Аляксандр Пронскі

Аляксандр Пронскі
Герб «Пагоня Руская»
Кашталян троцкі 1591 — каля 1595
Папярэднік	Мікалай Радзівіл Сіротка
Пераемнік	Мікалай Тальваш
Нараджэнне	каля 1550
Смерць	каля 1595
Род	Пронскія
Бацька	Фрыдэрык Пронскі
Маці	Фядора Багавіцінавіч
Жонка	Фядора Сангушка
Дзеці	Юліюш Эліяш, Аляксандр Актавіян
Веравызнанне	кальвінізм

Аляксандр Пронскі (каля 1550 — каля 1595) — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага.

Біяграфія

У маладосці пры двары французскага караля Карла IX. У 1573 быў у складзе пасольства па запрашэнні на трон Рэчы Паспалітай Генрыка Валезы. У 1575 падтрымаў абранне на трон Стэфана Баторыя.

З 1576 стольнік ВКЛ, з 1580 староста луцкі.

Удзельнічаў у Інфлянцкай вайне.

Пасля смерці Стэфана Баторыя прытрымліваўся габсбургскай арыентацыі, выступаў за абранне эрцгерцага Максіміліяна на трон Рэчы Паспалітай. Удзельнічаў у бітве пад Бычынай 24 студзеня 1588 і разам з Максіміліянам трапіў у няволю да прыхільнікаў Жыгімонта III; быў пазбаўлены пасад і эмігрыраваў у Прагу.

Пасля вяртання абраны паслом на сойм 1590—1591. З 1591 кашталян троцкі.

Адстойваў суверэнітэт ВКЛ у Рэчы Паспалітай. Вызнаваў кальвінізм.

Сям’я

З княскага роду Пронскіх, сын кіеўскага ваяводы Сямёна-Фрыдэрыка і Фядоры Багавіцінавіч.

Жанаты з Фядорай Сангушкай, дачкой гетмана Рамана Сангушкі, меў сыноў Юліюша Эліяша (? — 1613) і Аляксандра Актавіяна (? — 1638), якому было прысвечана першае выданне твора Міхалона Літвіна «Пра норавы татар, літвінаў і маскавітаў». На сынах Аляксандра Фрыдрыхавіча род Пронскіх у ВКЛ згас.

Літаратура

• Пазднякоў В. Пронскія // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 466. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.

Спасылкі

• Генеалогія літоўскай галіны Пронскіх Архівавана 21 кастрычніка 2013.