Каштэля
| Каштэля | |
|---|---|
| Класіфікацыя | |
| Род: | Яблыня |
Каштэ́ля — старадаўні польскі зімовы сорт яблыні[1].
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Зімаўстойлівы. Пачынае плоданасіць на 10—12-ы год. Плады масаю каля 100 г, пляската-круглыя, зеленавата-жоўтыя, мякаць цвердаватая, салодкая, пераспелая становіцца рыхлай; выспяваюць у канцы верасня; зберагаюцца да лютага. Устойлівыя да хвароб[1].
Распаўсюджанне[правіць | правіць зыходнік]
Каштэля вядомая ў Польшчы з XVII стагоддзя, з часоў Яна III Сабескага[2]. Раслі каштэлі ў Заходняй Беларусі і Заходняй Украіне[3].
У Беларусі раянаваны ў паўднёвай садовай зоне[1].
Селекцыя[правіць | правіць зыходнік]
У міжваеннай Заходняй Беларусі раілі каштэлю шчапіць двойчы[4].
Праз шэраг недахопаў БелНДІ пладаводства раіць наўзамен рассаджваць сорт беларускі салодкі[5]. На аснове каштэлі выведзеныя палепшаныя сарты:
- «Імант» — селекцыяваны ў Беларусі. Устойлівы да паршы[6].
- «Фарэле» — селекцыяваны ў Латвіі. Позні зімаўстойлівы, мае добры імунітэт да паршы і гнілізны. Мае высокую ўраджайнасць і рэгулярнае плодаванне[6].
Зноскі
- ↑ а б в Беларуская ССР. Кароткая энцыклапедыя 1979.
- ↑ Jabłoń KOSZTELA (польск.). Podkarpackiesady.pl. Праверана 17 верасня 2019.
- ↑ Яна Шыдлоўская.. Чым спакусіць Еву. Дзе беларусу добра. Радыё «Свабода» (17 верасня 2016). Праверана 17 верасня 2019.
- ↑ Сарты садовіны, выбраныя Помолёгічнай Камісіяй для Віленшчыны, Наваградчыны, Беласточчыны і Палесься // Самапомач : Беларуская коопэратыўна-гаспадарчая часопісь. — Вільня: красавік 1933. — № 4 (7). — С. 30—31.
- ↑ Адам Оршыч. Забыты смак сапяжанкі. Наша Ніва (29 лістапада 2002). Праверана 17 верасня 2019.
- ↑ а б Каштеля сорт яблок (руск.). Сад и огород. Праверана 17 верасня 2019.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Каштэля // Беларуская ССР. Кароткая энцыклапедыя. У 5-і т. / Рэдкал. П. У. Броўка (гал. рэд.) [і інш.]. — Мн.: Беларуская савецкая энцыклапедыя імя П. Броўкі, 1979. — Т. 2: Прырода. Эканоміка. Народны дабрабыт. — 752 с.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Jablon kosztela bardzo stara odporna odmiana (польск.)
- Kosztele, ulubione jabłka królowej Marysieńki (польск.)