Прагляд зыходнага тэксту старонкі Камуністычны інтэрнацыянал

{{універсальная картка}}
{{Камунізм}}
{{значэнні|Спасылка=Камінтэрн, значэнні}}
'''Камуністычны інтэрнацыянал''' ('''Камінтэрн''', '''КІ''') — міжнародная [[рэвалюцыя|рэвалюцыйная]] арганізацыя ў [[1919]]—[[1943]], якая аб'ядноўвала [[камуністычная партыя|кампартыі]] розных краін. Створана ў сакавіку 1919 года па ініцыятыве [[Расійская камуністычная партыя (бальшавікоў)|РКП(б)]]. 

Беларускія камуністы былі прадстаўленыя ў Камінтэрне праз [[КП(б)Б|Камуністычную партыю (бальшавікоў) Беларусі]], а таксама [[Камуністычная партыя Заходняй Беларусі|Камуністычнай партыяй Заходняй Беларусі]] (секцыяй [[Камуністычная партыя Польшчы|польскай кампартыі]]).

Афіцыйным гімнам Камінтэрна стала "[[Песня Камінтэрна]]", напісаная ў Германіі ў [[1929]], якая мела таксама варыянты на [[англійская мова|англійскай]], [[руская мова|рускай]] і [[іспанская мова|іспанскай мовах]].

== Гісторыя ==
Камінтэрн быў заснаваны 4 сакавіка 1919 гады па ініцыятыве [[РКП (б)]] і яе кіраўніка [[Уладзімір Ільіч Ленін|У. І. Леніна]] для развіцця і распаўсюджвання ідэй рэвалюцыйнага інтэрнацыянальнага сацыялізму, у процівагу рэфармісцкага сацыялізму Другога інтэрнацыяналу, канечны разрыў з якім быў выкліканы адрозненнем пазіцый адносна [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайны]] і [[Кастрычніцкая рэвалюцыя|Кастрычніцкай рэвалюцыі]] ў [[Расія|Расіі]].

Падчас існавання Камінэртну было праведзена сем яго кангрэсаў, але, з-за шматлікіх расколаў у шэрагах [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|ВКП(б)]], левыя камуністы прызнаюць толькі першыя два кангрэсы, а [[Леў Давідавіч Троцкі|трацкісты]] - першыя чатыры. 

=== Першы кангрэс ===
Праходзіў у [[Масква|Маскве]] ў сакавіку 1919 гады. Прысутнічалі 52 дэлегаты ад 35 партый і груп з 21 краіны свету. Кангрэс таксама можна лічыць устаноўчым. Кангрэсам былі прыняты тэзісы аб платформе Камінтэрна (на аснове дакладаў Г. Эберлейна і [[Н. Бухарын|Н. Бухарына]]), тэзісы аб буржуазнай дэмакратыі і аб дыктатуре пралетарыяту (на аснове дакладу [[Уладзімір Ільіч Ленін|У. Леніна]]). Гэтыя асноўныя дакументы вызначалі мэтай новай арганізацыі ўстанаўленне дыктатуры пралетарыяту ў форме ўлады Саветаў дэпутатаў працоўных ва ўсім свеце. Асноўным метадам дасягнення гэтай задачы была названая класавая барацьба, у тым ліку і шляхам [[Рэвалюцыя|узброенага паўстаньня]].

У аснове арганізацыйнай структуры Камінтэрна быў пакладзены прынцып [[Дэмакратычны цэнтралізм|дэмакратычнага цэнтралізму]]. Кожная з прадстаўленых у Інтэрнацыянале партый мела права на паўнавартаснае прадстаўніцтва.

У рашэннях выразна акрэслена неабходнасць барацьбы з [[Сацыялістычны інтэрнацыянал|Другім Інтэрнацыяналам]] як з арганізацыяй рэвізіяністаў, а таксама неабходнасць адколу ад яго рэвалюцыйных элементаў.

Быў утвораны Выканаўчы камітэт Камуністычнага інтэрнацыяналу (Выканкам Камінтэрна, ВККІ). На першым з'ездзе яго склад пастаянна мяняўся. Выканкам Камінтэрна размясціўся на Арбаце па адрасе Грашовы завулак, 5. Для кіраўніцтва працы ВККІ былі ўтвораны Бюро ВККІ (да правядзення II кангрэса Камінтэрна выконвала функцыю ВККІ) і Сакратарыят ВККІ.

=== Другі кангрэс ===
Праходзіў 19 ліпеня - 7 жніўня 1920 у [[Санкт-Пецярбург|Петраградзе]]. На Кангрэсе быў прыняты шэраг рашэнняў аб стратэгіі і тактыцы камуністычнага руху, такіх як формы ўдзелу кампартый у нацыянальна-вызваленчым руху, пра ўмовы прыняцця партыі ў Камінтэрн, статут Камінтэрну і г.д. Быў створаны Аддзел міжнародных сувязяў Камінтэрна.

=== Трэці кангрэс ===
Праходзіў у Маскве, 22 чэрвеня - 12 ліпеня 1921 г. Удзельнічала 605 дэлегатаў ад 103 партый і арганізацый. III кангрэс прыняў рашэнне аб стварэнні Міжнароднага аб'яднання чырвоных (рэвалюцыйных) прафсаюзаў, якое павінна было б стаць альтэрнатывай «жоўтым» сацыял-дэмакратычным прафсаюзам. Ўстаноўчы з'езд Прафінтэрна прайшоў у ліпені 1921 года ў Маскве.

=== Чацвёрты кангрэс ===
Праходзіў у лістападзе - снежні 1922 г у Пертаградзе і Маскве. Удзельнічала 408 дэлегатаў ад 66 партый і арганізацый з 58 краін свету. Асноўным вынікам стала замацаванне тактыкі [[Адзіны Фронт|Адзінага Фронту]] ў якасці асновы дзейнасці сусветнага камуністычнага руху. Рашэннем Кангрэса створана Міжнародная арганізацыя дапамогі змагарам рэвалюцыі.

=== Пяты кангрэс ===
Праходзіў у чэрвені - ліпені 1924 г у Маскве. Кангрэс прыняў рашэнні па [[Бальшавізм|бальшавізацыі]] нацыянальных кампартый і іх тактыцы ў святле паражэнняў рэвалюцыйных выступаў у [[Еўропа|Еўропе]].

=== Шосты кангрэс ===
Ліпень - верасень 1928 г., Масква.

Кангрэс ацаніў сусветна-палітычную сітуацыю як пераходную да новага этапу, якая характарызуецца сусветным [[Эканамічны крызіс|эканамічным крызісам]] і нарастаннем класавай барацьбы, развіў тэзіс пра [[Фашызм|сацыял-фашызм]] і немагчымасці палітычнага супрацоўніцтва камуністаў як з левымі, так і з правымі сацыял-дэмакратамі, прыняў Праграму і Статут Камуністычнага Інтэрнацыяналу.

=== Сёмы кангрэс ===
25 ліпеня - 20 жніўня 1935 г., Маскыв. Асноўнай тэмай пасяджэнняў было вырашэнне пытання аб кансалідацыі сіл у барацьбе з нарастаючай фашысцкай пагрозай. Быў створаны Адзіны працоўны фронт як орган ўзгаднення дзейнасці працоўных рознай палітычнай арыентацыі.

Сёмы кангрэс быў апоўнім кангрэсам Камуністіычнага інтэрнацыянала.

=== Роспуск ===
Камінтэрн дэ-факта быў распушчаны ў [[1943]] годзе. Заяўляючы пра роспуск Камінтэрна, [[Іосіф Вісарыёнавіч Сталін|Сталін]] спрабаваў зрабіць ўражанне на заходніх саюзнікаў, што ён быццам больш не плануе ўстанаўлення прасавецкіх, камуністычных рэжымаў на тэрыторыі еўрапейскіх краін. Да гэтага ж міжнародная рэпутацыя Камінтэрна да пачатку 1940-х гадоў была вельмі благой, і [[Нацыянал-сацыялізм|нацысты]] знішчылі амаль усе секцыі Камінтэрна ў кантынентальнай Еўропе. Сваю ролю адыграла таксама моцнае імкненне ВКП (б) і асабіста Сталіна да гегемоніі ў Камінтэрне, а таксама ліквідацыя (разам з большасцю супрацоўнікаў) амаль усіх структур Камінтэрна (акрамя Выканкама і Інтэрнацыяналу моладзі) у гады сталінскіх рэпрэсій сярэдзіны 1930-х гадоў. Аднак Выканкам Камінтэрна фактычна не быў ліквідаваны, а проста перайменаваны ў Міжнародны аддзел ЦК ВКП (б).

== Камінфарм ==
У верасні 1947 года, пасля парыжскай канферэнцыі пра дапамогу Маршала ў чэрвені 1947 года, Сталін сабраў сацыялістычныя партыі і стварыў Комінфарм - Камуністычнае інфармацыйнае бюро, як замену Камінтэрну. Гэта была сетка, створаная камуністычнымі партыямі Албаніі, Балгарыі, Чэхаславакіі, Францыі, Венгрыі, Італіі, Польшчы, Румыніі, Савецкага Саюза і Югаславіі (яна была выключаная ў 1948 годзе з-за рознагалосся Сталіна і [[Іосіп Броз Ціта|Ціта]]).

Камінфарм спыніў існаванне ў 1956 годзе неўзабаве пасля XX з'езду КПСС. Фармальнага правапераемніка ў Камінфарма не было, аднак такімі фактычна сталі [[СЭУ]] і [[Варшаўскі дагавор|АВД]], а таксама нарады дружалюбных [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] камуністычных і працоўных партый, які праводзілі перыядычна.

== Гл. таксама ==
* [[Чацвёрты Інтэрнацыянал]]
{{зноскі}}
== Спасылкі ==
* [http://www.agitclub.ru/front/com/comintern.htm Сайт аб Камінтэрне]
* [http://www.komintern-online.ru/ Камінэтрн]
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Камунізм]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя арганізацыі]]
[[Катэгорыя:Камуністычны інтэрнацыянал| ]]