Перайсці да зместу

Качка-цыранка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Чырок-свістунок)
Качка-цыранка

Самец
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Anas crecca Linnaeus, 1758

Арэал
выява

     Толькі гняздуе      Круглы год

     Раёны міграцыі
Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  175081
NCBI  75839
EOL  45510572
FW  133772

Качка-цыранка, чыранка-свістунок, чырок-свістунок (Anas crecca) — вадаплаўная птушка сямейства качыных.

Качка невялікіх памераў. Даўжыня цела 31-38 см, размах крылаў 58-64 см. Самка меншая за самца. Самец у шлюбным уборы светла-папялісты з галавой іржавага колеру, працяглай зялёнай плямай збоку. Самка, маладыя і самец у негнездавы час папяліста-бурыя з аліўкавым адценнем, пры складзеных крылах бачна зялёная частка люстэрка. У палёце цёмная галава, светлы ніз, верх крылаў аднаго колеру.

Голас падае вельмі рэдка, хрыплае краканне. Самец у гнездавы перыяд выдае звонкі кароткі свіст, самка — высокае, хрыплае краканне. Пад час харчавання пераклікаюцца хуткім «ге-ге-ге».

Паштовая марка Беларусі.

Арэал: Еўропа i Азiя (акрамя поўдня), Паўночная Амерыка. Месца зiмовак: Заходняя i Паўднёвая Еўропа, Каспійскае мора, Паўднёвая Азiя, Паўночная i Усходняя Афрыка, Цэнтральная Амерыка i поўдзень Паўночнай Амерыкi. На Беларусі звычайны на гнездаваннi пералётны від, транзітны мігрант, зрэдку адзначаецца ў невялікай колькасці на зімоўцы.

Насяляе малыя вадаёмы са стаячай вадой, пасярод густой расліннасці, або далiны рэк па суседству з лясамi.

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Гняздо ладзіць паблiзу ад вады пад прыкрыццем куста. Яно вузкае i высокае чашападобнае з сухой травы, дыяметр каля 14 см, багатая высцiлка з чорна-шэрага пуху з белымi канцамi.

Яйкi (8-12) звычайна з аднолькавымi канцамi, авальныя, бела-жоўтыя або шэра-жоўтыя, памеры 45х31 мм.

  • А. с. crecca — Еўропа, Азiя;
  • A. s. carolinensis — цэнтральная i паўночная частка Паўночнай Амерыкi;
  • A. c. nimia — заходнія Алеуцкія астравы.
  • Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік / пад рэд. М. Нікіфарава. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000.