Даўжыня цела 11 см, размах крылаў 17-21 см. Чорныя горла і галава (з белымі шчокамі), белая пляма на патыліцы, ніз цела белаваты. Маладыя з жоўтымі шчокамі, нізам цела і плямкай на патыліцы. Песня даволі гучная і рытмічная.
Арэал: Палеарктыка (акрамя поўначы і поўдня), на поўдні арэал разарваны. Насяляе хваёвыя альбо мяшаныя лясы з вялікай колькасцю елак і лістоўніц; пазбягае лісцевых лясоў. У некаторых частках арэала (Каўказ, Паўднёвая Еўропа, Паўночная Афрыка) засяляе букавыя ці дубовыя лясы. У Татрах даходзіць да 1580 м. На Беларусі звычайны аселы і качуючы від.
У паўночна-ўсходняй частцы арэала пералётная, у іншых — аселая. Часам шматлікія залёты (інвазіі) ізаляваных папуляцый ці на большай частцы арэала. У Еўропе адзначаюцца ў канцы жніўня ці на пачатку верасня.
Гняздо ў дупле (як у натуральным, так і ў штучным) з вузкай адтулінай на вышыні 1,6-2 м, часта на зямлі паміж каранёў, пад каменнем, у норах, часам у спарахнелых стволіках, шчылінах скал і муроў. Знешняя частка з зялёнага моху, унутраная — з воўны, валосся і шэрсці, рэдка з прымессю пёраў.
Яйкі (звычайна 6-11) з вострым вузейшым канцом. Белыя, матавыя, з дробнымі і рэдкімі чырвонымі або чырвона-карычневымі плямкамі, часам згушчанымі на шырэйшым канцы.
