Прагляд зыходнага тэксту старонкі Анклаў

[[Файл:Enclave.svg|thumb|C — анклаў краіны А, які аточаны яе тэрыторыяй. Ён жа — эксклаў краіны B.]]
'''Анклаў''' ({{lang-fr|enclave}} — ад {{lang-la|inclavare|скарочана}} — замыкаць на ключ) — тэрыторыя або частка тэрыторыі краіны, аточаная з усіх бакоў тэрыторыяй іншай дзяржавы.

Прыклады дзяржаў-анклаваў: [[Ватыкан]] і [[Сан-Марына]] ў [[Італія|Італіі]], [[Лесота]] ў [[ПАР]].

Калі анклаў мае выхад да мора, тады яго называюць '''напаўанклавам'''. Напрыклад, [[Манака]], [[Партугалія]], [[Бруней]], [[Сектар Газа]] ([[Палесціна]]), [[Калінінградская вобласць]].

== Эксклаў ==
[[Файл:Exclave.svg|thumb|C — эксклаў краіны B, які атачаны тэрыторыяй краін А і D]]
Прыватным выпадкам анклава з’яўляецца '''эксклаў''' (ад {{lang-la|ex|скарочана}} — па-за + ''clavis'' — ключ) — '''частка''' тэрыторыі дзяржавы, якая не мае агульных межаў з асноўнай яго часткай і аточаная чужой тэрыторыяй. Прыклад эксклава на тэрыторыі Беларусі — вёскі [[Санькова-Мядзвежжа]], якія адміністрацыйна адносяцца да [[Бранская вобласць|Бранскае вобласці]] [[Расія|Расіі]]. Эксклаў на тэрыторыі СНД — [[Нахічэванская Аўтаномная Рэспубліка]], якая ўваходзіць у склад [[Азербайджан]]а; яе атачаюць [[Арменія]], [[Іран]] і [[Турцыя]].

Эксклаў, які мае выхад да мора, называецца '''напаўэксклавам'''. Напрыклад, [[Аляска]] ([[ЗША]]), [[Сеута]] і [[Мелілья]] ([[Іспанія]]), а таксама сяло Дубкі ([[Пскоўская вобласць]]) на мысе, які выступае ў Пскоўскае возера, якое абасобленае ад Пскоўскай вобласці Расіі тэрыторыяй [[Эстонія|Эстоніі]] [http://www.inauka.ru/analysis/article76430.html] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20090301013732/http://www.inauka.ru/analysis/article76430.html |date=1 сакавіка 2009 }}.

== Пашыранае разуменне ==
Часам паняцці анклава і эксклава пашыраюць на іншыя тэрытарыяльныя ўтварэнні — напрыклад, на адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі ў складзе дзяржавы. Так, ва [[Украіна|Украіне]] г. [[Славуціч]] з навакольнымі тэрыторыямі належыць да [[Кіеўская вобласць|Кіеўскай вобласці]], хаця з усіх бакоў аточаны тэрыторыяй [[Чарнігаўская вобласць|Чарнігаўскае вобласці]]; такім чынам, кажуць, што Славуціч — ''эксклаў Кіеўскай вобласці''.

== Дзяржавы-анклавы ==
* {{Сцягафікацыя|Ватыкан}} <small>(анклаў на тэрыторыі [[Італія|Італіі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Андора}} <small>(анклаў у дачыненні да [[Францыя|Францыі]] з поўначы і да [[Іспанія|Іспаніі]] з поўдня)</small> <ref>[http://andorra-sigmatur.ru/info/ Краіна Андора. Усё пра Андору Карысная інфармацыя для турыстаў, якія адпраўляюцца ў Андору<!-- Загаловак дададзены ботам -->] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20120302073513/http://andorra-sigmatur.ru/info/ |date=2 сакавіка 2012 }}</ref>
* {{Сцягафікацыя|Мальтыйскі ордэн}} <small>(анклаў на тэрыторыі [[Італія|Італіі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Сан-Марына}} <small>(анклаў на тэрыторыі [[Італія|Італіі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Лесота}} <small>(анклаў на тэрыторыі [[ПАР]])</small> <ref>[http://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/LESOTO.html  ЛЕСОТО | Энциклопедия Кругосвет<!-- Загаловак дададзены ботам -->]</ref>
* {{Сцягафікацыя|Бруней}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Малайзія|Малайзіі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Усходні Тымор}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Інданезія|Інданезіі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Гамбія}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Сенегал]]а)</small>
* {{Сцягафікацыя|Манака}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Францыя|Францыі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Партугалія}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Іспанія|Іспаніі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Данія}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Германія|Германіі]], мае марскую мяжу са [[Швецыя]]й)</small>
* {{Сцягафікацыя|Канада}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[ЗША]], мае марскую мяжу з [[Данія|дацкай]] тэрыторыяй [[Грэнландыя|Грэнландыі]] і французскімі астравамі [[Сен-П’ер і Мікелон]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Катар}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Саудаўская Аравія|Саудаўскай Аравіі]], мае марскую мяжу з [[Бахрэйн]]ам і [[ААЭ]])</small> <ref>[http://geography.kz/slovar/katar/ Катар, геаграфія Катара, краіны свету, краіны Азіі, геаграфія, Азія<!-- Загаловак дададзены ботам -->]{{Недаступная спасылка}}</ref>
* {{Сцягафікацыя|Паўднёвая Карэя}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[КНДР]], мае марскую мяжу з [[Японія]]й)</small>
* {{Сцягафікацыя|Папуа-Новая Гвінея}} <small>(паўанклаў у дачыненні да [[Інданезія|Інданезіі]], мае марскую мяжу з [[Аўстралія]]й і [[Саламонавы Астравы|Саламонавымі Астравамі]])</small>
* {{Сцягафікацыя|Дамініканская Рэспубліка}} — {{Сцягафікацыя|Гаіці}} <small>(узаемныя паўанклавы)</small>
* {{Сцягафікацыя|Ірландыя}} — {{Сцягафікацыя|Вялікабрытанія}} <small>(узаемныя паўанклавы, Вялікабрытанія мае марскую мяжу з [[Францыя]]й)</small>
* {{Сцягафікацыя|Мальтыйскі ордэн}} — {{Сцягафікацыя|Мальта}} <small>(узаемныя паўанклавы)</small>

== Гл. таксама ==
* [[Эксклаў]]
* [[Калонія]]
* [[Анклаў адкрытага мора]]

{{зноскі}}

== Спасылкі ==
{{commonscat}}
* [http://www.vinokurov.info/downloads/TheoryofEnclaves%20rus%20supplementary.pdf Дополнительные материалы к: Винокуров Е. (2007) Теория анклавов] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20080706124019/http://www.vinokurov.info/downloads/TheoryofEnclaves%20rus%20supplementary.pdf |date=6 ліпеня 2008 }}{{ref-ru}}
{{Міжнароднае права}}
{{Вонкавыя спасылкі}}

[[Катэгорыя:Дзяржава]]