Тытыкака: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{выдаліць|пад новую назву "Тытыкака". Гл. зноскі}}
{{Возера
{{Возера
|назва =
|назва =

Версія ад 22:47, 11 чэрвеня 2011

Тытыкака
Морфаметрыя
Вышыня над узроўнем мора 3 812 м
Даўжыня
  • 204 км
Шырыня 80 км
Плошча
  • 8 372 км²[1]
Аб’ём 893 км³
Найбольшая глыбіня 489 м
Басейн
Плошча вадазбору 56 270 км²
Размяшчэнне
Краіна
Няма старонкі Шаблон:На карце/Перу, Балівія
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тытык · ка[2] (ісп.: Titicaca, кечуа: Titiqaqa, аймара: Titiqaqa) — возера у Андах, буйнейшае возера Паўднёвай Амерыкі, найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы Балівіі і Перу Назва складаецца са слоў мовы індзейцаў кечуа: какаскала і ціці — месца здабычы руды.

Возера Ціцікака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца зь дзьвух частак (Lago Huinaymarca i Lago Chucuito), раздзеленых паўвостравам Цікуіна.

Узровень вады мяняецца, часамі нават на пяць метраў. У мінулым возера мела большыя памеры, аб чым кажа старая берагавая лінія. Ціцікака гэта астатак старадаўняга ўнутранага мора Лага Балівіян, якое пакрывала раней усё Альтыплано. Але геалагічныя працэсы і інтэнсіўнае выпарэнне прывяло да зніжэння ўзроўню вады. Возера ўтварылася хутчэй за ўсё ўжо ў міяцэне.

У возера ўпадае 25 рэк (Сухес, Ілавэ, Коата, Раміс і г. д.), а выцякае адна — рака Дэсагуадэра, якая злучае Ціцікаку з возерам Паапо. На возеры Ціцікака знаходзіцца 41 востраў, якія часткова заселеныя.

Найбольш вядомая сярод турыстаў востраў Ісла дэль Соль (ісп.: востраў Сонца) — па легендах інкаў, тут нарадзіўся белы бог Віракоча і першыя інкі: Манка Капас і яго сястра і адначасова жонка Мама Окла, а таксама і само Сонца ці Інці. Гэты востраў і цяпер з'яўляецца святым месцам для індзейцаў Аджмара і Кечуа. Востраў Сонца мае 10 км у даўжыню і 5 км у шырыню. Жыве тут каля 2000 індзейцаў. На тэрыторыі вострава засталіся руіны зь інкскага перыяду, самыя вядомыя з якіх гэта Пілка Каіна і комплекс Чынкана, у склад якога ўваходзіць святая скала звязаная зь інкскай легендай утварэння. У Чалапампа знаходзіцца музей рэчаў знойдзеных археолагамі, з якіх частка выкананая з чыстага золата.

Жыхары гарадоў, якія знаходзяцца на ўзбярэжжы возера (самы вялікі горад Пуна ў Перу і горад Гуакуі ў Балівіі) жывуць у асноўным рыбалоўствам і турызмам. На паўднёва-ўсходнім узбярэжжы возера (тэрыторыя Балівіі), знаходзяцца руіны перадкалумбавай эпохі г. зв. Тыахуанака, дзе размяшчаўся галоўны цэнтр культуры з аднайменнай назвай.

Зноскі

  1. https://wldb.ilec.or.jp/Lake/SAM-04
  2. Напісанне Тытыкака у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.


Шаблон:Накід