Следства

Следства (стар. бел. просоки ['pɾ͇ɐsokɪ]) — у крымінальным працэсе збіранне і праверка доказаў па крымінальнай справе. Адрозніваюць следства папярэдняе і судовае:

• папярэдняе следства - адна з формаў дасудовага расследавання злачынстваў (перад судом);
• судовае следства - судовае расследаванне злачынства (судовае разбіральніцтва падчас пасяджэння суда, ў судзе першай інстанцыі).

Права і паўнамоцтвы праводзіць следства прадстаўлены дзяржаўнаму службоўцу следчаму. Судовае следства праводзіцца ў прысутнасці падсуднага і яго абаронца (адваката), законнага прадстаўніка, пацярпелага, грамадзянскага істца, грамадзянскага адказчыка (іх прадстаўнікоў). Даследаванне доказаў па справе ажыццяўляецца непасрэдна ў судовым паседжанні. Пры гэтым праводзіцца праверка доказаў, сабраных папярэднім следствам (дазнаннем), збіранне і праверка новых доказаў з мэтай поўнага, усебаковага, аб'ектыўнага высвятлення ўсіх істотных акалічнасцей справы. Неабходная ўмова - роўнасць правоў удзельнікаў судовага разбору. Межы судовага следства вызначаюцца абвінаваўчым заключэннем. Але суд не звязаны з яго высновамі ні па сутнасці справы, ні адносна паўнаты і дакладнасці доказаў. У аснову прысуду, вызначэння могуць быць пакладзеныя толькі доказы даследаваныя ў судовым следстве. Следчыя і судовым дзеянні па збіранні і праверцы доказаў могуць вырабляецца толькі на папярэднім следстве і судовым следстве. Таму выяўленне непаўнаты доказнага матэрыялу цягне яго аднаўленне (дадатковае следства) ва ўстаноўленым працэсуальным законам парадку.

Але ёсць яшчэ

• следства ў розных галінах веды - дзеянне (вынік, наступства); наступнае з і пасля (у часе) якой-небудзь прычыны.
• Следства (логіка) — высновак, заключэнне, меркаванне, выведзенае з іншых меркаванняў.

Следчая практыка (у шырокім сэнсе) - дзейнасць упаўнаважаных асоб (членаў дзяржаўнай праваахоўнай юрысдыкцыі) накіраваных на збіранне доказаў (доказная база), на аналіз наяўных фактаў і гіпатэтычнае аднаўленне, якія адсутнічаюць, фрагментаў гісторыі правапарушэнняў, пабудаванай на наяўным вопыце следчага працэсу і нормаў закона. Дастатковасць чаго неабходная для высвятлення абставін уваходзяць у прадмет даказвання.

Літаратура

• гл. ред. А. Я. Сухарев, "Юридический энциклопедический словарь", изд. "Советская энциклопедия", г. Москва, 1984 г., с. 330.