Фізічная антрапалогія: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MerlIwBot (размовы | уклад)
др робат дадаў: fa:انسان‌شناسی زیستی
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Заалогія|Выява:PPlaquecloseup.svg}}
{{Заалогія|Выява:PPlaquecloseup.svg}}
'''Фізічная''' ці '''біялагічная антрапало́гія''' ({{lang-el|ἀνθρωπολογία}}, ад {{lang-el2|ἄνθρωπος}} — чалавек) — галіна [[прыродазнаўства]], якая вывучае паходжанне і [[эвалюцыя чалавека|эвалюцыю]] фізічнай арганізацыі чалавека і яго [[Расы|рас]]<ref>{{Кніга|загаловак=Антропология|аўтар=Рогинский Я. Я., Левин М. Г.|месца=Москва|год=1963}}</ref>.
'''Фізічная антрапалогія''' або '''біялагічная антрапалогія''' - галіна [[біялогія|біялогіі]], якая вывучае паходжанне і [[эвалюцыя чалавека|эвалюцыю]] фізічнай арганізацыі [[чалавек]]а.


==Этымалогія==
Разнастайнасць культур і варыянтаў грамадскага ладу складаюць прадмет сумежных дысцыплін — [[культурная антрапалогія|культурнай]] і [[сацыяльная антрапалогія|сацыяльнай]] антрапалогіі.
Тэрмін "антрапалогія" узнік у Старажытнай Грэцыі, дзе першапачаткова азначаў сукупнае вывучэнне [[чалавек]]а і яго цела пераважна ў медыцынскіх мэтах. Аднак пазней набыў значэнне даследавання духоўнага свету. У кан. XVIII - XIX ст. зноў адрадзілася цікавасць да вывучэння фізічных уласцівасцяў чалавека, у першую чаргу чалавечых рас. Спрэчкі аб расавых адрозненнях людзей мелі важнае значэнне ў грамадскіх дыскусіях аб адмене рабства, эвалюцыйным вучэнні і развіцці сацыялогіі і гісторыі.


Як навука і самастойная галіна біялогіі склалася да кан. XIX ст.
== Гл. таксама ==
* [[Антрапаэстэтыка]]


==Асноўныя напрамкі фізічнай антрапалогіі==
== Літаратура ==
* Human Biology, Oxford, 1964;
* Martin D., Lehrbuch der Antropolgie in systematischer Darstellung, 3 Aufl., Bd 1-2, Stuttg., 1956—60;
* Montagu А., An introduction to physical anthropology, 3 ed., Springfield, 1960.


*[[Палеантрапалогія]] - вывучэнне выкапнёвых сведчанняў эвалюцыі чалавека.
=== Перыядычныя выданні ===
**Палеапаталогія - даследаванне чалавечых хвароб у старажытнасці.
* «Вопросы антропологии», Масква (з 1960);
*Біялогія чалавека - комплекснае вывучэнне арганізма чалавека, а таксама развіцця, здароўя, асаблівасцяў сілкавання і генетыкі чалавечых папуляцый.
* «L’Anthropologie», Paris (з 1890);
*Экалогія чалавека - даследаванне адаптацыі чалавека да навакольнага асяроддзя, асаблівасцяў яго антагенезу, размнажэння, фізіялогіі і генетыкі.
* «Journal of the Royal Anthropological Institute», London (з 1871);
*Судовая (медыцынская) антрапалогія - аналіз і ідэнтыфікацыя чалавечых рэштак у юрыдычных мэтах, рэканструкцыя падзей, звязаных са смерцю чалавека.
* «Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie», Stuttgart (з 1899);
* «Przegląd Antropologiczny» («Anthropological Review»), Poznań (з 1926, з 1997 на англійскай мове)<ref>[http://www.staff.amu.edu.pl/~anthro/ar/index.php Афіцыйны сайт часопіса «Anthropological Review»]</ref>;
* «L’Anthropologie», Praque (1923—41);
* «American Journal of Physical Anthropology», Philadelphia (з 1918);
* «Current Anthropology», Chicago (з 1960).


==Практыка даследавання чалавека===
{{зноскі}}
Фізічная антрапалогія абапіраецца на шэраг практычных метадаў і напрамкаў даследавання чалавека, у тым ліку на антрапаметрыю (вымярэнне чалавечага цела), малекулярную біялогію, якая аналізуе генетыку і асаблівасці чалавечага арганізму на малекулярным узроўні, астэалогію (вывучэнне костак і шкілета чалавека), нейрабіялогію, неўралогію, біяхімію, а таксама метады і дадзеныя іншых навуковых дысцыплін (палеалогія, фізіка, хімія, гісторыя, сацыяльна-культурная антрапалогія і г. д.).


==Літаратура==
=== Спасылкі ===
*Восточные славяне. Антропология и этническая история. / Под ред. Алексеевой Т.И. - М.:Научный мир, 2002
* [http://manefon.org/show.php?t=2&txt=10 Амерыканская антрапалагічная школа]
*Тегако Л. И. Антропология Белорусского Полесья: Демография этн. история и генетика. / Лидия Ивановна Тегако , Алексей Игнатьевич Микулич , Инесса Иванова Саливон , Татьяна Ивановна Алексеева. - Мн.: Наука и техника, 1978
*Микулич А. Генография сельского населения Белоруссии. - Мн.: Наука и техника, 1989
*Микулич А. Беларусы в генетическом пространстве (антропология этноса). // Предыстория беларусов с древнейших времен до XIII века / Cоставление, перевод, научное редактирование А. Е. Тараса / - Минск: Харвест, 2010. – С. 96-182

==Спасылкі==
*[http://svetlahorsk.belarda.org/index.php?id=0181 МАРФІНА В. У. Палеаантрапалагічныя знаходкі – важная крыніца гістарычнай інфармацыі аб старажытных папуляцыях чалавека]
*[http://historylib.org/historybooks/pod-red--T-I--Alekseevoy_Vostochnye-slavyane--Antropologiya-i-etnicheskaya-istoriya/6 Антрапалогія беларусаў]
*[http://zvyazda.minsk.by/ru/archive/article.php?id=75809 Ці было жыццё нашых продкаў "райскім"?]
*[http://www.ng.by/ru/issues?art_id=67340 Якім будзе беларус будучыні?]
*[http://slovarionline.ru/fizicheskaya_antropologiya_tolkovyiy_slovar/ Фізічная Антрапалогія. Ілюстраваны тлумачальны слоўнік]
*[http://www.bioanth.org/ Адзін з лепшых англамоўных рэсурсаў для навучэнцаў і тых, хто навучае]
*[http://www.staff.amu.edu.pl/~anthro/ar/index.php Афіцыйны сайт польскага міжнароднага часопіса Anthropological Review]


{{anthropology-stub}}
{{Шаблон:Раздзелы заалогіі}}
{{Шаблон:Раздзелы заалогіі}}


[[Катэгорыя:Антрапалогія|*]]
[[Катэгорыя:Антрапалогія]]


[[ar:علم الإنسان الحيوي]]
[[ar:علم الإنسان الحيوي]]

Версія ад 15:44, 16 жніўня 2012

Раздзел заалогіі

Фізічная антрапалогія


Галіны заалогіі

АалогіяАкаралогія
АнтразаалогіяФізічная антрапалогіяАпіялогія
АрахналогіяАртрападалогія
ГельмінталогіяГерпеталогія
ІхтыялогіяКарцыналогія
КеталогіяКанхалогія
МалакалогіяНейраэталогія
МірмекалогіяНематалогія
АалогіяАрніталогія
ПалеазаалогіяПланкталогія
ПрыматалогіяПротазаалогія
ТэрыялогіяХіраптэралогія
ЭнтамалогіяЭталогія

Знакамітыя заолагі

Жорж Кюўе · Чарльз Дарвін
Карл Ліней · Конрад Лорэнц
Томас Сэй · Эдвард Уілсан
Альфрэд Расэл Уолес
Жан Анры Фабр
іншыя…

Гісторыя

Фізічная антрапалогія або біялагічная антрапалогія - галіна біялогіі, якая вывучае паходжанне і эвалюцыю фізічнай арганізацыі чалавека.

Этымалогія

Тэрмін "антрапалогія" узнік у Старажытнай Грэцыі, дзе першапачаткова азначаў сукупнае вывучэнне чалавека і яго цела пераважна ў медыцынскіх мэтах. Аднак пазней набыў значэнне даследавання духоўнага свету. У кан. XVIII - XIX ст. зноў адрадзілася цікавасць да вывучэння фізічных уласцівасцяў чалавека, у першую чаргу чалавечых рас. Спрэчкі аб расавых адрозненнях людзей мелі важнае значэнне ў грамадскіх дыскусіях аб адмене рабства, эвалюцыйным вучэнні і развіцці сацыялогіі і гісторыі.

Як навука і самастойная галіна біялогіі склалася да кан. XIX ст.

Асноўныя напрамкі фізічнай антрапалогіі

  • Палеантрапалогія - вывучэнне выкапнёвых сведчанняў эвалюцыі чалавека.
    • Палеапаталогія - даследаванне чалавечых хвароб у старажытнасці.
  • Біялогія чалавека - комплекснае вывучэнне арганізма чалавека, а таксама развіцця, здароўя, асаблівасцяў сілкавання і генетыкі чалавечых папуляцый.
  • Экалогія чалавека - даследаванне адаптацыі чалавека да навакольнага асяроддзя, асаблівасцяў яго антагенезу, размнажэння, фізіялогіі і генетыкі.
  • Судовая (медыцынская) антрапалогія - аналіз і ідэнтыфікацыя чалавечых рэштак у юрыдычных мэтах, рэканструкцыя падзей, звязаных са смерцю чалавека.

Практыка даследавання чалавека=

Фізічная антрапалогія абапіраецца на шэраг практычных метадаў і напрамкаў даследавання чалавека, у тым ліку на антрапаметрыю (вымярэнне чалавечага цела), малекулярную біялогію, якая аналізуе генетыку і асаблівасці чалавечага арганізму на малекулярным узроўні, астэалогію (вывучэнне костак і шкілета чалавека), нейрабіялогію, неўралогію, біяхімію, а таксама метады і дадзеныя іншых навуковых дысцыплін (палеалогія, фізіка, хімія, гісторыя, сацыяльна-культурная антрапалогія і г. д.).

Літаратура

  • Восточные славяне. Антропология и этническая история. / Под ред. Алексеевой Т.И. - М.:Научный мир, 2002
  • Тегако Л. И. Антропология Белорусского Полесья: Демография этн. история и генетика. / Лидия Ивановна Тегако , Алексей Игнатьевич Микулич , Инесса Иванова Саливон , Татьяна Ивановна Алексеева. - Мн.: Наука и техника, 1978
  • Микулич А. Генография сельского населения Белоруссии. - Мн.: Наука и техника, 1989
  • Микулич А. Беларусы в генетическом пространстве (антропология этноса). // Предыстория беларусов с древнейших времен до XIII века / Cоставление, перевод, научное редактирование А. Е. Тараса / - Минск: Харвест, 2010. – С. 96-182

Спасылкі