Асноўныя даты
1859 — пасялілася сямейства Чэхавых
1860 — нарадзіўся Антон Чэхаў
1910 — на будынку ўсталявана мемарыяльная дошка
Вядомыя жыхары Антон Чэхаў
Аляксандр Чэхаў
Мікалай Чэхаў
Статус Герб Расіі Аб’ект культурнай спадчыны РФ № 6110067000№ 6110067000
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Домік Чэхава — дзяржаўны мемарыяльны музей, знаходзіцца ў Таганрогу ў невялікім флігелі (вул. Чэхава, 69), у якім нарадзіўся А. П. Чэхаў.

Пабудова флігеля адносіцца да 1850 года[1]. Пабудаваны з глінабітнай цэглы, атынкаваны, выбелены. Плошча будынка складае 30,5 м². Змесцаваны на тэрыторыі былога домаўласніцтва таганрогскага купца А. Д. Гнутава. У тыя часы тут знаходзіліся 3 невялікія флігелі, карэтная адрына і дзяржбудынкі. Купец 3 гільдыі П. Е. Чэхаў жыў з сям'ёй у гэтым флігелі з канца 1859 па сакавік 1861 года. Па ўсёй бачнасці, Паўла Ягоравіча Чэхава прыцягнуў да гэтага флігеля сходны кошт за арэнду, а таксама — блізкасць да Пятроўскай плошчы, дзе яму прыналежала бакалейная крама. Менавіта тут 29 студзеня 1860 года нарадзіўся трэці сын Чэхавых, Антон, будучы вялікі пісьменнік[1].

Гісторыя стварэння музея

[правіць | правіць зыходнік]

Да пяцідзесяцігоддзя з дня нараджэння Чэхава, у 1910 годзе, па ініцыятыве Я. М. Гаршына, брата вядомага пісьменніка, на сцяне будынка з'явілася мемарыяльная дошка[2]. Гаршын жа быў ініцыятарам стварэння ў хатцы пастаяннага музея.

У студзені 1910 года М. М. Андрэеў-Туркін дакладаў на пасяджэнні Чэхаўскага гуртка, што горад вырашыў пачакаць з купляй з прычыны надмерна высокай цаны, пытанай уладальніцай сп. Каваленка[3]. Па ацэнцы горада месца гэта каштавала 4500-5000 рублёў, а Каваленка запытвала 10000 рублёў[3].

Рашэнне пра куплю быў прынята ў 1916 годзе, але потам яшчэ цэлых чатыры гады, лічачыся на гарадскім балансе як будучы музей, будынак здаваўся для жыцця прыватных асоб[4].

У 1921 годзе над спусцелым флігелем на грамадскіх пачатках узялі шэфства два таганрогскія настаўнікі, Алена Фёдараўна Кузьменка і Фёдар Цімафеевіч Губа. Алена Фёдараўна Кузьменка, пасяліўшыся летам 1921 года ў гэтым двары, выявіла на запушчаным флігелі мемарыяльную дошку. Кузьменка і Губа абшмаравалі хатку глінай, пабялілі сцены, падфарбавалі аканіцы. Пазнаўшы пра задумку стварыць музей, пацягнуліся ў двор людзі, чые лёсы нейкім чынам перасякаліся з сям'ёй Чэхава. Перадалі ў сход дзівам захаваны гімназічны табель з адзнакамі Чэхава, яго складанні, карціну напісаную братам Мікалаем. Вырабілі нават копію посуднага начыння, каб запоўніць пусты кухонны закутак.

У 1926 годзе каля будынка ўпершыню заквітнелі флянсы вішнёвых дрэў, высаджаных на грошы гарсавета. Тады ж адкрылася першая музейная экспазіцыя, што ілюструе таганрогскі перыяд жыцця Антона Паўлавіча. Губа і Кузьменка сумяшчалі абавязкі экскурсаводаў і нагляднікаў музея.

Зноскі

  1. а б Кожевникова Е.А. Домик Чехова // Таганрог. Энциклопедия. — Таганрог: Антон, 2008. — С. 326. — ISBN 978-5-88040-064-5.
  2. Киричек М.С., Ревенко Л.В. Гаршин Евгений Михайлович // Таганрог. Энциклопедия. — Таганрог: Антон, 2008. — С. 274. — ISBN 978-5-88040-064-5.
  3. а б Собств. корр. В чеховском кружке Архівавана 4 сакавіка 2016. // Таганрогский вестник. — 1910. — 31 янв.
  4. Вовк Е. Помним, храним... // Таганрогская правда. — 2013. — 26 сент.