Вяртэп
Jump to navigation
Jump to search
Вярцепныя лялькі з экспазіцыі Дзяржаўнага музея тэатральнага, музычнага і кінамастацтва Украіны. У цэнтры — фарфоравы арыгінал 18 ст.
Вярцеп (Батлейка, укр.: Вертеп) — старадаўні перасоўны беларускі[1] і ўкраінскі[2] лялечны тэатр, дзе ставілі рэлігійныя і свецкія (пераважна жартоўныя і іранічныя) п'есы. Украінскі вярцепны тэатр — самабытная з'ява ў развіцці тэатральнай культуры краіны.
Украінскі вярцеп вядомы з 17 стагоддзя. Свецкая частка прадстаўлення паклала пачатак украінскай камедыі 19 стагоддзя.
Вярцепны лялечны тэатр меў форму двухпавярховай драўлянай скрыні. На другім паверсе паказвалі калядную драму; на першым — механічна прывязаную да яе сатырычна-бытавую інтэрмедыю. Першая, калядная, частка вярцепа, якую называлі «святы», мела больш-менш стабільную кампазіцыю, затое другая змянялася ў залежнасці ад мясцовых умоў, здольнасцяў і дасціпнасці вярцепніка.
Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / Рэд.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1989.
- ↑ Віталій Жайворонок. Знаки української етнокультури: Словник-довідник. / Національна Академія Наук України Інститут мовознавства імені О. О. Потебні. — К.: «Довіра», 2006. ISBN 966-507-195-5 (с.:77)