Эфіопская Праваслаўная Царква: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др робат дадаў: tl:Simbahang Etiopianong Ortodoksong Tewahedo |
др Bot: Migrating 45 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q179829 (translate me) |
||
| Радок 16: | Радок 16: | ||
[[Катэгорыя:Старажытнаўсходнія цэркві]] |
[[Катэгорыя:Старажытнаўсходнія цэркві]] |
||
[[Катэгорыя:Гісторыя хрысціянства]] |
[[Катэгорыя:Гісторыя хрысціянства]] |
||
[[am:የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን]] |
|||
[[ar:كنيسة التوحيد الأرثوذكسية الإثيوبية]] |
|||
[[arz:كنيسة التوحيد الأرثوذكسيه الإثيوبيه]] |
|||
[[bg:Етиопска православна църква]] |
|||
[[ca:Església Ortodoxa Etíop]] |
|||
[[cs:Etiopská ortodoxní církev]] |
|||
[[cy:Eglwys Uniongred Ethiopia]] |
|||
[[de:Äthiopisch-Orthodoxe Tewahedo-Kirche]] |
|||
[[en:Ethiopian Orthodox Tewahedo Church]] |
|||
[[eo:Etiopia Ortodoksa Eklezio]] |
|||
[[es:Iglesia ortodoxa etíope]] |
|||
[[fa:کلیسای ارتودوکس توحیدی اتیوپی]] |
|||
[[fi:Etiopian ortodoksinen kirkko]] |
|||
[[fr:Église éthiopienne orthodoxe]] |
|||
[[frp:Égllése ètiopièna ortodoxe]] |
|||
[[ga:Eaglais Ortadocsach Aetópach]] |
|||
[[gl:Igrexa Etíope Tewahedo]] |
|||
[[he:הכנסייה האתיופית האורתודוקסית]] |
|||
[[hr:Etiopska pravoslavna tevahedo Crkva]] |
|||
[[hu:Etióp ortodox egyház]] |
|||
[[ia:Ecclesia Tawahido]] |
|||
[[id:Gereja Tewahedo Ortodoks Ethiopia]] |
|||
[[it:Chiesa ortodossa etiopica]] |
|||
[[ja:エチオピア正教会]] |
|||
[[ka:ეთიოპიის მართლმადიდებელი ეკლესია]] |
|||
[[ko:에티오피아 정교회]] |
|||
[[la:Ecclesia Orthodoxa Aethiopica]] |
|||
[[lt:Etiopijos ortodoksinė tevahedo bažnyčia]] |
|||
[[lv:Etiopijas Ortodoksālā baznīca]] |
|||
[[ml:എത്യോപ്യൻ ഓർത്തഡോക്സ് സഭ]] |
|||
[[nl:Ethiopisch-orthodoxe Kerk]] |
|||
[[nn:Den etiopiske ortodokse kyrkja]] |
|||
[[no:Den etiopisk-ortodokse kirke]] |
|||
[[pl:Etiopski Kościół Ortodoksyjny]] |
|||
[[pt:Igreja Ortodoxa Etíope]] |
|||
[[ro:Biserica ortodoxă etiopiană]] |
|||
[[ru:Эфиопская православная церковь]] |
|||
[[sh:Etiopska pravoslavna tevahedo Crkva]] |
|||
[[sk:Etiópska ortodoxná cirkev]] |
|||
[[sr:Етиопска православна црква]] |
|||
[[sv:Etiopisk-ortodoxa kyrkan]] |
|||
[[tl:Simbahang Etiopianong Ortodoksong Tewahedo]] |
|||
[[uk:Ефіопська православна церква]] |
|||
[[vec:Cexa Ortodosa Tewahedo]] |
|||
[[zh:埃塞俄比亞正教會]] |
|||
Версія ад 13:38, 9 сакавіка 2013
Эфіопская (Абісінская) праваслаўная царква (амх.: የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን) — адна з «старажытнаўсходніх цэркваў». Да 1959 частка копцкай праваслаўнай царквы, а затым - аўтакефалія.
Гісторыя
Пры імператары Сусныёсе (1607-1632) увайшла ў унію з Рымам, але наступны імператар, Фасіледэс (1632-1667), выгнаў каталікоў з Эфіопіі. Набажэнствы адрозніваюцца надзвычайным багаццем тэкстаў, песнапенняў і багаццем святаў. Маецца шмат пустэльных манастыроў. У цяперашні час гэтую Царква ўзначальвае Патрыярх эфіопскай Царквы Свяцейшы Абуна Паўлас (рэзідэнцыя ў Адыс-Абебе), яго прызнае копцкая царква; за мяжой на вяршэнства ў царкве прэтэндуе экс-патрыярх Меркарыос (які сцвярджае, што яго адрачэнне ў 1992 было зроблена пад уціскам).
Эфіопская праваслаўная царква адносіцца да старажытнаўсходніх праваслаўных цэркваў, і як і копцкая і Сірыйская праваслаўныя царквы, а таксама Армянская апостальская царква вызнае міафизіцкую хрысталогію, не прызнае пастаноў Халкідонскага Сабору (451), прызнаючы толькі тры першыя Сусветныя Саборы.
Копцкая і эфіопская праваслаўныя цэрквы ўрачыста абвясцілі адзінства веры, вернасць агульнаму сведчанню і гатоўнасць паглыбляць і пашыраць супрацоўніцтва. Падпісанне сумеснай дэкларацыі прадстаўнікамі гэтых старажытнаўсходніх праваслаўных цэркваў, якія супернічаюць на працягу дзесяцігоддзяў, адбылося ў Каіры ў ліпені 2007 г. Але тым не менш, копцкая царква падтрымала поўнае аддзяленне Эрытреэйскай царквы і раскол эфіопскай царквы.
Паводле падання, першым хрысціянскім асветнікам эфілпаў быў св. Фруменцій, рымскі грамадзянін з Тыра, які пацярпеў караблекрушэнне на афрыканскім ўзбярэжжы Чырвонага мора. Ён набыў давер імператара Аксума і неўзабаве звярнуў ў хрысціянства яго сына, будучага імператара Эзану, які ў 330 і абвясціў хрысціянства дзяржаўнай рэлігіяй. Фруменцій быў пасля пасвечаны ў біскупы св. Апанасам Александрыйскім і вярнуўся ў Эфіопію, дзе працягнуў евангелізацыю краіны.
Эфіопская праваслаўная царква (гэтак жа, як і копцкая) прытрымліваецца многіх запаведзяў Старога Запавету, якіх большасць хрысціян лічыць адмененымі, такіх як захаванне старазапаветных законаў аб смакаванні ежы, а таксама святкаванне суботы (нараўне з нядзеляй). Практыкуецца таксама абразанне, прычым не толькі немаўлятаў мужчынскага полу (на восьмы дзень, згодна з запаведзю ў Старым Запавеце), але і жаночае абразанне, традыцыя якога мае не біблейскае паходжанне. Як жаночае, так і мужчынскае абразанне хрысціяне ў Эфіопіі разглядаюць як народныя традыцыі, не лічачы абразанне немаўлятаў мужчынскага полу выкананнем Майсеева закона.