Хрысціянскі рабочы саюз Фінляндыі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Хрысціянскі рабочы саюз Фінляндыі
Дата заснавання 1906[1]
Дата роспуску 1922
Краіна
Сайт sanajatyo.fi
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Хрысціянскі рабочы саюз Фінляндыі (фінск.: Suomen Kristillisen Työväen Liitto, SKrTL; шведск.: Finlands kristliga arbetarförbund) — былая палітычная партыя ў Фінляндыі. Партыю ўзначальваў прамысловы рабочы Анці Каарнэ[en] да 1918 года[2].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Партыя была заснавана ў 1906 годзе пасля ўсеагульнай забастоўкі 1905 года[fi]. Яна мела радыкальны хрысціянска-сацыялістычны характар. Праграма партыі была шмат у чым падобная да праграмы Сацыял-дэмакратычнай партыі Фінляндыі, але хрысціянскія сацыялісты не маглі прымірыцца з атэізмам сацыял-дэмакратаў[2]. Партыя мела дэвіз «на падставе хрысціянскай веры вызваліць наш народ ад прыгнёту капіталу»[3].

У першыя гады існавання партыі яна падзялялася на дзве актыўныя групы; група, у якой дамінавалі святары, якія спадзяваліся, што партыя дазволіць ім заваяваць саюзнікаў у барацьбе з атэізмам, і група, якую ўзначальваў Анці Каарнэ, што імкнулася правесці сацыяльныя рэформы на аснове хрысціянскіх прынцыпаў. Аднак неўзабаве фракцыя, заснаваная на духавенстве, была маргіналізавана ў канкурэнцыі за арыентацыю партыі[2].

На выбарах 1907 года партыя атрымала два месцы ў эдускунце і была прадстаўлена Каарнэ і Мацці Хеленіусам-Сеппяля[en][2]. Партыя захавала абодва месцы на выбарах 1908 года, але ў 1909 годзе згубіла адно з месцаў[4]. SKrTL захавала адно месца на выбарах у 1910 і 1911 гадах, але страціла сваё парламенцкае прадстаўніцтва на выбарах 1913 года.

На выбарах 1916 года партыя вярнула адно месца, якое яна зноў страціла на выбарах праз год.

У 1917 годзе партыя змяніла назву на Хрысціянскую рабочую партыю (фінск.: Kristillinen työväenpuolue). У наступныя гады Хеленіус-Сепяля адыграў важную ролю ў фарміраванні ідэалогіі партыі[2]. Дзейнасць партыі была парушана грамадзянскай вайной у Фінляндыі. Партыя прытрымлівалася палітыкі нейтралітэту ў вайне, што было расцэнена белымі як пераход на бок чырвоных[5].

Партыя атрымала два месцы ў 1919 годзе, але больш не ўдзельнічала ў выбарах[6]. Партыя была распушчана, калі яе ключавыя лідары далучыліся да сацыял-дэмакратаў[5].

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б Suomen Kristillisen Työväen Liitto — 1997. Праверана 26 мая 2017.
  2. а б в г д Ekberg, Henrik, and Vivi-Ann Rehnström. Uppslagsverket Finland. 2, 2. Helsingfors: Schildt, 1983. p. 137
  3. Donner, Anders. Suomi : maa, kansa, valtakunta 1. Helsinki: Otava, 1923. p. 377
  4. Nousiainen, Jaakko. Finlands politiska system. 1966. p. 36
  5. а б Björkstrand, Mats. Det Svenska stiftets tillkomst: en undersökning med särskild hämsyn till de politiska besluten. Åbo: Åbo Akademis tryckeri, 1998. p. 14
  6. Dieter Nohlen & Philip Stöver (2010) Elections in Europe: A data handbook, p611 ISBN 978-3-8329-5609-7