Перайсці да зместу

Удзельнік:Drozd.aliaksei/Нейтроннае выпраменьванне

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Нейтроннае выпраменьванне ўзнікае пры ядзерных рэакцыях (у ядзерных рэактарах, прамысловых і лабараторных усталяваннях, пры ядзерных узрывах). Свабодны нейтрон - гэта нестабільная, электрычная нейтральная часціца з часам жыцця прыблізна 15 хвілін (880.1 ± 1.1 секунд).[1]

Пры няпругкіх узаемадзеяннях узнікае другаснае выпраменьванне, якое можа складацца як з зараджаных часціц, гэтак і з гама-квантаў.

Пры пругкіх узаемадзеяннях магчыма звычайная іанізацыя рэчыва. Пранікальная здольнасць нейтронаў вельмі вялікая па прычыне адсутнасці зараду і, як следства, слабага ўзаемадзеяння з рэчывам. Пранікальная здольнасць нейтронаў залежыць ад іх энергіі і саставу атамаў рэчыва, з якімі яны ўзаемадзейнічаюць. Пласт палавіннага паслаблення нейтроннага выпраменьвання для лёгкіх матэрыялаў у некалькі разоў менш, чым для цяжкіх. Цяжкія матэрыялы, напрыклад металы, горш аслабляюць нейтроннае выпраменьванне, чым гама-выпраменьванне. Умоўна нейтроны ў залежнасці ад кінетычнай энергіі падзяляюцца на хуткія (да 10 МэВ), звышхуткія, прамежкавыя, марудныя і цеплавыя. Марудныя і цеплавыя нейтроны ўступаюць у ядзерныя рэакцыі, у выніку могуць утварацца стабільныя ці радыеактыўныя ізатопы.[2]


Нейтронная бомба[правіць | правіць зыходнік]

Нейтронная бомба адрозніваецца ад «класічных» відаў ядзернай зброі — атамнай і вадародных бомб — перш за ўсё моцнасцю. Яна мае моцнасць наўкола 1 кт ТНТ, што ў 20 разоў менш моцнасці бомбы, скінутай на Хірасіму, і прыкладна ў 1000 разоў менш вялікіх (мегатонных) вадародных бомб. Ударная хваля і цеплавое выпраменьванне, якое ўзнікае пры ўзрыве нейтроннай бомбы, у 10 раз больш слабы, чым пры паветраным узрыве атамнай бомбы тыпа «Хірасіма». Гэтак, узрыў нейтроннай бомбы на вышыні 100 м над зямлёй, выклікае разбурэнні толькі ў радыусе 200—300 м. Пагібельнае для ўсяго жывога дзеянне аказвае выпраменьванне хуткіх нейтронаў, тугасць плыні якіх пры ўзрыве нейтроннай бомбы ў 14 раз вышэй, чым пры ўзрыве «класічных» ядзерных бомб. Нейтроны забіваюць усё жывое ў радыусе 2,5 км. Паколькі нейтроннае выпраменьванне стварае кароткачасовыя радыё ізатопы, да эпіцэнтру ўзрыву нейтроннай бомбы можна «бяспечна» наблізіцца — па сцверджанню яе стваральнікаў — ужо праз 12 гадзін. Для параўнання ўкажам, што вадародная бомба надоўга заражае радыёактыунымі рэчывамі тэрыторыю радыусам наўкола 7 км.[3]

Зноскі

  1. J. Beringer et al. (Particle Data Group), Phys. Rev. D86, 010001 (2012) http://pdg.lbl.gov/2012/tables/rpp2012-sum-baryons.pdf
  2. Белаў З. Ст. Сродку абароны ў машынабудаванні Разлік і праектаванне Даведнік, 1989, 366 з.
  3. Шрага М. Х. Асновы таксіколагі (для інженерных спецыяльнасцей), 2003, 211 з.

[[Катэгорыя:Барыёны]] [[Катэгорыя:Нейтронная фізіка]] [[Катэгорыя:Радыеактыўнасць]] [[Катэгорыя:Элементарныя часціцы]]