Гістагенез

Гістагенез (ад стар.-грэч.: ἱστός — тканка + γένεσις — адукацыя, развіццё) — развіццё тканак, сукупнасць заканамерных працэсаў, якія забяспечваюць узнікненне, існаванне і аднаўленне тканак жывёл арганізмаў з іх спецыфічнымі ў розных органах уласцівасцямі. Вывучэнне гістагенезу розных тканак і яго заканамернасцяў — адна з задач гісталогіі. Тэрмінам гістагенез прынята пазначаць развіццё тканак у антагенезе. Аднак заканамернасці гістагенезу не могуць разглядацца ў адрыве ад эвалюцыйнага развіцця тканак (філагістагенеза). У аснове гістагенезу ляжыць клеткавая дыферэнцыроўка, якая пачынаецца з самых ранніх стадый эмбрыягенезу — развіццё нарастальных морфа-функцыянальных адрозненняў паміж спецыялізаванымі клеткамі. Размнажэнне клетак, іх узаемаперасоўванні і іншыя працэсы прыводзяць да фарміравання эмбрыянальных зародкаў, якія прадстаўляюць сабой групы клетак, заканамерна размешчаных у целе зародка. У выніку тканкавага дыферэнцыравання эмбрыянальных зародкаў узнікае разнастайнасць тканак розных органаў цела. У постзародкавым перыядзе працэсы гістагенезу падзяляюць на 3 асноўных тыпы: у тканках, клеткі каторых не размнажаюцца (напрыклад, нервовая тканка); у тканках, размнажэнне клетак якіх звязана перш за ўсё з ростам органа (напрыклад, парэнхіма стрававальных залоз, нырак), у тканках, якія характарызуюцца пастаянным абнаўленнем клетак (напрыклад, крывятворная тканка, многія покрыўныя эпітэліі).