Іван Пракопавіч Каратаеў
Іван Пракопавіч Каратаеў | |
---|---|
Дата нараджэння | 21 чэрвеня 1817 |
Дата смерці | 22 лютага 1886[1] (68 гадоў) |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | бібліяфіл, бібліёграф |
Навуковая сфера | bibliophilia[d][2] і бібліяграфічная дзейнасць[d][2] |
Іван Пракопавіч Каратаеў[3] (21 чэрвеня 1817[4] — 22 лютага 1886) — рускі бібліяфіл і бібліёграф.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Паходзіў з купецкага саслоўя, але сам ніколі не займаўся гандлем. З ранніх гадоў стаў збіраць старадрукаваныя славянскія кнігі і старыя гравюры. У 1840-х пазнаёміўся з Сахаравым, Пагодзіным, І. Царскім і інш. і ім абавязаны многімі парадамі.
Каратаеў распачаў цэлы шэраг паездак па Расіі і сабраў адзін з лепшых збораў старадрукаваных кніг, які перайшоў (у 1858 годзе[5]) у Імператарскую Публічную бібліятэку: Санкт-Пецярбургскія Ведамасці (№ 101 за 1861 год) надрукавалі матэрыял А. Ф. Бычкова «Новае набыццё Імператарскай Публічнай Бібліятэкі», у якім гаварылася аб зборы старадрукаваных кніг І. П. Каратаева, які складаўся з 485 тамоў.
Першай бібліяграфічнай працай Каратаева быў «Храналагічны роспіс славянскіх кніг, надрукаваных кірылаўскімі літарамі 1491—1730 гг.» (СПб., 1861), якая змяшчае кароткія апісанні 1581 старадрукаванага выдання; гэта праца была удастоены Дзямідаўскай прэміі па адкліканні Вастокава). Найбольш значны твор Каратаева — «Апісанне славяна-рускіх кніг, надрукаваных кірылаўскімі літарамі»: першае выданне выйшла ў 1878 годзе і апісвала 147 выданняў, якія ўбачылі свет у 1491—1600 гадах, а ў другім выданні (1883) гаворка ідзе ўжо аб 686 кнігах, выдадзеных аж да 1652 года. Гэта выданне вельмі падрабязна ў апісаннях, у ім перадрукаваныя многія прадмовы і пасляслоўі першадрукароў, у тым ліку Івана Фёдарава. «Апісанне» Каратаева было важнай вяхой у вывучэнні ранніх этапаў рускага кнігадрукавання. Акрамя таго, Каратаевым быў рэпублікаваны «Асьмагласнік 1491 г., надрукаваны ў Кракаве» (СПб., 1876; уключае здымак помніка і артыкул Каратаева аб ім).
Каратаеў быў членам-карэспандэнтам Акадэміі навук і Імператарскай Публічнай бібліятэкі; членам-спаборнікам Таварыства гісторыі і старажытнасцяў Расійскіх.
Зноскі
- ↑ Каратаев Иван Петрович // https://www.biografija.ru/biography/karataev-ivan-petrovich.htm
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 8 лютага 2023.
- ↑ У энцыклапедычным слоўніку Бракгаўза і Ефрона — імя па бацьку: Пятровіч; у артыкуле Е.
- ↑ Биографическая справка Архівавана 10 кастрычніка 2013.
- ↑ Почётные члены и почётные корреспонденты Публичной библиотеки (1850—1917) Архівавана 16 сакавіка 2017.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Каратаев, Иван Петрович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Каратаев, Иван Петрович // Русский биографический словарь : в 25-ти томах. — СПб.—М., 1896—1918. — Т. 8. — С. 516—517. (руск.)
- Немировский Е. Л. Иван Фёдоров и возникновение книгопечатания в Москве и на Украине (руск.)