Метр (музыка)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Музычна-лірычны метр

Метр у музыцы (ад грэч. μέτρον — мера, памер) — сістэма арганізацыі музычнага рытму, якая заключаецца ў парадкаванні чаргавання моцных і слабых лёсаў. Метр з’яўляецца важным сродкам арганізацыі музычнага мовы і мае вялікае якое выказвае значэнне.

У залежнасці ад структуры, метр бывае:

  • простым — двух-, трохдольным, дзе акцэнт прыпадае на першую долю;
  • складаным — чатырох-, шасці-, дзевяці-, дванаццацідольным, якія складаюцца з аднародных простых метрычных груп, з акцэнтам на першыя лёсы кожнай групы;
  • змяшаным — пяці-, сямідольным, якія складаюцца з неаднародных метрычных груп, з акцэнтам на першыя лёсы кожнай групы.

Метр выражаецца метрычным тактавым памерам, пазначаецца дробам, лічнік якой паказвае колькасць лёсаў у такце, а назоўнік — рытмічнае Значэнне лёсу, працягласць яе гучання ў адзінках сучаснай натацыі (палавінныя, чацвяртныя і г.д.).

Метычная мадуляцыя[правіць | правіць зыходнік]

У англамоўнай літаратуры распаўсюджаным з’яўляецца тэрмін «метрычнай мадуляцыі» (англ. metric modulation) або тэмпавыя мадуляцыі (англ. tempo modulation), што ў агульным выпадку азначае змяненне колькасці працягласцей, які ўкладаецца ў пэўную адзінку часу.

У нотах метрычная мадуляцыя можа адлюстроўвацца альбо з дапамогай адмысловых відаў рытмічнага дзялення пры нязменным тэмпе (напрыклад рух шаснаццатымі змяняецца рухам трыёлей), альбо з дапамогай прапарцыянальнага змены музычнага памеру і тэмпу такім чынам, што пэўная працягласць да мадуляцыі роўная пэўнай іншай працягласці пасля мадуляцыі (напрыклад чвартковая папярэдняга такту роўная чвартковай з кропкай наступнага).