Сукіякі

Аўтарства
Краіна паходжання	Японія
Кампаненты
Асноўныя	ялавічына
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сукіякі (яп.: すき焼き [sɯ̥kijaki]^?) — страва японскай кухні з разраду страў набэмона, галоўным кампанентам якой традыцыйна з’яўляюцца тонка нарэзаныя лустачкі ялавічыны (або тофу, у вегетарыянскай версіі). Асаблівасць гэтай стравы: яго ядуць у працэсе варкі.

Склад

Інгрэдыенты: мармуровая ялавічына, грыб шыітакэ, грыб энакітаке

Асноўным кампанентам з’яўляецца тонка нарэзаная мармуровая ялавічына, хоць у некаторых раёнах Японіі (напрыклад, Хакайда і Ніігата) таксама часам выкарыстоўваецца свініна. Астатнія кампаненты:

• тофу
• Цыбуля-батун
• лісце хрызантэмы або пекінская капуста
• грыб сіітакэ
• празрыстая бабовая локшына харусамэ
• удон
• сырое яйцо (выкарыстоўваецца як соус або яго інгрэдыент)

Віды

У Канто з часоў Рэстаўрацыі Мэйдзі сукіякі нічым не адрозніваюцца ад звычайных страў у набэ. Булён складаецца з дасі з рознымі камбінацыямі соевага соўсу, цукру, мірыну і ніхонсю. Ялавічына кладзецца ў суп разам з гароднінай.

У Кансаі ялавічыну смажаць. Злёгку падсмажанае мяса пасыпаюць цукрам або апырскваюць сіропам, а затым заліваюць соевым соусам. Пасля гэтага закладваюць гародніну і ўсё вараць разам. Асноўным прынцыпам з’яўляецца не смажыць мяса і багатую сокам гародніну адначасова.

На Хакайда і ў Ніігатэ аддаюць перавагу выкарыстанню свініны.

У прэфектурах Сіга і Айты можна сустрэць сукіякі з курацінай. У мясцовасці Овары прэфектуры Айці сукіякі з курыцай вядома як хікідзуры, а пад сукіякі маецца на ўвазе звычайнае сукіякі з ялавічынай.

Працэс гатавання

У цэнтр стала ставіцца вялікі кацёл набэ, напоўнены вадой, які награваецца невялікай газавай гарэлкай. У ваду могуць дадаваць комбу і/або дасі. Калі вада закіпіць, удзельнікі трапезы кладуць у кацёл упадабаныя кампаненты па меры з’ядання. З-за тонкасці нарэзаных лустачак мяса гатуецца досыць хутка. Калі кампаненты дастаткова зварыліся, госці бяруць кавалачкі, мачаюць у соус і ядуць. Соус можа быць розным ці нават самастойна змешаны «на свой густ» з некалькіх гатовых соусаў і спецый. Затым працэдура падрыхтоўкі паўтараецца, звычайна адбываецца некалькі «закладак», пакуль усе госці не адчуюць насычэнне. Апошнім інгрэдыентам нярэдка бывае локшына, якую з’ядаюць разам з рэшткамі супу.

Гісторыя

У сучасных японскіх энцыклапедыях па гісторыі харчавання даследчыкі выводзяць этымалогію назвы «сукіякі» ад распаўсюджанага сярод сялян у XVII—XVIII стагоддзях звычаю смажыць (яку) мяса на лапаце або на лямешы плуга (сукі).

Іншыя значэнні

Слова сукіякі распаўсюдзілася ў амерыканскай поп-культуры 60-х гг. XX ст. для абазначэння «моднай японскай» рэчы, у прыватнасці — песні «Уэ о муітэ арука:» (яп.: 上を向いて歩こう, см en:Sukiyaki (song)).

Літаратура

• Симонова-Гудзенко Е. К. История японской культуры: учеб. пособие для вузов / Отв. ред. А. Н. Мещеряков. — М.: Наталис, 2011. — С. 322—350. — 368 с. — ISBN 978-5-8062-0339-8.