Унутраная эміграцыя: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
'''Унутраная эміграцыя''' — ухіленне ад удзелу ў грамадскім, палітычным і рэлігійным жыцці дзяржавы, выкліканае нязгодай з існуючай дзяржаўнай сістэмай і пануючай у ёй [[ідэялогія]]й. Унутраную эміграцыю ня трэба блытаць з рознымі формамі канфрантацыі з дзяржаўным ці грамадскім ладам: [[дысідэнт]]цвам, [[эміграцыя]]й, мірнымі акцыямі [[пратэст]]у. Таксама ня трэба блытаць гэту з'яву з унутранай міграцыяй - перамяшчэннем насельніцтва краіны з адной яе часткі ў другую, напрыклад, з [[Урбанізацыя|сельскай мясцовасці ў гарады]].
'''Унутраная эміграцыя''' — ухіленне ад удзелу ў грамадскім, палітычным і рэлігійным жыцці дзяржавы, выкліканае нязгодай з існуючай дзяржаўнай сістэмай і пануючай у ёй [[ідэялогія]]й. Унутраную эміграцыю ня трэба блытаць з рознымі формамі канфрантацыі з дзяржаўным ці грамадскім ладам: [[дысідэнт]]цвам, [[эміграцыя]]й, мірнымі акцыямі [[пратэст]]у. Таксама ня трэба блытаць гэту з'яву з унутранай міграцыяй - перамяшчэннем насельніцтва краіны з адной яе часткі ў другую, напрыклад, з [[Урбанізацыя|сельскай мясцовасці ў гарады]].


Даволі цяжка акрэсліць усе варыянты форм унутранай эміграцыі. Як правіла да гэтага можна аднесці адмову працаваць у тых галінах вытворчасці і паслуг, дзе ад кожнага патрабуюць удзел у тых ці іншых мерапрыемствах ідэялагічнага кшалту, стварэнне ўласнага [[бізнес]]у (та дзе гэта магчыма), адмова ад знаёмства з навінамі, якія перадаюцца па пэўным тэлеканалам, радыёсетцы і іншым сродкам масавай інфармацыі, канцэнтрацыя ўвагі на ўласнай сям'і ці сваім хоббі. (Так у сучасным [[Туркменістан]]е некаторыя падлеткі (і ня толькі) прынцыпова прагуліваюць абавязковыя патрыятычныя святочныя мерапрыемствы, але ня робяць з гэтага акцый пратэсту). Цяжка казць ці можна аднесці ўмеранае супрацоўніцтва з рэжымам (праца ў галінах вытворчасці і паслуг, якія патрабуюць пэўны мінімум удзелу ў палітычных і рэлігійных цырымоніях і падобных дзеяннях (выпіска праўрадавай прэсы, наведаванне гадзін палітінфармацыі, купля латарэйных білетаў і збор грошаў на тыя ці іншыя мерапрыемствы)<ref>[http://proceedings.usu.ru/?base=mag/0008(03_04-1998)&xsln=showArticle.xslt&id=a10&doc=../content.jsp Феномен и природа конформизма российской интеллигенции в XX веке] — № 8(1998) Проблемы образования, науки и культуры.</ref>.
Даволі цяжка акрэсліць усе варыянты форм унутранай эміграцыі. Як правіла да гэтага можна аднесці адмову працаваць у тых галінах вытворчасці і паслуг, дзе ад кожнага патрабуюць удзел у тых ці іншых мерапрыемствах ідэялагічнага кшалту, стварэнне ўласнага [[бізнес]]у (там, дзе гэта магчыма), адмова ад знаёмства з навінамі, якія перадаюцца па пэўным тэлеканалам, радыёсетцы і іншым сродкам масавай інфармацыі, канцэнтрацыя ўвагі на ўласнай сям'і ці сваім хоббі. (Так у сучасным [[Туркменістан]]е некаторыя падлеткі (і ня толькі) прынцыпова прагуліваюць абавязковыя патрыятычныя святочныя мерапрыемствы, але ня робяць з гэтага акцый пратэсту). Цяжка казць ці можна аднесці ўмеранае супрацоўніцтва з рэжымам (праца ў галінах вытворчасці і паслуг, якія патрабуюць пэўны мінімум удзелу ў палітычных і рэлігійных цырымоніях і падобных дзеяннях (выпіска праўрадавай прэсы, наведаванне гадзін палітінфармацыі, купля латарэйных білетаў і збор грошаў на тыя ці іншыя мерапрыемствы)<ref>[http://proceedings.usu.ru/?base=mag/0008(03_04-1998)&xsln=showArticle.xslt&id=a10&doc=../content.jsp Феномен и природа конформизма российской интеллигенции в XX веке] — № 8(1998) Проблемы образования, науки и культуры.</ref>.


З'яўленне ўнутранай эміграцыі ў пэўнай краіне можа лічыцца прызнакам наяўнасці ў ёй [[Таталітарны рэжым|таталітарнай]] ці [[Аўтарытарны рэжым|аўтарытарнай сістэмы кіравання]]. Але дакладна вызначыць гэта бывае цяжка, бо ў розных дзяржавах, якія прызнаюць і патрымліваюць пэўныя правы і свабоды сваіх грамадзян, могуць парушацца іншыя правы грамадзян альбо неграмадзян. Таксама ўнутраная эміграцыя можа быць праяўленнем нязгоды з каштоўнасцямі дэмакратычнага грамадства, напрыклад многія маладыя людзі ў 1960-х гг. у [[ЗША]] і краінах Заходняй Еўропы адмаўляліся ад магчымасці рабіць кар'еру ў капіталістычным грамадстве і пераязжалі ў сельскую мясцовасць працаваць на зямлі, што ў пэўнай ступені можна лічыць ня столькі пратэстам, сколькі пасіўнай [[канфрантацыя]]й з [[грамадства]]м. (Падобным чынам у пачатку ХХІ ст. пэўную распаўсюджанасць атрымаў [[даўншыфтынг]] (англ. downshifting) - свядомае перамяшканне ўніз па кар'ернай лёсвіцы).
З'яўленне ўнутранай эміграцыі ў пэўнай краіне можа лічыцца прызнакам наяўнасці ў ёй [[Таталітарны рэжым|таталітарнай]] ці [[Аўтарытарны рэжым|аўтарытарнай сістэмы кіравання]]. Але дакладна вызначыць гэта бывае цяжка, бо ў розных дзяржавах, якія прызнаюць і патрымліваюць пэўныя правы і свабоды сваіх грамадзян, могуць парушацца іншыя правы грамадзян альбо неграмадзян. Таксама ўнутраная эміграцыя можа быць праяўленнем нязгоды з каштоўнасцямі дэмакратычнага грамадства, напрыклад многія маладыя людзі ў 1960-х гг. у [[ЗША]] і краінах Заходняй Еўропы адмаўляліся ад магчымасці рабіць кар'еру ў капіталістычным грамадстве і пераязжалі ў сельскую мясцовасць працаваць на зямлі, што ў пэўнай ступені можна лічыць ня столькі пратэстам, сколькі пасіўнай [[канфрантацыя]]й з [[грамадства]]м. (Падобным чынам у пачатку ХХІ ст. пэўную распаўсюджанасць атрымаў [[даўншыфтынг]] (англ. downshifting) - свядомае перамяшканне ўніз па кар'ернай лёсвіцы).

Версія ад 21:51, 25 лютага 2013

Унутраная эміграцыя — ухіленне ад удзелу ў грамадскім, палітычным і рэлігійным жыцці дзяржавы, выкліканае нязгодай з існуючай дзяржаўнай сістэмай і пануючай у ёй ідэялогіяй. Унутраную эміграцыю ня трэба блытаць з рознымі формамі канфрантацыі з дзяржаўным ці грамадскім ладам: дысідэнтцвам, эміграцыяй, мірнымі акцыямі пратэсту. Таксама ня трэба блытаць гэту з'яву з унутранай міграцыяй - перамяшчэннем насельніцтва краіны з адной яе часткі ў другую, напрыклад, з сельскай мясцовасці ў гарады.

Даволі цяжка акрэсліць усе варыянты форм унутранай эміграцыі. Як правіла да гэтага можна аднесці адмову працаваць у тых галінах вытворчасці і паслуг, дзе ад кожнага патрабуюць удзел у тых ці іншых мерапрыемствах ідэялагічнага кшалту, стварэнне ўласнага бізнесу (там, дзе гэта магчыма), адмова ад знаёмства з навінамі, якія перадаюцца па пэўным тэлеканалам, радыёсетцы і іншым сродкам масавай інфармацыі, канцэнтрацыя ўвагі на ўласнай сям'і ці сваім хоббі. (Так у сучасным Туркменістане некаторыя падлеткі (і ня толькі) прынцыпова прагуліваюць абавязковыя патрыятычныя святочныя мерапрыемствы, але ня робяць з гэтага акцый пратэсту). Цяжка казць ці можна аднесці ўмеранае супрацоўніцтва з рэжымам (праца ў галінах вытворчасці і паслуг, якія патрабуюць пэўны мінімум удзелу ў палітычных і рэлігійных цырымоніях і падобных дзеяннях (выпіска праўрадавай прэсы, наведаванне гадзін палітінфармацыі, купля латарэйных білетаў і збор грошаў на тыя ці іншыя мерапрыемствы)[1].

З'яўленне ўнутранай эміграцыі ў пэўнай краіне можа лічыцца прызнакам наяўнасці ў ёй таталітарнай ці аўтарытарнай сістэмы кіравання. Але дакладна вызначыць гэта бывае цяжка, бо ў розных дзяржавах, якія прызнаюць і патрымліваюць пэўныя правы і свабоды сваіх грамадзян, могуць парушацца іншыя правы грамадзян альбо неграмадзян. Таксама ўнутраная эміграцыя можа быць праяўленнем нязгоды з каштоўнасцямі дэмакратычнага грамадства, напрыклад многія маладыя людзі ў 1960-х гг. у ЗША і краінах Заходняй Еўропы адмаўляліся ад магчымасці рабіць кар'еру ў капіталістычным грамадстве і пераязжалі ў сельскую мясцовасць працаваць на зямлі, што ў пэўнай ступені можна лічыць ня столькі пратэстам, сколькі пасіўнай канфрантацыяй з грамадствам. (Падобным чынам у пачатку ХХІ ст. пэўную распаўсюджанасць атрымаў даўншыфтынг (англ. downshifting) - свядомае перамяшканне ўніз па кар'ернай лёсвіцы).

Гісторыя з'явы

Тэрмін "унутраная эміграцыя" не з'яўляецца савецкім. Ён узнік яшчэ задоўга да ўзнікнення савецкай улады і СССР. Дэльфіна дэ Жырардэн ў 1838 г. апублікавала эсэ "Унутраная эміграцыя" (L'émigration intérieure), у якім апісываліся погляды некаторых французскіх манархістаў, нязгодных з рэжымам Ліпеньскай манархіі[2]. Таксама гэты тэрмін шырока прымянялі да поглядаў творчай інтэлігенцыі Германіі часоў нацыстскай дыктатуры[3].

У Савецкім Саюзе з 1923 г. тэрмін "унутраны эмігрант" выкарыстоўся як абвінавачванне ў контр-рэвалюцыйнай і антысавецкай дзейнасці. Яго прымянялі да дзеячоў культуры, якія не падтрымлівалі савецкую ідэялогію, і таму лічыліся небяспечнымі для савецкага ладу. Напрыклад, ва ўнутранай эміграцыі абвінавачвалі паетэсу Ахматаву[4]. Таксама гэты тэрмін да сябе прымянялі прадстаўнікі інтэлігенцыі, поўнасцю ці часткова нязгодныя з палітыкай савецкай улады, але не маючыя жадання з ёй змагацца. (Нярэдка іх пратэст выражаўся ў выбары прафесіі дворніка, фатографа, качагара, пры наяўнасці вышэйшай адукацыі ці навуковай ступені).

Праблема ўнутранай эміграцыі засталася і пасля распаду камуністычнага блоку і СССР. І яна закранае ня толькі краіны, дзе палітычная ўлада знаходзіцца ў руках адной асобы, ці пэўнай партыі, руху, сацыяльнай групы. Напрыклад, у сучаснай Расіі некаторыя даследчыкі гавораць пра наяўнасць "новай унутранай эміграцыі"[5].

Зноскі