Тыкаль: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 9: | Радок 9: | ||
У цэнтры горада размешчана 6 ступеністых пірамід (платформаў) з храмамі на вяршынях. Раннімі даследчыкамі яны былі пранумараваны. Драўляныя элементы канструкцый выкананы з жалезнага дрэва і захаваліся, нягледзячы на шаноўны ўзрост. Добра захаваныя надпісы дапамаглі ўсталяваць даты пабудовы збудаванняў і імёны кіраўнікоў горада. Храм I быў збудаваны каля [[695]] года, Храм III ў [[810]] годзе, Найбуйнейшы храм-піраміда IV вышынёй 72 м быў скончаны да 720. Храм V - 750. Храм VI - 766. Сярод іншых збудаванняў можна вылучыць палацы кіраўнікоў, храмы меншых памераў, будынак, які служыў, хутчэй за ўсё, турмой (захаваліся рашоткі з драўляных брусоў на вокнах), пляцоўкі для гульні ў мяч (гэтыя своеасаблівыя старажытныя стадыёны звычайныя для гарадоў мая - гульня, хутчэй за ўсё, мела рытуальны характар). |
У цэнтры горада размешчана 6 ступеністых пірамід (платформаў) з храмамі на вяршынях. Раннімі даследчыкамі яны былі пранумараваны. Драўляныя элементы канструкцый выкананы з жалезнага дрэва і захаваліся, нягледзячы на шаноўны ўзрост. Добра захаваныя надпісы дапамаглі ўсталяваць даты пабудовы збудаванняў і імёны кіраўнікоў горада. Храм I быў збудаваны каля [[695]] года, Храм III ў [[810]] годзе, Найбуйнейшы храм-піраміда IV вышынёй 72 м быў скончаны да 720. Храм V - 750. Храм VI - 766. Сярод іншых збудаванняў можна вылучыць палацы кіраўнікоў, храмы меншых памераў, будынак, які служыў, хутчэй за ўсё, турмой (захаваліся рашоткі з драўляных брусоў на вокнах), пляцоўкі для гульні ў мяч (гэтыя своеасаблівыя старажытныя стадыёны звычайныя для гарадоў мая - гульня, хутчэй за ўсё, мела рытуальны характар). |
||
== Літаратура == |
|||
* John Montgomery: Tikal – an illustrated history. Hippocrene, New York 2001, ISBN 0-7818-0853-7. |
|||
* James & Oliver Tickell: Tikal – city of the Maya. Tauris Parke Books, London 1991, ISBN 1-85043-223-6. |
|||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
Версія ад 14:46, 27 верасня 2012
Тыкаль — адно з найбуйнейшых гарадзішч мая, сталіца Мутульскага царства. Размешчана ў правінцыі Эль-Петэн Гватэмалы. Паселішча індзейцаў існавала з VII стагоддзя да н. э. У V - IX стагоддзях н. э. горад уваходзіў у лік асноўных цэнтраў маянскай культуры. Паводле ацэнак даследчыкаў, насельніцтва яго ў гэты час складала ад 100 да 200 тысяч чалавек. Да канца X стагоддзя, пасля шэрагу паўстанняў, горад быў канчаткова закінуты жыхарамі. Назва Тыкаль на мове мая азначае «месца, дзе чуваць галасы духаў». У іерагліфічных надпісах згадваецца больш старажытная назва горада Яш-Мутуль - «зялёны звязак».
Тыкаль і наваколлі ўключаны урадам Гватэмалы ў аднайменны нацыянальны парк. У 1979 годзе нацыянальны парк уключаны ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Гарадзішча
Жылая забудова горада займала каля 60 км ². Гарадзішча налічвае сотні каменных збудаванняў, з якіх пакуль раскапаная толькі невялікая частка.
У цэнтры горада размешчана 6 ступеністых пірамід (платформаў) з храмамі на вяршынях. Раннімі даследчыкамі яны былі пранумараваны. Драўляныя элементы канструкцый выкананы з жалезнага дрэва і захаваліся, нягледзячы на шаноўны ўзрост. Добра захаваныя надпісы дапамаглі ўсталяваць даты пабудовы збудаванняў і імёны кіраўнікоў горада. Храм I быў збудаваны каля 695 года, Храм III ў 810 годзе, Найбуйнейшы храм-піраміда IV вышынёй 72 м быў скончаны да 720. Храм V - 750. Храм VI - 766. Сярод іншых збудаванняў можна вылучыць палацы кіраўнікоў, храмы меншых памераў, будынак, які служыў, хутчэй за ўсё, турмой (захаваліся рашоткі з драўляных брусоў на вокнах), пляцоўкі для гульні ў мяч (гэтыя своеасаблівыя старажытныя стадыёны звычайныя для гарадоў мая - гульня, хутчэй за ўсё, мела рытуальны характар).
Літаратура
- John Montgomery: Tikal – an illustrated history. Hippocrene, New York 2001, ISBN 0-7818-0853-7.
- James & Oliver Tickell: Tikal – city of the Maya. Tauris Parke Books, London 1991, ISBN 1-85043-223-6.