Мае кароткую выпуклую ракавіну яйцападобнай формы. Яе паверхня гладкая, на ёй можна назіраць тонкія лініі прыросту. Даўжыня ракавіны можа складаць 44-72 мм, вышыня — 25-36 мм, шырыня — 19-27 мм.
Сустракаецца па ўсёй Еўропе (за выключэннем яе поўначы і паўночна-ўсходняй часткі) у рэках і азёрах. На Беларусі жыве ў Бярэзіне, азёрах Мястра і Баторына.
Жыве малюск у чыстых рэках з празрыстай праточнай вадой на пясчаных, пясчана-ілістым або галечным грунце. Зрэдку можа сустракацца ў азёрах і сажалках.
У цёплы час году тоўстыя перламутраўкі перамяшчаюцца ў менш глыбокія месцы, у асенне-зімовы перыяд мігрыруюць у больш глыбокія. Перыяд размнажэння прыходзіцца на вясну і лета. На працягу трох-чатырох месяцаў яны не пакідаюць мацярынскі арганізм. Пасля таго пасяляюцца на рыбах. Па завяршэнні стадыі існавання тоўстай перламутраўкі ў выглядзе лічынак яны апускаюцца на дно і зарываюцца ў донныя ападкі. У такім стане яны развіваюцца некалькі год. Дарослыя тоўстыя перламутраўкі сілкуюцца фільтрацыйным спосабам. Іх працягласць жыцця складае 6-8 год.
Тоўстая перламутраўка вельмі адчувальная да забруджвання вод. Малюск занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і мае III катэгорыю аховы. Мае ён і статус міжнароднай аховы, унесены ў Чырвоную кнігу Польшчы.
