Брынейх
| Каралеўства | |
| Брынейх | |
|---|---|
| вал.: Bryneich | |
 Брынейх і іншыя брыцкія каралеўствы. 450-я — 550-я гады. |
|
|
каля 420 — сярэдзіна VI стагоддзя
|
|
| Сталіца | Дзін Гуардзі |
| Рэлігія | хрысціянства |
| Форма кіравання | манархія |
| Дынастыя | Дынастыя Коэля Старога |
| Каралі | |
| • 420—445 | Гарбаніян ап Коэль (першы) |
| • ? —560-я | Моркант Фулх (апошні) |
Бры́нейх (вал.: Bryneich) — брыцкае каралеўства Старажытнай Поўначы на тэрыторыі сучасных графстваў Нартумберленд і Дарэм, якое ўтварылася каля 420 года ў выніку падзелу земляў Коэля Старога. Сталіца знаходзілася ў Дзін Гір (вал.: Din Guaire, суч. Бамбара).
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]У 420 годзе, пасля смерці караля Эбрука Коэля Старога, яго ўладанні былі падзелены паміж сынамі: Кенеу атрымаў Эбрук, а Гарбаніяну дастаўся Брынейх. На поўнач ад Брынейха размяшчаўся Годадзін, на захадзе — Стратклайд, а на поўдні — уладанні каралеўства Эбрук.
Брынейху ў саюзе з Гададзінам і Стратклайдам у V—VI стст. даводзілася ваяваць супраць піктаў. У 547 годзе на тэрыторыю Брынейха высадзіліся англы на чале з Ідам. У гэты перыяд каралём Брынейха быў Кінгар, які памёр прыкладна ў 550-х гадах. Яго змяніў Моркант I. У 559 годзе Іда і Іфі Дэйрскі памерлі: магчыма, адбылася бітва, таму што вядома, што мясцовыя брыты аказвалі ўпартае супраціўленне захопнікам-англам. Праз некалькі гадоў Дзін Гір быў захоплены берніцыйцамі караля Глапы, а пры яго браце Аду англам удалося цалкам захапіць Брынейх, кіраўнік якога, Моркант I, бег на поўнач у Годадзін, дзе неўзабаве стаў каралём.
Кіраўнікі
[правіць | правіць зыходнік]Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беда Вялебны. Царкоўная гісторыя народа англаў.
- Jackson, Kenneth H. (1953). Language and History in Early Britain. Edinburgh University Press.
- Jackson, Kenneth H. (1969). The Gododdin: The Oldest Scottish poem. Edinburgh: Edinburgh University Press.
- Koch, John T. (1997). The Gododdin of Aneurin: Text and context from Dark-Age North Britain. Cardiff: University of Wales Press. ISBN 0-7083-1374-4
- Rollason, David W. (2003). Northumbria, 500—1100: Creation and Destruction of a Kingdom. Cambridge. ISBN 0521813352.
- Alcock, Leslie, Kings and Warriors, Craftsmen and Priests in Northern Britain AD 550—850. Society of Antiquaries of Scotland, Edinburgh, 2003. ISBN 0-903903-24-5
- Alcock, Leslie, Arthur’s Britain: History and Archaeology, AD 367—634. Penguin, London, 1989. ISBN 0-14-139069-7
- Higham, N.J., The Kingdom of Northumbria AD 350—1100. Sutton, Stroud, 1993. ISBN 0-86299-730-5
- Lowe, Chris, The Making of Scotland: Angels, Fools and Tyrants: Britons and Angles in Southern Scotland. Canongate, Edinburgh, 1999. ISBN 978-0862418755
- Morris, John, The Age of Arthur. Weidenfeld & Nicolson, London, 1973. ISBN 0-297-17601-3
- Ziegler, Michelle. «The Politics of Exile in Early Northumbria.» The Heroic Age 2 (1999). Online.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Брынейх Архівавана 11 лютага 2012.