Вока свету
| Вока Свету | |
|---|---|
| The Eye of the World | |
 | |
| Аўтар | Роберт Джордан |
| Жанр | раман, фэнтезі |
| Мова арыгінала | ангельская |
| Арыгінал выдадзены | 15 студзеня 1990 |
| Афармленне | Дарэл К. Світ |
| Серыя | Кола Часу |
| Выдавецтва | |
| Выпуск | 15 студзеня 1990 |
| Месца публікацыі | ЗША |
| ISBN | 0-312-85009-3 |
| Цыкл | Кола Часу |
| Папярэдняя | Новая Вясна |
| Наступная | Вялікае Паляванне |
.svg){kind=small}
«Вока свету» - гэта фэнтэзійны раман амерыканскага пісьменніка Роберта Джордана, першая кніга серыі «Кола часу» . Ён быў апублікаваны Tor Books і выпушчаны 15 студзеня 1990 года. Пасля першай публікацыі «Вока свету» складалася з аднаго пралогу і 53 раздзелаў, з дадатковым пралогам, які дадаў аўтар пасля перавыданне. Кніга мела як і камерцыйны поспех так і сярод крытыкаў. Крытыкі высока ацанілі тон, тэмы і падабенства з «Уладаром пярсцёнкаў» (хаця некаторыя і крытыкавалі за гэта).
2 студзеня 2002 года «Вока свету» было перавыдадзена ў выглядзе дзвюх асобных кніг, прызначаных для моладзі, з большым тэкстам і некалькімі ілюстрацыямі. Гэта былі From the Two Rivers і To Blight . Першы ўключаў дадатковы пралог пад назвай «Крумкачы», прысвечаны Эгуін аль'Вэрэ . Амерыканская бібліятэчная асацыяцыя ўнесла "Вока свету" ў спіс папулярных кніг у мяккай вокладцы для маладых людзей у 2003 годзе. [1]
Пасля выхаду тэлесерыяла «Кола часу» «Вока свету» ў студзені 2022 года трапіла ў спіс бестселераў "The New York Times" у катэгорыі масавага рынку [2] і заняла першае месца ў спісе аўдыяфантастыкі. [3]
Сюжэт[правіць | правіць зыходнік]
Вока свету круціцца вакол галоўных герояў Ранда аль'Тора, Мэтрым (Мэта) Котана, Пэрына Айбары, Эгуін аль'Вэры і Найніў аль'Меары, пасля таго як іх роднае мястэчка Поле Эмонда нечакана атакавалі тролакі (салдаты антаганіста) і Мірдраал/Фэйд (падобны да нежыці афіцэр, які камандуе тролакамі), які мае намер захапіць Ранда, Мэта і Пэрына. Каб выратаваць сваю вёску ад далейшых нападаў, Рэнд, Мэт, Пэрын і Эгуін бягуць з яе ў суправаджэнні Айз Седай Мойрэйн Дамадрэд, яе вартаўніка Аль'Лана Мандрагорана і барда Тома Мерыліна, а пазней да іх далучылася "Мудрая" Найніў аль’Меара. Пераследуючыся ўсё большай колькасцю тролакаў і мірдраала, падарожнікі знаходзяць прытулак у закінутым горадзе Шадар Лагот, дзе Мэт выкрадае пракляты кінжал, заражаючыся такім чынам ад злоснага Машадара . Падчас уцёкаў з горада падарожнікі разлучаюцца; Рэнд, Мэт і Том едуць на лодцы да Беламосця, дзе Том застаецца, дазваляючы Рэнду і Мэту збегчы ад Мірдраала. У Кэмліне Рэнд сябруе з Агірам па імені Лоял . Спрабуючы зірнуць на нядаўна захопленага Ілжывага Цмока, Ранд сябруе з Элейн Траканд, спадкаемцай прастола Андора, і яе братамі Гаўінам Тракандам і Галадам Дамадрэдам . Затым Рэнд паўстае перад каралевай Моргазай, яе дарадцай Айз Седай, Элайдай і генерал-капітанам гвардыі Каралевы Гарэтам Брын, пасля чаго быў вызвалены без прад'яўлення абвінавачанняў, нягледзячы на сур'ёзныя выказванні Элайды адносна Ранда.
Асобна ад Ранда і Мэта, Пэрын і Эгуін трапляюць у Кэмлін, з дапамогай Эліаса Мачэра, чалавека, які можа тэлепатычна размаўляць з ваўкамі і які сцвярджае, што Пэрын можа рабіць тое ж самае. Трое сутыкаюцца з Дзяцьмі Святла, на працягу невялікай бойкі Пэрын забівае дваіх жаўнераў за смерць ваўка, які імкнуўся абараніць Пэрына і Эгуін, з-за гэтага быў прысуджаны да смерці Дзяцьмі Святла. Мойрэйн, Лан і Найніў ратуюць Эгуін і Пэрына, пасля чаго, яны ўз'ядналіся з Рандам і Мэтам. Пасля гэтага Мойрэйн вырашае, што Мэт павінен адправіцца ў Тар Валон, цэнтр улады Айз Седай, каб пераадолець уплыў Шадара Лагота.
Лоял папярэджвае Мойрэйн аб пагрозе Воку Свету, крыніцы Сайдзіна, некранутага ўплывам Цёмнага, што пацвярджаецца яркімі і трывожнымі снамі Мэта, Рэнда і Пэрына. Вока Свету абаронена Сомештай ( Зялёным чалавекам ) і змяшчае адну з сямі пячатак на турме Цёмнага, сцяг Цмока Льюса Тэрына Тэламона і Рог Валера . На мяжы цывілізаванага свету група ўваходзіць у Землі Заняпаду (забруджаная вобласць пад кантролем Цёмнага), каб абараніць Вока. Пасля пагоні яны сустракаюць Зялёнага Чалавека, і той паказвае Вока. Затым групе супрацьстаяць Адрачоныя Агінор і Бальтамель . Калі пачынаецца бітва, Бальтамель і Зялёны чалавек забіваюць адзін аднаго. Неўзабаве пасля гэтага Ранд перамагае Агінора і выкарыстоўвае Вока, каб знішчыць армію тролакаў і перамагчы Ба'альзамона. У выніку Мойрэйн робіць выснову, што Ранд - гэта адроджаны цмок, але яе меркаванне і ўсе іншыя падрабязнасці фінальнай бітвы хаваюцца ад усіх членаў групы мужчынскага полу, акрамя Лана.
Галоўныя героі[правіць | правіць зыходнік]
- Ранд аль’Тор: пастух з Двурэчча, сам таго не ведаючы, Адроджаны Цмок. Ён быў адным з трох хлопцаў, якія, па здагадцы Мойрэйн, маглі быць адроджаным цмокам. Ён, Мэт і Пэрын лічацца та'верэнамі. Ён можа накіроўваць саідзін і прадэманстраваў гэта, несвядома вылечыўшы Белу (свайго каня), калі яны ўцякалі ад Мурдраала і Троллокаў. Ён таксама выратаваў сілы Фал Дара з дапамогай сваіх сноў. Ён (прыёмны) сын Тома і Кары ал'Тор. Падчас дзянняў кнігі яны з Мэтам былі аддзеленыя ад астатняй групы. Яго апісваюць як чалавека з шэрымі вачыма і" рудаватымі " валасамі і надзвычай упартага.
- Мэтрым «Мэт» Котан: пастух з Двурэчча, гарэза, якога большасць лічыць ненадзейным, за выключэннем яго сяброў. Ён быў адным з трох хлопцаў, якія, на думку Мойрэйн, маглі быць адроджаным цмокам. Ён, Ранд і Пэрын лічацца та'верэнамі. Яго та'верен функцыянуе такім чынам, каб прыносіць яму поспех.
- Пэрын Айбара: Каваль з Двурэчча. Ён быў адным з трох хлопцаў, якія, па здагадцы Мойрэйн, маглі быць адроджаным цмокам. Ён "Брат-Воўк", той, хто можа мець зносіны з ваўкамі, а таксама набываць некаторыя з іх здольнасцяў. Ён, Ранд і Мэт лічацца та'верэнамі. Ён і Эгуін былі аддзеленыя ад астатняй групы падчас дзянняў кнігі, але пазней сустрэліся з імі зноў. З-за таго, што ён брат-воўк, у яго" бліскучыя залацістыя "вочы, якія свецяцца ў цемры, а таксама ён "марудлівы", бо не хоча прычыняць шкоды іншым.
- Эгуін аль’Вэрэ: жанчына з Двурэчча, вучаніца Найніў аль’Меара, "Мудрай", і якая мае блізкія адносіны з Рандам аль'Торам, Мэтрымам Коутонам і Пэрынам Айбарай. Мойрэйн абрала яе для навучання ў Тар Валон, таму што ў яе ёсць "іскра", якая дазваляе ёй накіроўваць сілу. Яна і Пэрын былі аддзеленыя ад астатняй групы падчас кнігі, але пазней сустрэліся з імі зноў. Яе апісваюць як уладальніцу "велізарных карых вачэй" і цёмных валасоў.
- Найніў аль’Меара: жанчына з Двурэчча,"Мудрая" Поля Эмонда, самая маладая з калі-небудзь абраных Мудрых. Яна сыходзіць, каб вярнуць Ранда, Пэрына, Мэта і Эгуін у вёску, але адпраўляецца з імі, як толькі разумее, што не можа пераканаць іх, як і тое, што яна можа накіроўваць сілу. Яна, Мойрэйн і Лан аддзеленыя ад астатняй групы. За гэты час у яе пачынаюць развівацца пачуцці да Лану. Яе апісваюць як жанчыну з запальчывым характарам і асабліва упартую.
Тэмы і алюзіі[правіць | правіць зыходнік]
Роберт Джордан заявіў, што ён свядома збіраўся ўспомніць Шыр Міжзем'я ў першых раздзелах «Вока свету» ва «Уладары пярсцёнкаў» Дж. Р. Р. Толкіна . [4] Нягледзячы на падабенства, гэтыя два творы адрозніваюцца і тэматыкай. Напрыклад, і Джордан, і Толкін стваралі апавяданні, якія даследавалі моц. Аднак Вока Свету абмяркоўваў, як яго можна разгарнуць, у той час як Уладар пярсцёнкаў быў больш засяроджаны на яго адмове. [5] Ранду трэба было валодаць сваёй сілай, каб ён мог паспяхова весці вайну з Цёмным. Гэтая тэма супрацьлеглая імкненню Фрода знішчыць пярсцёнак Саўрана, крыніцу велізарнай сілы, якая таксама разбэшчвала свайго ўладальніка.
Прыняцце[правіць | правіць зыходнік]
The Great American Read PBS назвала Вока Свету «адным з самых любімых раманаў Амерыкі», заняўшы 62-е месца ў іх спісе 100 лепшых. [6]
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ 2003 Popular Paperbacks for Young Adults. American Library Association (30 ліпеня 2007). Праверана 13 May 2019.
- ↑ Mass Market Books - Best Sellers - Books. The New York Times (1 снежня 2021). Праверана 8 студзеня 2022.
- ↑ Audio Fiction Books - Best Sellers - Books. The New York Times (1 снежня 2021). Праверана 8 студзеня 2022.
- ↑ An Interview with Robert Jordan (from Crossroads of Twilight Prologue). Tor Books. 2002. p. 134. ISBN 0-7432-4493-1.
- ↑ The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy: Themes, Works, and Wonders, Volume 3. Greenwood Press. 2005. p. 1026. ISBN 0-313-32952-4.
- ↑ PBS.org The Eye of the World / Robert Jordan. www.pbs.org.