Пятро Сцяпанавіч Фядорчак

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пятро Сцяпанавіч Фядорчак
Петро Степанович Федорчак
Дата нараджэння 22 жніўня 1933(1933-08-22)
Месца нараджэння Расохач Станіслаўскага ваяводства Другой Рэчы Паспалітай
Дата смерці 25 кастрычніка 2017(2017-10-25)[1] (84 гады)
Месца смерці
Навуковая ступень доктар гістарычных навук
Альма-матар
Вядомыя вучні Мікола Кугуцяк
Вядомы як даследчык гісторыі Галіцыі, праблем палітычнай гісторыі Украіны
Партыя КПСС

Пятро Сцяпанавіч Фядорчак (укр.: Петро Степанович Федорчак; 22 жніўня 1933 — 25 кастрычніка 2017) — Прафесар кафедры гісторыі славян Прыкарпацкага нацыянальнага ўніверсітэта імя Васіля Стэфаніка. Даследчык дзяржаваўтварэння ў славянскіх краінах ХХ ст., гісторыі ўкраінска-польскіх адносін. Доктар навук (1976), выдатнік адукацыі Украіны (2000).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 22 жніўня 1933 года ў сям’і сельскіх сялян. Ужо ў дашкольным узросце ён авалодаў граматай, навучыўся чытаць і пісаць. У 1939 годзе пайшоў у Расохацкую пачатковую школу, ператвораную пазней у сямігодку. У 1947 годзе паступіў у Каламыйскае педагагічнае вучылішча, пасля заканчэння якога атрымаў кваліфікацыю настаўніка пачатковых класаў.[2]

У 1951 г. Пятро Федарчак стаў студэнтам гістарычнага аддзялення гісторыка-філалагічнага факультэта Івана-Франкоўскага (былога Станіслаўскага) педагагічнага інстытута, дзе праслухаў курсы ў вядучых тагачасных выкладчыкаў І. К. Васюты, П. М. Дзенісаўца, П. Т. Рушчанка, В. О. Духніча, Ю. І. Патлажан. Падчас вучобы ў інстытуце прымаў актыўны ўдзел у дзейнасці студэнцкіх гурткоў і семінараў, выступаў з дакладамі і паведамленнямі на канферэнцыях, рыхтаваў свае першыя навуковыя працы, а таксама актыўна займаўся спортам. Быў пераможцам Рэспубліканскага конкурсу студэнцкіх навуковых работ.[2]

У 1955 годзе скончыў інстытут, атрымаўшы дыплом з адзнакай, рэкамендаваны да паступлення ў аспірантуру. На працягу наступных пяці гадоў ён працаваў настаўнікам гісторыі і геаграфіі ў школах Станіслава і займаўся факультатыўнай грамадскай работай, адначасова займаючыся навуковай працай. У 1960—1963 гадах вучыўся ў аспірантуры Кіеўскага дзяржаўнага ўніверсітэта ім Тараса Шаўчэнкі, дзе апублікаваў чатыры навуковыя артыкулы і кнігу. У аспірантуры Пятро Федарчак датэрмінова абараніў кандыдацкую дысертацыю па гісторыі заходніх абласцей Украіны.[2]

З 1963 г. педагагічную і навуковую працу гісторык вёў у Івана-Франкоўскім дзяржаўным педагагічным інстытуце, які ў 1992 г. быў рэарганізаваны ў Прыкарпацкі ўніверсітэт. Прайшоў шлях ад старшага выкладчыка гістарычнага факультэта да прафесара. П. С. Федарчак выкладаў у інстытуце гістарычныя дысцыпліны, а з 1972 г. займаў пасаду загадчыка кафедры.[2]

Сааўтар і член рэдкалегіі тома «Гісторыя гарадоў і сёл Украінскай ССР. Івана-Франкоўская вобласць», аўтар манаграфіі «Шляхам працоўных подзвігаў», сааўтар нарысаў па гісторыі Прыкарпацця «Насустрач мары», дакументальнага нарыса «Івана-Франкоўскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя В. С. Стэфаніка». Публікаваў артыкулы пра асаблівасці і спецыфіку выкладання сусветнай гісторыі ў педагагічным ВНУ і вопыт вывучэння гісторыі Украіны ў курсе сусветнай гісторыі. У 1976 годзе ён першым з выпускнікоў гістарычнага факультэта абараніў доктарскую дысертацыю па праблемах палітычнай гісторыі Украіны.[2]

Памёр 25 кастрычніка 2017 г. у г. Івана-Франкоўску.[3]

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

  • Выдатнік народнай адукацыі (1977),
  • За працоўную адзнаку (1981),
  • Заслужаны работнік народнай адукацыі Украінскай ССР (1990),
  • Выдатнік асветы Украіны (2000),
  • Ветэран працы

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. https://www.0342.ua/news/1839575 Праверана 29 кастрычніка 2017.
  2. а б в г д Федорчак Петро Степанович (1982-1993) (укр.). Прикарпатський національний університет імені Василя Стефаника. Праверана 2 кастрычніка 2023.
  3. Помер відомий історик та викладач Прикарпатського університету Петро Федорчак | Версії (укр.) (25 кастрычніка 2017). Праверана 2 кастрычніка 2023.