Перайсці да зместу

Чайлдфры

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Чайлдфры або добраахвотная бяздзетнасць (англ.: childfree — свабодныя ад дзяцей) — адсутнасць дзяцей і свядомае нежаданне калі-небудзь мець іх.

Паняцце не тычыцца людзей, якія адкладваюць нараджэнне дзяцей на пазнейшы час або не маюць цвёрдай пазіцыі ў гэтым пытанні. Бясплодныя могуць быць, а могуць і не быць чайлдфры, бо, з аднаго боку, прыроджанае бясплоддзе не свядомы выбар, а чайлдфры могуць добраахвотна пайсці на стэрылізацыю; з другога боку, магчыма ўсынаўленне дзяцей. Хоць наяўнасць дзіця супярэчыць фармальнаму азначэнню, яно не перашкаджае некаторым людзям адносіць сябе да чайлдфры.[1]

Добраахвотная бяздзетнасць можа быць заснаваная на вельмі разнастайных (у тым ліку і ўзаемавыключальных) варыянтах асабістых перакананняў; гэта акалічнасць не дазваляе казаць пра «перакананнях чайлдфры», пагатоў пра «ідэалогію чайлдфры».

Этымалогія і ўжыванне

[правіць | правіць зыходнік]

Паняцце «childfree» узнікла ў процівагу «childless» («бяздзетны»), якое, на думку некаторых, азначае, што дзяцей «не хапае» і яны жаданыя. Чайлдфры сцвярджаюць, што іх жыццё можа быць паўнавартасным і без нашчадкаў. Некаторыя з іх могуць любіць дзяцей, некаторыя адчуваюць да іх непрыязнасць, але агульнае для ўсіх чайлдфры нежаданне станавіцца бацькамі і, у большасці выпадкаў, адсутнасць дзіця.

Гісторыя словы не зусім ясная; яно, магчыма, было ўведзена ў 1970-х Нацыянальнай Арганізацыяй для Не-Бацькоў (цяпер не існуе). Папулярнасць набыло ў 1990-я, калі Леслі Лафейет сфарміравала адну з першых сучасных суполак чайлдфры, the Childfree Network.

У англійскай мове слова стала часткай штодзённай гаворкі, у асяроддзі чайлдфры часта скарачаецца да «CF».

Чайлдфры спасылаюцца на мноства розных прычын, у прыватнасці:

  • Камфорт і магчымасць развіцця:
    • Жаданне мець больш вольнага часу для хобі, сяброў, працу па сумяшчальніцтве
    • Жаданне паменшыць фінансавую адказнасць
    • Боязь таго, што незваротнае бацькоўства ім не спадабаецца
    • Магчымасць змяняць працу і месца жыхарства за кароткі тэрмін (спантаннасць)
    • Жаданне захаваць узровень эмацыйнай і фізічнай блізкасці з партнёрам, несумяшчальны са з’яўленнем дзіцяці
    • Нежаданне перабудоўваць дом у адпаведнасці з патрэбамі дзіцяці і нормамі бяспекі
    • Усведамленне таго, што нараджэнне дзіцяці пашкодзіць кар’ернаму росту
    • Намер падтрымліваць пэўны ўзровень кантролю над жыццём; непажаданасць страт часу, сіл, прыватнасці і свабоды
  • Адсутнасць патрэбы ў дзецях:
    • Адсутнасць біялагічнай цягі да бацькоўства
    • Юнацкая, альбо захаваная з юнацтва пагарда да маленькіх дзяцей
    • Агульная непрыязнасць да дзіцячых паводзін
    • Ахвота клапаціцца пра бацькоў, іншых сваякоў
    • Імкненне займацца дабрачыннасцю
    • Задаволенасць зносінамі з дзецьмі ў якасці цёткі, дзядзькі, настаўніка і г. д.
    • Страх і агіда да фізічных умоў цяжарнасці, вопыту родаў і пасляродавага перыяду (напрыклад, з-за страты знешняй прывабнасці або незадавальняльнага ўзроўню медыцынскіх паслуг)
    • Успаміны пра траўматычнае, нешчаслівае дзяцінства ці пра абразы бацькоў
    • Адсутнасць бацькоў
    • Перакананасць у бессэнсоўнасці нараджэння дзіцяці
  • Бяспека бацькі і дзіцяці:
    • Медыцынскія перадумовы для цяжкай цяжарнасці (напрыклад, цукровы дыябет, анкалагічная група рызыкі), альбо нараджэння хворага (напрыклад, дэпрэсія ў некалькіх пакаленнях)
    • Рызыка смерці пры родах
    • Абсэсіўна-кампульсіўнае засмучэнне, парушэнні ў сферы прыхільнасцей
    • Адсутнасць ці недасягальнасць якасных дзіцячых і медыцынскіх устаноў
  • Вера, што прыносіць людзей у гэты свет можа быць амаральна:
    • Перакананасць у малой верагоднасці выратавання душы, і ў сувязі з гэтым боязь таго, што душа дзіцяці пасля смерці будзе асуджаная на вечныя пакуты ў Пекле
    • Перакананасць, што магчымасць пападання ў Пекла, малая яна ці вялікая, вартая таго, каб зберагчы душу дзіцяці ад рызыкі бясконцых пакут у ім
    • Немагчымасць спытаць згоды дзіцяці: дзетараджэння з’яўляецца незваротным выбарам, які робіцца за іншага чалавека і не абавязкова ўхваляюцца ім пасля
    • Свет поўны пакуты, і нельга гарантаваць, што дадзены чалавек пражыве добрае жыццё
    • «Свет не гатовы прыняць маё дзіця, я хачу спачатку падрыхтаваць яго» (выказванне 29-гадовай дзяўчыны-чайлдфры)
    • Нежаданне ставіць сваіх дзяцей перад непазбежнасцю смерці: кожны народжаны павінен памерці
    • Перанаселенасць, забруджванне навакольнага асяроддзя, збядненне і недахоп рэсурсаў
    • Няздольнасць быць адказным і цярплівым бацькам
    • Перш чым нараджаць новых дзяцей, трэба зрабіць шчаслівымі ўжо народжаных

Зноскі