Словаўтваральнае значэнне
Выгляд
Словаўтваральнае значэнне — абагульненае значэнне шэрагу матываваных слоў, якое выяўляецца ў межах словаўтваральнага тыпу і адрознівае ўсе матываваныя словы гэтага тыпу ад іншых матываваных слоў. У адрозненне ад лексічнага значэння, словаўтваральнае значэнне носіць абстрактна-абагулены характар. Словаўтварэнне можа быць характэрна толькі для пэўнай часткі слоў.
Адрозненне ад лексічнага і граматычнага значэння
[правіць | правіць зыходнік]Ад лексічнага
[правіць | правіць зыходнік]У адрозненне ад лексічнага значэння, словаўтваральнае значэнне выводзіцца са значэння мінімум двух вытворных слоў.
Ад граматычнага значэння
[правіць | правіць зыходнік]Граматычнае значэнне характэрнае для ўсіх слоў, а словаўтваральнае значэнне толькі для мінімум двух слоў.
Віды словаўтваральнага значэння
[правіць | правіць зыходнік]- Транспазіцыйнае — значэнне, якое ўласціва вытворным словам, семантыка якіх нічым не адрозніваецца ад семантыкі ўтваральнага слова акрамя агульначасцінамоўнага значэння (белы — бялець).
- Мадыфікацыйнае — адзначаецца ў тых вытворных словах, семантыка якіх нязначна адрозніваецца ад семантыкі ўтваральных слоў. Значэнне такіх вытворных слоў выводзіцца са значэнняў іх структурных кампанентаў. Вытворныя словы з такім значэннем адносяцца да адной і той жа часціны мовы (бялець — пабялець).
- Мутацыйнае — уласцівае вытворным словам, значэнне якіх істотна адрозніваецца ад значэння ўтваральных слоў (чай — чайнік).
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларуская граматыка: У 2 ч. — Ч. 1. Фаналогія Арфаэпія. Марфалогія. Словаўтварэнне. Націск. — Мінск: Навука і тэхніка, 1985.
- Шакун Л. М. Словаўтварэнне. — Мінск: Вышэйшая школа, 1978.