Тытыкака: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
др clean up, replaced: {{*|а}} → а{{subst:націск}} using AWB (7893) |
||
Радок 32: | Радок 32: | ||
|Катэгорыя на Вікісховішчы = Lake Titicaca |
|Катэгорыя на Вікісховішчы = Lake Titicaca |
||
}} |
}} |
||
''' |
'''Тытыка́ка'''<ref name=pr>Напісанне '''Тытыкака''' у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.</ref> ({{lang-es|Titicaca}}, кечуа: ''Titiqaqa'', аймара: ''Titiqaqa'') — [[возера]] у [[Анды|Андах]], буйнейшае возера [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]], найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы [[Балівія|Балівіі]] і [[Перу]] Назва складаецца са слоў мовы [[індзейцы|індзейцаў]] [[мова кечуа|кечуа]]: ''кака'' — [[скала]] і ''тыты'' — месца здабычы [[руда|руды]]. |
||
Возера Тытыкака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца з дзвух частак (''Lago Huinaymarca'' i ''Lago Chucuito''), раздзеленых паўвостравам Цікуіна. |
Возера Тытыкака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца з дзвух частак (''Lago Huinaymarca'' i ''Lago Chucuito''), раздзеленых паўвостравам Цікуіна. |
||
Радок 48: | Радок 48: | ||
{{Commons|Category:Lake Titicaca}} |
{{Commons|Category:Lake Titicaca}} |
||
* [http://tbolivia.com/titicaca.php возера Тытыкака] |
* [http://tbolivia.com/titicaca.php возера Тытыкака] |
||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Азёры Балівіі]] |
[[Катэгорыя:Азёры Балівіі]] |
||
Радок 57: | Радок 55: | ||
[[Катэгорыя:Горныя азёры]] |
[[Катэгорыя:Горныя азёры]] |
||
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
||
⚫ | |||
[[an:Laco Titicaca]] |
[[an:Laco Titicaca]] |
Версія ад 23:54, 24 сакавіка 2012
Тытыкака | |
---|---|
ісп.: Titicaca, кечуа: Titiqaqa, аймара: Titiqaqa | |
| |
Морфаметрыя | |
Вышыня над узроўнем мора | 3812—3821 м |
Даўжыня | 230 км |
Шырыня | 97 км |
Плошча | 8300 км² |
Аб’ём | 893 км³ |
Найбольшая глыбіня | 304 м |
Сярэдняя глыбіня | 140—180 м |
Басейн | |
Плошча вадазбору | 56 270 км² |
Выцякаюць | Дэсагуадэра |
Размяшчэнне | |
Размяшчэнне | мяжа Перу і Балівіі |
Краіна | |
|
|
|
|
|
|
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Тытыка́ка[1] (ісп.: Titicaca, кечуа: Titiqaqa, аймара: Titiqaqa) — возера у Андах, буйнейшае возера Паўднёвай Амерыкі, найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы Балівіі і Перу Назва складаецца са слоў мовы індзейцаў кечуа: кака — скала і тыты — месца здабычы руды.
Возера Тытыкака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца з дзвух частак (Lago Huinaymarca i Lago Chucuito), раздзеленых паўвостравам Цікуіна.
Узровень вады мяняецца, часамі нават на пяць метраў. У мінулым возера мела большыя памеры, аб чым кажа старая берагавая лінія. Тытыкака гэта астатак старадаўняга ўнутранага мора Лага Балівіян, якое пакрывала раней усё Альтыплано. Але геалагічныя працэсы і інтэнсіўнае выпарэнне прывяло да зніжэння ўзроўню вады. Возера ўтварылася хутчэй за ўсё ўжо ў міяцэне.
У возера ўпадае 25 рэк (Сухес, Ілавэ, Коата, Раміс і г. д.), а выцякае адна — рака Дэсагуадэра, якая злучае Тытыкаку з возерам Паапо. На возеры Тытыкака знаходзіцца 41 востраў, якія часткова заселеныя.
Найбольш вядомая сярод турыстаў востраў Ісла дэль Соль (ісп.: востраў Сонца) — па легендах інкаў, тут нарадзіўся белы бог Віракоча і першыя інкі: Манка Капас і яго сястра і адначасова жонка Мама Окла, а таксама і само Сонца ці Інці. Гэты востраў і цяпер з'яўляецца святым месцам для індзейцаў Аджмара і Кечуа. Востраў Сонца мае 10 км у даўжыню і 5 км у шырыню. Жыве тут каля 2000 індзейцаў. На тэрыторыі вострава засталіся руіны з інкскага перыяду, самыя вядомыя з якіх гэта Пілка Каіна і комплекс Чынкана, у склад якога ўваходзіць святая скала звязаная з інкскай легендай утварэння. У Чалапампа знаходзіцца музей рэчаў знойдзеных археолагамі, з якіх частка выкананая з чыстага золата.
Жыхары гарадоў, якія знаходзяцца на ўзбярэжжы возера (самы вялікі горад Пуна ў Перу і горад Гуакуі ў Балівіі) жывуць у асноўным рыбалоўствам і турызмам. На паўднёва-ўсходнім узбярэжжы возера (тэрыторыя Балівіі), знаходзяцца руіны перадкалумбавай эпохі г. зв. Тыахуанака, дзе размяшчаўся галоўны цэнтр культуры з аднайменнай назвай.
Зноскі
- ↑ Напісанне Тытыкака у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тытыкака
- возера Тытыкака