Ілжывая дылема

Дылема Маладой Амерыкі: «Зрабіцца мудрай і значнай, або багатай і магутнай?» (постар 1901 году, які ілюструе ілжывую дыхатамію)

Ілжывая дылема, таксама ілжывая дыхатамія — карэляцыйная лагічная памылка. Сутнасць памылкі выключаецца ў падмене некаторай лагічнай аперацыі лагічнай аперацыяй «выключнае ці» (XOR). Іншымі словамі, з двух варыянтаў (у бінарным выпадку) толькі адзін варыянт падаецца абавязкова правільным, але насамрэч сярод гэтых варыянтаў могуць правільнымі быць як абодва, так і ніводнага, так і роўна адзін з варыянтаў можа быць правільным. Таксама сярод варыянтаў насамрэч можа не быць цалкам правільнага ў выпадку недакладнай логікі.

Прыклад

«Аліса мовіць супраць капіталізму, значыць яна камуністка».

У даным выпадку ілжывай дыхатаміяй з’яўляецца (камуніст XOR капіталіст), хаця насамрэч, яна як можа быць камуністкай, так можа быць капіталісткай, нязгоднай з некаторымі рэчамі пры капіталізме, так можа быць і некім трэцяй.