Мікалай Дзянісавіч Няўстроеў

Мікалай Няўстроеў
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Н. Бельский, Бедный Макар
Дата нараджэння	3 (15) снежня 1895
Месца нараджэння	Якуцкая вобласць, Расійская імперыя
Дата смерці	21 ліпеня 1929(1929-07-21) (33 гады)
Месца смерці	Якуцк, Якуцкая АССР, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя → СССР
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, журналіст
Гады творчасці	1920—1926
Жанр	п’еса, камедыя, апавяданне
Мова твораў	якуцкая, руская
Дэбют	«Саха комедиялара» («Якуцкія камедыі»), 1926

Мікалай Дзянісавіч Няўстроеў (3 (15) снежня 1895, 4-ы Баягантайскі наслег, Баягантайскі ўлус, Якуцкая вобласць — 21 ліпеня 1929, Якуцк) — якуцкі пісьменнік пачатку XX стагоддзя, адзін з заснавальнікаў якуцкай літаратуры.

Біяграфія

Нарадзіўся ў 3 (15) снежня 1895 года ў 4-м Баягантайскім наслегу Баягантайскага ўлуса Якуцкай вобласці. Пачатковую адукацыю атрымаў у Баягантайскай школе. У 1910—1913 гадах вучыўся ў чатырохкласным Якуцкім гарадскім вучылішчы. Вучыўся разам з Платонам Сляпцовым (Аюнскім), Максімам Амосавым. У гады навукі актыўна браў удзел у працы літаратурна-грамадскага кружка навучэнцаў; захапляўся тэатрам — у той час у Доме прыганятых і асобных дамах ставіліся драмы рускіх класікаў на якуцкай мове, п’есы Анемпадыста Сафронава. У 1916 годзе Мікалай Няўстроеў разам з Платонам Аюнскім перавёў камедыю Гогаля «Рэвізор», што стала пробай пяра распачыналага драматурга. З-за хваробы, не скончыўшы вучылішча, вымушаны быў вярнуцца на радзіму; займаўся самаадукацыяй, чытаў шмат класічнай літаратуры.

Вядомыя творы

Камедыі

• Кукаакы Кулуба (Голова Сойка; 1920)
• Тиэтэйбит (Поспешивший; 1920—1925)
• Тар (Простокваша; 1921)
• Куһаҕан тыын (Злой дух)

Драма

• Оҥоруу кытаанах

Рассказы

• Сэмэнчик (1921)
• Муммут оҕо кэпсээнэ (1924)
• Балыксыт Былатыан (Рыбак; 1926)
• Ыйдаҥа (1926)
• Иирээн (Скандал; 1926)
• Куттаммыт (Страх)
• Омоҕой, Эллэй икки

Бібліяграфія

• Талыллыбыт айымньылар (Избранные произведения) — Якутск: Кн. изд-во, 1985. — 177 с. (якуцк.)
• Кэпсээннэр / Н. Д. Неустроев; [худож. В. Д. Иванов]. — Якутск: Кн. изд-во, 1975. — 52 с. (якуцк.)
• Якутские комедии: [сборник] — Якутск: Ленинец, 1926. — 86 с.
• Куһаҕан тыын. — Якутск, 1927. (якуцк.)
• Пьесалар, кэпсээннэр: кылаас таһынааҕы ааҕыыга көмө: [улахан уонна орто саастаах оскуола оҕолоругар] (Пьесы, рассказы: в помощь внеклассному чтению [сост. Е. К. Васильев; худ. И. Д. Корякин]. — Якутск: Кн. изд-во, 1987. — 106 с. (якуцк.)

Літаратура

• Г. П. Башарин. Три якутских реалиста-просветителя. — Якутск, 1944, 1994.
• Боескоров Г. Н. Н. Д. Неустроев: [Төрөөбүтэ 70 сылын туолуутугар](якуцк.) // Хотугу сулус : журнал. — 1965. — № 6. — С. 113—119. Архівавана з першакрыніцы 12 лістапада 2013.
• Кардашевский Г. Саха литературатын саҕаласпыта: [Н. Д. Неустроев төрөөбүтэ 80 сылын туолуутугар](якуцк.) // Хотугу сулус : журнал. — 1975. — № 12. — С. 119—125. Архівавана з першакрыніцы 12 лістапада 2013.
• Тумат С. Кылгастык, чаҕылхайдык: [Н. Д. Неустроев төрөөбүтэ 90 сыла туолуутугар](якуцк.) // Хотугу сулус : журнал. — 1985. — № 12. — С. 94—101. Архівавана з першакрыніцы 12 лістапада 2013.

Спасылкі

• Неустроев Николай Денисович (нявызн.). Национальная библиотека Республики Саха (Якутия). Праверана 21 сакавіка 2014.(недаступная спасылка)
• Николай Денисович Неустроев (нявызн.)(недаступная спасылка). Якутский государственный литературный музей имени П. А. Ойунского. Архівавана з першакрыніцы 28 верасня 2015. Праверана 27 верасня 2015.
• З. К. Башарина. «Не случайно писал под псевдонимом „Бедный Макар“…» // Илин : журнал. — 2003. — № 3—4 (34—35).