Параскева Полацкая: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др вікіфікацыя |
др арфаграфія, літаратура |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Параске́ва Полацкая''', іначай '''Еўпра́ксія''', '''Праксе́дзіс''' і '''Праксе́да''' (?, [[Полацк]] — {{ДС|12|11|1239}}, [[Рым]]) — легендарная полацкая князёўна 13 ст., святая (1273) каталіцкай, грэка-каталіцкай і праваслаўнай цэркваў. |
'''Параске́ва Полацкая''', іначай '''Еўпра́ксія''', '''Праксе́дзіс''' і '''Праксе́да''' (?, [[Полацк]] — {{ДС|12|11|1239}}, [[Рым]]) — легендарная полацкая князёўна 13 ст., святая (1273) каталіцкай, грэка-каталіцкай і праваслаўнай цэркваў. |
||
Існаванне асобы Параскевы выклікае |
Існаванне асобы Параскевы выклікае сумненні храністаў і даследчыкаў, пачынаючы са [[Мацей Стрыйкоўскі|Стрыйкоўскага]]. Паводле непацверджаных звестак у значна пазнейшых (16 ст.) летапісах і апавяданнях, Параскева была полацкай князёўнай, дачкой Рагвалода (Васіля), пастрыглася ў манахіні, 7 гадоў жыла пры полацкай царкве Спаса, потым здзейсніла паломніцтва ў Рым (магчыма, ратуючыся ад татар), пражыла «свята» ў Рыме некалькі гадоў, атрымала ад папы [[Аляксандр VI, Папа Рымскі|Аляксандра VI]] часціцу дрэва Святога Крыжа, якую выслала ў Полацк, дзе тую паклалі ў крыжападобны каўчэг з надпісам, памерла ў Рыме. Пасля строгага разгляду цудаў папам [[Рыгор X, Папа Рымскі|Рыгорам X]] прылічана да ліку святых (1273). |
||
Мяркуецца, аднак, што |
Мяркуецца, аднак, што на самай справе Параскева Полацкая не існавала, а яе правобразамі былі святая [[Еўфрасіння Полацкая]], святая Параскева (Пракседа) Рымлянка (шануецца [[26 ліпеня]]) і {{нп4|Звеніслава Барысаўна|Еўпраксія (Звеніслава Барысаўна)|ru|Звенислава Борисовна}}, стрыечная сястра Еўфрасінні. Звесткі пра іх у скажоным выглядзе дайшлі да храністаў 16 ст., змяшаліся ў адну постаць, якую потым пачалі блытаць з святой Пракседай Рымлянкай. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{крыніцы/Мельнікаў 2005}} С. 106—111. |
* {{крыніцы/Мельнікаў 2005}} С. 106—111. |
||
* {{ВТ-ЭСБЕ|Параскева, княжна полоцкая}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Параскева Полацкая}} |
{{DEFAULTSORT:Параскева Полацкая}} |
Версія ад 18:42, 2 мая 2015
Параске́ва Полацкая, іначай Еўпра́ксія, Праксе́дзіс і Праксе́да (?, Полацк — 12 лістапада 1239, Рым) — легендарная полацкая князёўна 13 ст., святая (1273) каталіцкай, грэка-каталіцкай і праваслаўнай цэркваў.
Існаванне асобы Параскевы выклікае сумненні храністаў і даследчыкаў, пачынаючы са Стрыйкоўскага. Паводле непацверджаных звестак у значна пазнейшых (16 ст.) летапісах і апавяданнях, Параскева была полацкай князёўнай, дачкой Рагвалода (Васіля), пастрыглася ў манахіні, 7 гадоў жыла пры полацкай царкве Спаса, потым здзейсніла паломніцтва ў Рым (магчыма, ратуючыся ад татар), пражыла «свята» ў Рыме некалькі гадоў, атрымала ад папы Аляксандра VI часціцу дрэва Святога Крыжа, якую выслала ў Полацк, дзе тую паклалі ў крыжападобны каўчэг з надпісам, памерла ў Рыме. Пасля строгага разгляду цудаў папам Рыгорам X прылічана да ліку святых (1273).
Мяркуецца, аднак, што на самай справе Параскева Полацкая не існавала, а яе правобразамі былі святая Еўфрасіння Полацкая, святая Параскева (Пракседа) Рымлянка (шануецца 26 ліпеня) і Еўпраксія (Звеніслава Барысаўна)?!, стрыечная сястра Еўфрасінні. Звесткі пра іх у скажоным выглядзе дайшлі да храністаў 16 ст., змяшаліся ў адну постаць, якую потым пачалі блытаць з святой Пракседай Рымлянкай.
Літаратура
- Мельнікаў А. А. З неапублікаванай спадчыны: Манаграфіі, артыкулы, вершы, матэрыялы навуковай канферэнцыі, успаміны сучаснікаў. — Мн.: Выд-ва «Чатыры чвэрці», 2005. — 592 с. — ISBN 985-6734-28-2. С. 106—111.
- Параскева, княжна полоцкая // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.