Хасэп Банаплата
Хасэп Банаплата і Карыёль (Барселона, 1795 — Буньёль, 2 чэрвеня 1843) — прамысловы каталонскі прадпрымальнік, вядомы ўвядзеннем паравога рухавіка у Каталоніі і Іспаніі. Яго бацькі, Рамон Банаплата і Тэрэза Карыёль, былі вытворцы тэкстылю, галоўным чынам, з паркалю, і ў яго было тры браты, Сальвадор, Рамон і Накрыс.
Маладосць і паездка ў Англію
[правіць | правіць зыходнік]Хасэп Банаплата працаваў у сямейнай мануфактуры, пакуль яго бацька выйшаў у адстаўку і бізнес атрымаў у спадчыну яго старэйшы брат, Сальвадор. У 1828 годзе Хасэп і яго сябар Джоан Вілагера затым пачаў ватовы тэкстыльную фабрыку ў Саленце, з механічных ткацкіх станкоў, якія мелі гідра-сілкаванне ад ракі Льобрегат. У 1829 годзе, у спробе мадэрнізаваць свой бізнес, яму было дадзена дазвол з боку іспанскага ўрада на ўвоз англійскага паравога рухавіка.
Банаплата ездзіў у Брытанію з Джаан Рулям і Лагерам, каб даведацца пра тэкстыльную прамысловасць ў Ланкашыр і купіць неабходную тэхніку з мануфактуры Болтан & Уот ў Бірмінгеме. У Лондане ён атрымаў дазвол на ўвоз паравых рухавікоў ад іспанскага пасла Францыска Cea Бермудеса. Банаплата і Руль вярнуліся ў Каталоніі ў ліпені 1830, але Лагер застаўся ў Манчэстэры, каб працягнуць вывучэнне механізму.
Хвароба і смерць
[правіць | правіць зыходнік]Банаплата пакутаваў ад цяжкіх рэспіраторных захворванняў, якія паўплывала на яго працу. 30 мая 1843 года Банаплата перадаў сваю волю яго душапрыказчыкам і пачаў паездку, але яго лёгкія разбурыліся ў апошнім прыступу астмы 2 чэрвеня, калі ён праходзіў міма суседняй вёскі Буньёль. Яму было 48.
Пасля яго не засталося нашчадкаў, так што браты былі яго пераемнікамі. Вядома, што ён меў пазашлюбны дачка па імі Сафія, але яна памерла пры нараджэнні ў 1840 годзе. Цалкам верагодна, што Хасэп і маці яго дзіцяці, Хесуса Рамэра, былі парай.
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Josep Bonaplata(нявызн.). Enciclopèdia Catalana. Праверана 12 March 2014.
- Els Bonaplata: Tres generacions d'industrials catalans a l'Espanya del segle XIX(нявызн.). Institut d'Estudis Catalans. Праверана 12 March 2014.
- Burning Barcelona by Roger Williams (Bristol Book Publishing 2008, ISBN 9780955537615) is an historical novel about the installation of the steam engine by Josep Bonaplata and William Sanford, an engineer from the Boulton & Watt manufactory.