Генуэзская рэспубліка

Генуэзская дзяржава на карце Італіі (1796)

Генуэзская рэспубліка – сярэднявечная дзяржава, якая ўтварылся пасля распаду імперыі Карла Вялікага, кіравалася консуламі.

Нягледзячы па разбурэнне горад Генуі ў 935 сарацынамі, Генуэзская рэспубліка станавілася ўсё больш магутнай, і ў 958 была фармальна прызнаная італьянскім каралём Берэнгарам. З 1000 пачалася значная гандлёвая экспансія генуэзцаў, у выніку якой была створаная магутная марская рэспубліка, якая валодае апорнымі пунктамі, гандлёвымі базамі і паселішчамі на большай частцы Міжземнамор'я і берагах Чорнага мора. Удзел у крыжовых паходах яшчэ больш пашырыла яе гандлёвыя рынкі і ператварыла Генуэзскую рэспубліку ў магутную марскую дзяржаву. Многія стагоддзі Генуя ўладарыла на морах, супернічаючы і вядучы зацяжныя войны са сваімі галоўнымі супернікамі – Пізай і Венецыяй. У 1104 генуэзскі флот налічаў 70 караблёў. Марской моцай Генуэзскай рэспублікі карысталіся многія еўрапейскія валадары. З 1120 тэрыторыя Генуэзскай рэспублікі павялічвалася за кошт падначалення суседніх прыбярэжных месцаў: Савоны, Альбенга і інш. Каля 1177 Генуя падпарадкавала сабе Манака, Ніцу і Манферат, пазней захапіла астравы: Эльбу, Корсіку і Сардзінію. Генуэзцы кантралявалі гандаль з Усходам і ў кан. 12 ст. па дамове з Візантыяй манапольна гаспадарылі на марскіх гандлёвых шляхах, якія праходзілі ўздоўж крымскага пабярэжжа, пацясніўшы Венецыянскую рэспубліку. Пра колішнюю магутнасць Генуі нагадваюць руіны крымскіх генуэзскіх крэпасцяў у Інкермане, Судаку, Феодосіі. Аднак з канца 14 ст. пачаўся павольны заняпад ваеннай магутнасці Генуі.