Прагляд зыходнага тэксту старонкі Карпаратыўная калекцыя Белгазпрамбанка

'''Карпаратыўная калекцыя Белгазпромбанка''' — збор твораў мастацтва [[Белгазпрамбанк]]а, які налічвае больш за 100 артэфактаў<ref>{{cite web |url=http://artbelarus.by/ru/collection.html |title=Карпаратыўная калекцыя Белгазпрамбанка |date=2016-06-01 |publisher=Арт-Беларусь |accessdate=2016-06-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522181056/http://artbelarus.by/ru/collection.html |archivedate=22 мая 2016 |url-status=dead }}</ref>. Ядро калекцыі складаюць творы мастакоў [[Парыжская школа|Парыжскай школы]] — ураджэнцаў Беларусі<ref>{{cite web |url=http://www.prime-tass.by/News/show.asp?id=101414 |title=Белгазпрамбанк прадставіў калекцыю работ мастакоў Парыжскай школы з Беларусі |author= |date=2012-09-21 |work= |publisher=Беларускае бюро ПРАЙМ-ТАСС |accessdate=2014-09-16 |lang=}}</ref>{{sfn|Мастацтва|2012|loc=№ 12 (снежань)}}. Калекцыя фарміруецца ў рамках рэалізацыі нацыянальнага гісторыка-культурнага праекта «Арт-Беларусь». 35 экспанатаў збору ўключаны ў [[Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь|Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь]]<ref name='spisok'>{{cite web |url=http://www.interfax.by/article/89966 |title=В Беларусь назаўжды вярнуліся карціны Шагала і Суціна |date=2012-04-09 |publisher=[[Интерфакс-Запад]] |accessdate=2014-11-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170823143632/https://www.interfax.by/article/89966 |archivedate=23 жніўня 2017 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web |url=http://artbelarus.by/ru/about.html |title=Аб праекце «Арт-Беларусь» |author= |date=2017-08-14 |work= |publisher=Арт-Беларусь |accessdate=2017-08-14 |lang=}}</ref>.

== Гісторыя ==
Пачатак фарміравання калекцыі быў пакладзены ў [[2011]] годзе, калі Белгазпрамбанк у цесным узаемадзеянні з Нацыянальнай камісіяй па справах [[ЮНЕСКА]] (тагачасны старшыня камісіі — [[Уладзімір Шчасны]]) набыў у Надзін Нешавер, эксперта па Парыжскай школе 1905—1939 гг.<ref>{{cite web |url=http://ru.ecoledeparis.org/ |title=Надин Нешавер, эксперт Парижской школы 1905-1939 |author= |lang=}}</ref>, шэраг твораў [[Пінхус Крэмень|Пінхус Крэменя]], [[Міхаіл Кікоін|Міхаіла Кікоіна]], [[Восіп Любіч|Восіпа Любіча]], [[Файбіш-Шрага Царфін|Шрага Царфіна]]<ref name="kp">{{cite web |url=http://www.kp.by/daily/25891/2851611/ |title=Председатель правления Белгазпромбанка Виктор Бабарико: «Стыдно, когда на родине Шагала нет ни одной его работы» |author=Надежда Белохвостик |date=2012-05-30 |work= |publisher=Комсомольская правда в Беларуси |accessdate=2014-09-17 |lang= }}{{Недаступная спасылка}}</ref> — мастакоў Парыжскай школы яўрэйскага паходжання, якія нарадзіліся на Беларусі.

Далейшае папаўненне калекцыі банк ажыццяўляў праз пакупкі на сусветных аўкцыёнах («[[Крысціс]]», «[[Сотбіс]]», «[[Артк’юрыал]]», «[[Макдугалс]]») і ў прыватных уладальнікаў. У 2012 годзе на таргах «Крысціс» у Лондане Белгазпрамбанк набыў працы [[Марк Шагал|Марка Шагала]] «Закаханыя» (1981) і [[Хаім Саламонавіч Суцін|Хаіма Суціна]] «Вялікія лугі ў Шартры з віядукам» (каля 1934)<ref>{{cite web |url=http://infobank.by/infolineview/itemid/1769/default.aspx |title=Калекцыі карцін беларускіх банкаў |author= |date=2012-11-20 |work= |publisher=infobank.by |accessdate=2014-09-16 |lang=}}</ref> — першыя ў Беларусі арыгінальныя жывапісныя творы гэтых сусветна вядомых мастакоў. Аднак, найбольш каштоўным набыццём Белгазпрамбанка стала карціна Суціна [[Ева (карціна)|«Ева»]]<ref>{{cite web |url=http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/lot.19.html/2013/impressionist-modern-art-evening-sale-n08987 |title=Описание лота «„Ева“ Хаима Сутина» |date=2013-05-07 |publisher=sothebys.com |accessdate=2014-09-18 |lang=en |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200701081500/http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/lot.19.html/2013/impressionist-modern-art-evening-sale-n08987 |archivedate=1 ліпеня 2020 |url-status=dead }}</ref>, набытая на аўкцыёне «Сотбіс» у 2013 годзе за 1 805 000 долараў — самы дарагі мастацкі твор, набыты за гады незалежнасці Беларусі<ref>{{cite web |url=http://citydog.by/post/10-vekov-iskusstva-belarusi/ |title=На выставе «10 стагоддзяў мастацтва Беларусі» пакажуць карціну за мільён |author=О.М. |date=2014-03-26 |work= |publisher=CityDog.by |accessdate=2014-09-16 |lang=}}</ref>.

У 2018 годзе ў Беларусі з’явілася трэцяя праца Суціна — палатно «Заснулая з кнігай. Мадлен Кастэн».<ref>{{Cite web|url=https://naviny.by/article/20181220/1545298476-v-minske-poyavilas-tretya-kartina-sutina-sluchayno|title=В Минске появилась третья картина Сутина. Случайно|author=Галина КОЖЕВНИКОВА|date=2018-12-20|publisher=naviny.by|accessdate=2019-01-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200701081503/https://naviny.by/article/20181220/1545298476-v-minske-poyavilas-tretya-kartina-sutina-sluchayno|archivedate=1 ліпеня 2020|url-status=dead}}</ref> Партрэт набыты банкам у [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]] за £ 359 тыс.<ref>{{Cite web|url=http://www.theartnewspaper.ru/posts/5784/|title=Дейнека и Сутин лидировали на [[MacDougall’s]]|author=Татьяна Маркина|date=2018-06-07|publisher=[[The Art Newspaper Russia]] | lang=ru | accessdate=2019-01-03}}</ref>

== Мастакі калекцыі ==

=== Мастакі Парыжскай школы з Беларусі ===
* [[Леон Індэнбаум]]
* [[Міхаіл Кікоін]]
* [[Пінхус Крэмень]]
* [[Восіп Любіч]]
* [[Аскар Мешчанінаў]]
* [[Хаім Саламонавіч Суцін]]
* [[Восіп Цадкін]]
* [[Файбіш-Шрага Царфін]]
* [[Марк Шагал]]

=== Аўтары, блізкія да мастакоў Парыжскай школы ===
* [[Леў Самойлавіч Бакст|Леон Бакст]]
* [[Рыгор Яфімавіч Глюкман|Рыгор Глюкман]]
* [[Дзмітрый Сямёнавіч Сцялецкі|Дзмітрый Сцялецкі]]

=== Аўтары праекта «Арт-Беларусь» ===
* [[Валянцін Ваньковіч]]
* [[Сімяон Полацкі]]
* [[Рыгор Міхайлавіч Баброўскі|Рыгор Баброўскі]]

== Выставы ==
{| class="standard"
!Дата правядзення
!Назва выставы
!Музей
!Горад
!Краіна
|-
|верасень 2012 — студзень 2013
|''Мастакі Парыжскай школы з Беларусі''<ref>{{cite web |url=http://www.artmuseum.by/ru/vyst/proshedshie-vyistavki/ujti-chtobyi-vernutsya-xudozhniki-parizhskoj-shkolyi-iz-belarusi |title=Художники Парижской школы из Беларуси. Из коллекции Белгазпромбанка, музейных и частных собраний. С 22 сентября 2012 до 14 января 2013 |date=2012-10-09 |publisher=Сайт Национального художественного музея Республики Беларусь |accessdate=2014-09-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923174227/http://www.artmuseum.by/ru/vyst/proshedshie-vyistavki/ujti-chtobyi-vernutsya-xudozhniki-parizhskoj-shkolyi-iz-belarusi |archivedate=2015-09-23 |url-status=dead }}</ref>
|[[Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь]]
|Мінск
|Беларусь
|-
|люты 2013 — красавік 2013
|''Мастакі Парыжскай школы з Беларусі''
|[[Палац Румянцавых — Паскевічаў]]
|Гомель
|Беларусь
|-
|май 2013 — ліпень 2013
|''Мастакі Парыжскай школы з Беларусі''
|[[Віцебскі мастацкі музей]]
|Віцебск
|Беларусь
|-
|март 2014 — ліпень 2014
|''[[Дзесяць стагоддзяў мастацтва Беларусі]]''
|[[Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь]]
|Мінск
|Беларусь
|-
|верасень 2014 — лістапад 2014
|''Мастакі Парыжскай школы з Беларусі''<ref>{{cite web|url=http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Na-vystavke-v-Vilnjuse-predstavleny-proizvedenija-vsemirno-izvestnyx-belorusskix-xudozhnikov-Parizhskoj-shkoly_i_680071.html|title=На выставке в Вильнюсе представлены произведения всемирно известных белорусских художников Парижской школы|author=Алина Гришкевич|date=2014-11-09|publisher=БелТА|accessdate=2014-09-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140914092212/http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Na-vystavke-v-Vilnjuse-predstavleny-proizvedenija-vsemirno-izvestnyx-belorusskix-xudozhnikov-Parizhskoj-shkoly_i_680071.html|archivedate=2014-09-14|url-status=dead}}</ref>
|[[Віленская карцінная галерэя]]
|Вільнюс
|Літва
|-
|кастрычнік 2015 — лістапад 2015
|''Восеньскі салон з Белгазпрамбанкам''
|[[Палац мастацтва (Мінск)|Палац мастацтва]]
|Мінск
|Беларусь
|-
|люты 2016 — красавік 2016
|''Час і творчасць [[Леон Бакст|Леона Бакста]]''
|[[Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь]]
|Мінск
|Беларусь
|-
|красавік 2016 — чэрвень 2016
|''Час і творчасць [[Леон Бакст|Леона Бакста]]''<ref>{{cite web |url=http://ru.delfi.lt/misc/culture/v-vilnyus-privezli-kartinu-baksta-za-million.d?id=71138206 |title=В Вильнюс привезли картину Бакста за миллион |author=Наталия Зверко |date=2016-04-29 |work= |publisher=Delfi.lt |accessdate=2016-06-02|lang=}}</ref>
|[[Віленская карцінная галерэя]]
|Вільнюс
|Літва
|-
|ліпень 2016 — кастрычнік 2016
|''Час і творчасць [[Леон Бакст|Леона Бакста]]''<ref>{{cite web |url=http://baltnews.lv/news/20160706/1016912960.html |title=Всем миром: выставка «Лев Бакст и его время» открылась в Риге |author=Александр Малнач |date=2016-07-06 |publisher=BaltNews.lv |accessdate=2016-11-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161111000446/http://baltnews.lv/news/20160706/1016912960.html |archivedate=2016-11-11 |url-status=dead }}</ref>
|Мастацкі музей «[[Рыжская фондавая біржа|Рыжская біржа]]»
|Рыга
|Латвія
|}

== Галерэя ==
<gallery widths="250px" heights="250px">
Файл:Chaim Soutine EVA.jpg|[[Хаім Суцін]] [[Ева (карціна)|«Ева»]]. Палатно, алей. 65×54 см. 1928. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
Файл:Bakst Costume design for L'Oiseau de feu 1922.jpg|[[Леон Бакст]] «Эскіз касцюма Жар-птушкі да балета „Жар-птушка”». Папера; аловак, акварэль і гуаш, узмоцненыя срэбрам і золатам. 68x49 см. 1922. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
Файл:Портрет Томаша Зана (1837).jpg|[[Валянцін Ваньковіч]] «Партрэт [[Тамаш Зан (паэт)|Тамаша Зана]]». Палатно, алей. 85,2 х 69 см. 1837-1839. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
Файл:Oleszkiewicz Portrait of a lady with a blue shawl.jpg|[[Іосіф Іванавіч Аляшкевіч|Іосіф Аляшкевіч]] «Партрэт дамы ў сіняй шалі». Палатно, алей.  65 х 56 см. 1810-я. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
Файл:Малая подорожная книжка.jpg|[[Францыск Скарына]] «[[Малая падарожная кніжка]]» (каля 1522). З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
Файл:Симеон Полоцкий «Жезл правления» (1667).jpg|[[Сімяон Полацкі]] «Жазло праўлення» (1667). З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
</gallery>

== Крыніцы ==
{{reflist}}

== Літаратура ==
* {{артыкул
 |аўтар        = Агафонава Н., Белявец А., Грамыка Л., Мушынская Т.
 |загаловак    = 2012: падзеі і тэндэнцыі
 |спасылка     = http://www.kimpress.by/index.phtml?page=2&DomainName=mast&id=1074
 |выданне      = Мастацтва
 |тып          = часопіс
 |месца        = Мн.
 |год          = 2012
 |том          = 
 |нумар        = 12 (снежань)
 |старонкі     = 
 |ref          = Мастацтва
 |archive-date = 27 верасня 2023
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20230927182108/http://www.kimpress.by/index.phtml?page=2&DomainName=mast&id=1074
}}

[[Катэгорыя:Калекцыі]]
[[Катэгорыя:Калекцыянеры мастацтва]]
[[Катэгорыя:Калекцыянеры Беларусі]]
[[Катэгорыя:Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь]]
[[Катэгорыя:Мастацтва Беларусі]]
[[Катэгорыя:Белгазпрамбанк]]